To δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου ΄χει περάσει στην ιστορία και οι Σκωτσέζοι έχουν πει την τελευταία τους λέξη. Αποφάσισαν να παραμείνουν κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου. Δεν ήρθε η ώρα να (ξανα)ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν μακριά από τη βρετανική αγκαλιά. Βρετανική ή όχι, πάντως, η Σκωτία είναι μια κούκλα με τα χρώματα του φθινοπώρου κι αν αποφασίσετε να την ανακαλύψετε, καθόλου δεν θα σας απογοητεύσει.

Μία περιήγηση στη Σκωτία ξεκινάει από το Εδιμβούργο. Αλλιώς γνωστό και ως «Αθήνα του Βορρά» για τα νεοκλασικού ύφους κτήριά του, το Εδιμβούργο είναι η δεύτερη σε επισκεψιμότητα πόλη της Μ. Βρετανίας. Πόλος έλξης τουριστών, από ολόκληρο τον κόσμο και όλες τις εποχές του χρόνου, έχει σίγουρα την τιμητική του το φθινόπωρο, όπου ακόμα το κρύο δεν έχει γίνει τσουχτερό και η ομίχλη, το φυσικό σκηνικό της Σκωτίας, ταιριάζει γάντι. Στο Εδιμβούργο όλα θυμίζουν παραμύθι: η μυρωδιά της μπίρας που «ψήνεται», οι πεζόδρομοι της Παλιάς Πόλης και, πάνω από όλα, οι χαμογελαστοί και φιλόξενοι Σκωτσέζοι θα σας καλωσορίσουν με τον καλύτερο τρόπο.

Για να πάρετε μία καλή γεύση Εδιμβούργου, περπατήστε το Βασιλικό Μίλι, τον πεζόδρομο δηλαδή που ενώνει το Κάστρο ‒το βασικότερο αξιοθέατο της πόλης‒ με το Παλάτι Holyroodhouse. Αν οι μικροί σας συνοδοιπόροι δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενθουσιασμό για τη ‒μεγάλη, ομολογουμένως‒ βόλτα, ξεκινήστε να ψάχνετε για … μονόκερους! Το μυθικό αυτό πλάσμα είναι παρόν σε όλα τα στρατιωτικά λάβαρα της Σκωτίας, σε πάμπολλα οικόσημα, κοσμεί εκκλησίες και τοιχογραφίες. Ξεκινήστε να μετράτε από το Κάστρο και μέχρι το παλάτι, όποιος δει τους περισσότερους μονόκερους, κερδίζει! Αν ο καιρός το επιτρέπει, επιβάλλεται μία επίσκεψη στο πάρκο Holyrood. Αν οι αντοχές σας το επιτρέπουν, ανεβείτε μέχρι την τοποθεσία Arthur’s Seat, για να απολαύσετε την καλύτερη θέα ολόκληρης της πόλης και να έχετε και μία «σέλφι» με ολόκληρο το Εδιμβούργο στο βάθος.

Δεύτερος σταθμός, φυσικά τα Highlands, εκεί όπου έχουν γεννηθεί οι περισσότεροι μύθοι της Σκωτίας. Με πρώτη και καλύτερη φυσικά τη δημοφιλέστατη Νέσι, αλλιώς γνωστή και ως το τέρας της λίμνης του Λόχνες. Σύμφωνα με περιγραφές μαρτύρων, η Νέσι είναι ένα θαλάσσιο τέρας που μοιάζει με προϊστορικό πλάσμα. Διαθέτει ένα τεράστιο σώμα κι έναν μακρύ λαιμό, ενώ σε όλες τις περιπτώσεις που έχει κάνει την εμφάνισή της από το 1933 και μετά δεν δείχνει ιδιαίτερη διάθεση κοινωνικοποίησης. Η επιστημονική κοινότητα, βεβαίως, παραμένει σκεπτική σε ό,τι αφορά την ύπαρξη της Νέσι.

Οι Σκωτσέζοι επιχειρηματίες στον τομέα του τουρισμού στα Highlands, από την άλλη, δικαίως τη θεωρούν «μασκότ», μιας και πάμπολλοι επίδοξοι εξερευνητές επισκέπτονται την ευρύτερη περιοχή του Ινβέρνες, ευελπιστώντας να τη συναντήσουν. Ναι, ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει και η Νέσι είναι πιθανότατα χαρακτηριστική περίπτωση υπαίθριου μύθου, αλλά αν επιβιβαστείτε σε κάποιο από τα μικρά πλοία που διαπλέουν τη λίμνη του Λόχνες, σας εγγυώμαι ότι θα πιάσετε τον εαυτό σας να ψάχνει αριστερά και δεξιά στο νερό, προσπαθώντας να διακρίνει το θυμωμένο κεφάλι ενός παλαιοντολογικού πλάσματος να αναδύεται! Αν δεν καταφέρετε να την εντοπίσετε πουθενά, η αναζήτηση για τη Νέσι δεν τελειώνει εδώ: επισκεφθείτε το Κέντρο του Λόχνες, όπου σε μία εντυπωσιακή διαδραστική παρουσίαση θα μάθετε τα πάντα για την παγωμένη λίμνη και τους μύθους της.

Η Σκωτία, είπαμε, είναι χώρα μαγική όχι μόνο γιατί στους βυθούς των λιμνών της μπορεί ή όχι να ζουν μυθικοί δράκοι προϊστορικών εποχών! Εξίσου μυθικά είναι και τα ορεινά τοπία της, και οι λόφοι, και τα ατέλειωτα υψίπεδα. Κι αν ακόμα δεν έχετε κυριευθεί από τη μαγεία της χώρας, μία διαδρομή με το τρένο, με προορισμό τη σχολή των μαθητευόμενων μάγων του Χόγκουαρτς μάλλον θα σας βάλει στο κλίμα! Ο λόγος για το ατμοκίνητο τρένο των Ιακωβιτών. Η διαδρομή, που συνολικά φτάνει τα 135 χλμ., ξεκινάει από το ψαροχώρι Φορτ Γουίλιαμ, στους πρόποδες του βουνού Μπεν Νέβις, και καταλήγει στη λίμνη Νέβις. Το σκηνικό είναι επιβλητικότατο σε όλη τη διαδρομή, κομμάτι της οποίας χρησιμοποιήθηκε στα γυρίσματα της ταινίας Χάρι Πότερ. Το τρένο κάνει μία στάση στην πόλη Μαλέγκ, μία παράκτια περιοχή με εστιατόρια και καφέ.

Αν τώρα θέλετε να αλλάξετε σκηνικό, κι από το Χάρι Πότερ να μεταφερθείτε στην Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, κινηθείτε προς το βορειοανατολικό κομμάτι της χώρας, προς το Αμπερντίν, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Σκωτίας, και επισκεφθείτε το πάρκο Hazelhead. Αν ο καιρός σάς κάνει τη χάρη, θα απολαύσετε τις βόλτες σας στους κήπους με τα τριαντάφυλλά, θα κάνετε ιππασία και θα πάρετε το τσάι σας στις υπέροχες εγκαταστάσεις του πάρκου. Αν, πάλι, σας καλωσορίσει η πατροπαράδοτη σκωτσέζικη ομίχλη, και τολμάτε, δοκιμάστε να χαθείτε στον λαβύρινθο του πάρκου.

Η Γλασκώβη, η δεύτερη σε μέγεθος πόλη της Σκωτίας, έχει τη φήμη της βιομηχανικής περιοχής. Όμως, αν θέλετε να έχετε μία ολοκληρωμένη εικόνα της χώρας κι ο δρόμος σας σάς φέρει μέχρι τον «βιομηχανοποιημένο» Νότο, θα διαπιστώσετε ότι η Γλασκώβη διαθέτει πάμπολλους πράσινους «πνεύμονες» κι ένα εντυπωσιακότατο λιμάνι. Σ’ αυτό το λιμάνι μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το ιστιοφόρο Γκλένλι, που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και όργωσε τις θάλασσες από το 1896. Τα παιδιά σας θα διασκεδάσουν με τα διαδραστικά προγράμματα που δείχνουν τις θαλάσσιες διαδρομές του ιστιοφόρου κι εσείς θα χαλαρώσετε όσο εκείνα θα τρέχουν στο κατάστρωμα ψάχνοντας τη γάτα του πλοίου!

Το μεγάλο Ναι 

Η Σκωτία, στα νεότερα χρόνια, αποτελεί κομμάτι της Μεγάλης Βρετανίας από το 1707. Το Ηνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει την Αγγλία, τη Βόρεια Ιρλανδία, την Ουαλία και τη Σκωτία. Επισήμως, οι Σκωτσέζοι αποφάσισαν να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους μετά το 2011, οπότε και το Εθνικό Σκωτσέζικο Κόμμα, με πρόεδρο τον Άλεξ Σάλμοντ, κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο της Σκωτίας. Η Σκωτία, έστω και ως κομμάτι της Μ. Βρετανίας, διαθέτει το δικό της Κοινοβούλιο, με νομοθετική εξουσία σε πάμπολλους τομείς του δημόσιου βίου, εκτός των θεμάτων εθνικής άμυνας και προϋπολογισμού. Και μια που είπα προϋπολογισμός, ιδού η πέτρα του σκανδάλου: η Σκωτία θεωρεί ότι το πετρέλαιο της Βόρειας Θάλασσας ‒που βρίσκεται στα εθνικά χωρικά της ύδατα‒ είναι ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος, τα κέρδη του οποίου εκμεταλλεύονται οι Βρετανοί. Οι Σκωτσέζοι διεκδικούν την ανεξαρτησία τους προκειμένου εκείνοι μόνο να επωφελούνται του πλουτοπαραγωγικού τους πόρου. Επιπλέον, στηρίζουν το αίτημά τους στην ιδιαίτερη πολιτιστική τους ταυτότητα, που ξεχωρίζει από αυτήν των Βρετανών. Τρίτος λόγος που επιθυμούν το τέλος της κηδεμονίας των Βρετανών, η εσωτερική τους πολιτική: οι Σκωτσέζοι, με πρωθυπουργό τον κεντρο-αριστερό Σάλμοντ, πιστεύουν στο κράτος πρόνοιας, κάτι που η συντηρητική κυβέρνηση του Κάμερον δείχνει να παραμελεί. Η πλειοψηφία, πάντως, των Σκοτσέζων αποφάσισε ότι το μέλλον της χώρας τους είναι στους κόλπους της Μεγάλης Βρετανίας.