Και για όσους πιστεύουν ότι ο εγχώριος τουρισμός είναι… αστικός μύθος, ένα πράγμα έχω να πω: η Θεσσαλονίκη, η νύμφη του Θερμαϊκού (ναι, ναι, συγχωρήστε μου το «κλισέ», είναι όμορφη σαν νύμφη!) περιμένει να την ανακαλύψετε. Μόλις 5 ώρες μακριά από την Αθήνα με αυτοκίνητο/τρένο ή 40 λεπτά με το αεροπλάνο, δεν υπάρχει ιδανικότερος προορισμός για να αλλάξετε τον αέρα σας οικογενειακώς. Μόνο προετοιμαστείτε ψυχολογικά, δηλαδή φροντίστε να ανηφορίσετε προς τη Θεσσαλονίκη πεινασμένοι. Με λίγο καλό σχεδιασμό, θα προλάβετε να τα φάτε -με συγχωρείτε, δείτε ήθελα να πω- όλα! 

Ξεκινάμε τη βόλτα μας από την παραλία του Θερμαϊκού. Οι Θεσσαλονικείς ανέκαθεν ήταν -και με το δίκιο τους- περήφανοι για την παραλιακή λεωφόρο Νίκης τους. Σε αυτήν τη λεωφόρο περνούν μπροστά από τα μάτια σου ζωές ολόκληρες: πιτσιρίκια που μαθαίνουν να κάνουν ποδήλατο τα πρωινά της Κυριακής, φοιτητές που ψάχνουν τον δρόμο τους έπειτα από κάμποσα ποτηράκια παραπάνω στα μπαράκια της παραλιακής, μεγάλοι άνθρωποι που δείχνουν να αγνοούν τον κόσμο και τη βαβούρα γύρω τους και διαβάζουν ήρεμοι την εφημερίδα τους στα παγκάκια. Αν και η παραπάνω εικόνα επιμένει, παλιοί και νέοι θα απολαύσετε εξίσου και τη νέα όψη της παραλίας. Αναφέρομαι φυσικά στο κομμάτι που εκτείνεται από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι τον Ναυτικό Όμιλο Θεσσαλονίκης και τα οκτώ θεματικά πάρκα. Πρώτος στη σειρά, ο Κήπος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στη βόλτα σας θα διασχίσετε έναν διάδρομο ειδικά διαμορφωμένο για τυφλούς, με σιντριβάνια στις δύο πλευρές του. Ο Κήπος του Μεγάλου Αλεξάνδρου συνορεύει με τον Κήπο του Απογευματινού Ήλιου, όπου από έναν τεχνητό λόφο με δέντρα θα βγάλετε τις απαραίτητες αναμνηστικές φωτογραφίες με φόντο τον Θερμαϊκό. Ακολουθεί ο Κήπος της Αμμουδιάς, όπου -αν ο καιρός το επιτρέψει- παιδιά και μεγάλοι θα θυμηθούν ότι οι παραλίες και το καλοκαίρι δεν είναι ποτέ πολύ μακριά στην Ελλάδα. Στη συνέχεια θα περάσετε από τον ρομαντικό Κήπο του Ίσκιου, όπου θα περπατήσετε στη σκιά των δέντρων που κυκλώνουν τον πεζόδρομο του κήπου, για να περάσετε στον Κήπο των Εποχών και να καταλήξετε στον Κήπο του Οδυσσέα Φωκά. Σε αυτόν τον τελευταίο λογικά θα περάσετε κάμποση ώρα μιας και είναι ειδικά διαμορφωμένος σε παιδότοπο. Τη βόλτα σας θα κλείσουν διαδοχικά ο Κήπος της Μεσογείου, φτιαγμένος ώστε να θυμίζει Αιγαίο πέλαγος, και τέλος ο Κήπος των Γλυπτών, ένα υπαίθριο Μουσείο γλυπτών, με ιδιαίτερο στοιχείο τη μεγάλη επιφάνεια νερού γύρω από την οποία βρίσκονται οι βάσεις για τα γλυπτά. Αν τύχει και σας προλάβει η νύχτα μέχρι να φτάσετε στον τελευταίο Κήπο των Γλυπτών, μη στενοχωρηθείτε, ο φωτισμός της υδάτινης επιφάνειας του κήπου είναι εντυπωσιακός και θα σας αποζημιώσει! Απαραίτητη προϋπόθεση, φυσικά, να αφήσετε το αυτοκίνητό σας και να προετοιμαστείτε για έναν απολαυστικό περίπατο. Εντάξει, αν θέλετε οπωσδήποτε να κυκλοφορήσετε με τροχοφόρο επιλέξτε ποδήλατο – αν δεν έχετε το δικό σας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης θα φροντίσει να σας νοικιάσει ένα.

Οι Θεσσαλονικείς, είπαμε, είναι υπερήφανοι για την παραλία τους. Αλλά εξίσου υπερήφανοι είναι και για την κουλτούρα τους! Γι’ αυτό και από την πόλη τους δεν θα μπορούσε να λείπει ένα Παιδικό Μουσείο. Τι το ιδιαίτερο διαθέτει το Παιδικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης; Απλούστατα οι εκθέσεις που παρουσιάζονται δεν είναι εκθέσεις για ενήλικες που ο τρόπος παρουσίασής τους είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα των παιδιών, αλλά είναι εξαρχής αντικείμενα που αφορούν στα παιδιά. Και τι αφορά περισσότερο τα παιδιά απ’ ό,τι τα παιχνίδια; Μία ολόκληρη αίθουσα στο Παιδικό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι αφιερωμένη σε παλιά τσίγκινα παιχνίδια! Δεν υπάρχει καλύτερη γιατρειά για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουν οι νεότεροι ότι υπήρχε ζωή πριν από το iPad κι ότι ο κόσμος μπορεί να είναι διασκεδαστικός ακόμα κι αν δεν μπορείς να τον μετακινήσεις με τον δείκτη του χεριού σου. Η έτερη μόνιμη συλλογή του Παιδικού Μουσείου αφορά την άλλη καθημερινή ασχολία των παιδιών, πέρα από το παιχνίδι: το σχολείο. Η αίθουσα όπου φιλοξενούνται τα εκθέματα είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να θυμίζει τάξη ενός σχολείου περασμένων δεκαετιών. Ανάμεσα στα εκθέματα θα δείτε βιβλία, πένες και κοντυλοφόρους, τετράδια κι ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε! Μικροί και μεγάλοι θα το καταδιασκεδάσετε, σαν άλλοι μαθητές σε ταινία εποχής!

Κι αν ξεμπερδέψετε με τα μουσεία και έχετε διάθεση για περεταίρω πολιτιστικές βόλτες, οπωσδήποτε σειρά έχουν τα βυζαντινά μνημεία για τα οποία φημίζεται η πόλη. Πρώτος και καλύτερος ο Λευκός Πύργος, σήμα κατατεθέν της πόλης, που κτίστηκε τον 15ο αιώνα, στα απομεινάρια του παλαιότερου βυζαντινού πύργου, εκεί όπου η χερσαία οχύρωση της πόλης συναντούσε τη θαλάσσια, στην άκρη του παραλιακού δρόμου. Οι λάτρεις των παλαιοχριστιανικών μνημείων κάντε μια βόλτα κι από τη Ροτόντα, στο κέντρο της πόλης. Ο παλαιοχριστιανικός ναός, πιθανότατα αφιερωμένος στους αρχαγγέλους, ενδέχεται να ήταν αρχικά αφιερωμένος στον Δία, ή ακόμα και διοικητικό κτήριο πριν από τη μετατροπή του σε λατρευτικό χώρο. Τέλος, βόλτα στη Θεσσαλονίκη δεν νοείται χωρίς να υποβάλετε τα σέβη σας στον πολιούχο άγιο της πόλης, στην Βασιλική του Αγίου Δημητρίου. Πρόκειται για ένα κτίσμα της Παλαιοχριστιανικής εποχής, που καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς σε πυρκαγιά το 1917 και οι εργασίες αναστήλωσής του ολοκληρώθηκαν το 1948. Φιλοξενεί την κρύπτη του Αγ. Δημητρίου και ψηφιδωτές συνθέσεις που ανάγονται στον 5ο, 7ο και 9ο μ.Χ. αιώνα.

Κι αν η παραλία και ο πολιτισμός είναι στοιχεία για τα οποία οι Θεσσαλονικείς αγαπούν να υπερηφανεύονται, τι να πούμε για το φαγητό; Για ποιον ακριβώς λόγο εκεί πάνω στον ελληνικό Βορρά ξέρουν περισσότερα από καλό φαγητό είναι μυστήριο. Ίσως γιατί είναι απόλυτα συμφιλιωμένοι με την παράδοσή τους, αποφεύγουν τα δήθεν πιάτα και δεν τσιγκουνεύονται τα καλά υλικά. Πράγμα που σημαίνει πως είτε ο δρόμος σας σάς βγάλει σε κάποιο ουζερί της παραλίας, είτε σε κάποιο πιο σικ εστιατόριο του κέντρου, είτε στον δρόμο, με μια «πίτα με γύρο», ή μία μπουγάτσα ανά χείρας, στη Θεσσαλονίκη δεν έχετε άλλη επιλογή πέρα από το να παραδοθείτε στην κραιπάλη!

Κουλουράκι Θεσσαλονίκης κανείς; Το στρογγυλό, λαχταριστό σουσαμένιο κουλούρι, με τη μεγάλη τρύπα στη μέση, η παρηγοριά κάθε ανθρώπου που έχει υποβάλει τον εαυτό του στο μαρτύριο της δίαιτας, έχει κατοχυρωθεί να ονομάζεται και «κουλούρι Θεσσαλονίκης». Η ιστορία του ξεκινάει από τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όπου το εκλεκτό αυτό έδεσμα εμφανίζεται στην Κωνσταντινούπολη και τη Θεσσαλονίκη. Οι αρτοποιοί που το παρασκεύαζαν ήταν κατά κύριο λόγο Ηπειρώτες. Η δε παράδοση λέει πως οι Ηπειρώτες οφείλουν το κάπως πλατύ σχήμα της κορυφής του κρανίου τους στο γεγονός ότι κουβαλούσαν τους δίσκους με τα κουλούρια στο κεφάλι τους. Κατά πόσο τα παραπάνω αληθεύουν δεν ξέρω να σας πω, αυτό που ξέρω όμως είναι ότι στη μυρωδιά του σουσαμιού που ψήνεται πριν ακόμα χαράξει η μέρα είναι δύσκολο να αντισταθεί κανείς. Τώρα επειδή η Θεσσαλονίκη πέφτει κάπως μακριά κι επειδή το κουλούρι Θεσσαλονίκης ανήκει μόνο κατ’ όνομα στη συμπρωτεύουσα, αν ο δρόμος σας σάς βγάλει πίσω από την Ακρόπολη, στην οδό Μισαραλιώτου, στο πασίγνωστο αρτοποιείο του Τάκη, φάτε ένα κουλουράκι Θεσσαλονίκης και για μας!