Οι πρώτες αισθήσεις που, αναμφίβολα, χρησιμοποιούν τα βρέφη ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι η γεύση (πρώτα και σε συνδυασμό με την όσφρηση) κι ύστερα η αφή. Η στοματική κοιλότητα είναι πεδίο μάθησης αλλά και ευχαρίστησης, επικοινωνίας, παρηγοριάς. Ενστικτωδώς ένα βρέφος αναζητά το στήθος και πιπιλάει το δάχτυλό του ή ηρεμεί όταν κάποιος του προσφέρει την πιπίλα.

Λίγο αργότερα, οτιδήποτε χρησιμοποιούν ή θέλουν να μάθουν τα μωρά, γίνεται μέσω αυτών των αισθήσεων. Να γιατί, λοιπόν, ό,τι βρίσκουν το βάζουν στο στόμα, το γλείφουν, το μασουλάνε. Δοκιμάζουν, την υφή, τη σκληρότητα, τη θερμοκρασία, την αλλαγή στη σύσταση, τη γεύση …

Η γνώση ότι στο στόμα βάζουμε ό,τι είναι προς βρώση έρχεται πολύ μετά. Ίσως και αυτή η λειτουργία να είναι και η πιο βαρετή, μια και υπάρχουν τόσα άλλα που μπορούν να μάθουν και… η κάλυψη της ανάγκης για φαγητό, στην τελική είναι κάτι τόσο περιορισμένο, μπροστά σε όλα όσα βιώνουν πιάνοντας και μασουλώντας το καθετί (και μπροστά στις λαχτάρες που παίρνουμε όσοι φροντίζουμε βρέφη)!

Όταν φτάσει η στιγμή αυτή, όπου το βρέφος μπορεί να τρώει τροφές πιο στέρεες, αρχίζει ένα άλλο παιχνίδι, αυτό του φαγητού! Τα φρούτα, τα λαχανικά, το ρύζι, τα ζυμαρικά, το κρέας, κομμένα σε μικρά ή και μεγαλύτερα κομμάτια προσφέρουν έναν πλούτο ερεθισμάτων που καλύπτουν όλες τις αισθήσεις και μπορούν να γίνουν υλικό εξερεύνησης. Απολαμβάνω να βλέπω γονείς που την ώρα που ταΐζουν τα παιδιά, ο δίσκος που υπάρχει πάνω στο καρεκλάκι του φαγητού γίνεται ένα τεράστιο πιάτο που το παιδί μπορεί να πιάνει, να λιώνει, να χαϊδεύει και, τελικά, να δοκιμάζει και να τρώει.

Αν το καλοσκεφτούμε, με την ενέργεια αυτή (και την υπομονή που χρειάζεται από μέρους μας αυτός ο χαμός!) οδηγούμε το παιδί μας στο να αυτενεργεί. Μαζί με την εξερεύνηση και το παιχνίδι, αρχίζει να αυτοεξυπηρετείται (όσο ατσούμπαλα κι αν γίνεται αυτό στην αρχή!), μαθαίνει τη διαδρομή που κάνει το χέρι με το αγγουράκι για να βρει στόχο και να φτάσει στο στόμα! Αντιλαμβάνεται τι σημαίνει και τι επιπτώσεις έχει το να μπουκωθεί, βλέπει πώς είναι κάτι όταν το φτύνει…

Όλα αυτά είναι δική μας κεκτημένη γνώση. Όμως για ένα παιδί είναι άλλη μία ανακάλυψη – άλλο ένα βήμα στον κόσμο που ήρθε και καλείται να γνωρίσει και να ζήσει! Ας απολαύσουμε μαζί τους αυτή τη διαδρομή!

Η Μαριάννα Κουμαριανού είναι παιδαγωγός και συγγραφέας. Θα τη βρείτε στο mkoumarianos@gmail.com