H ώρα των διακοπών είναι πολύ δύσκολη για όλα τα χωρισμένα ζευγάρια, κυρίως μάλιστα για εκείνους που χώρισαν πρόσφατα και είναι η πρώτη φορά που το παιδί τους θα βρεθεί μόνο με τον έναν. Το μικρό παιδί μερικές φορές δυσκολεύεται να πάει διακοπές με το γονιό που δεν έχει καθημερινή επαφή, περνώντας δεκαπέντε μέρες ή και ένα μήνα μαζί του, ενώ ταυτόχρονα θα είναι μακριά από τον άλλο γονιό. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν έντονες διαμάχες μεταξύ των δύο γονιών και το παιδί γίνεται μάρτυρας αυτών, ίσως πιέζεται ν’ αποχωριστεί το γονιό με τον οποίο συγκατοικεί.
Πώς να το χειριστείτε…
• Αν είστε ο γονιός που μένει με το παιδί, θα πρέπει να το πείσετε ότι οι χωριστές διακοπές αποτελούν μια σπουδαία ευκαιρία να περάσει περισσότερο χρόνο με τον άλλο γονιό του – συνήθως τον πατέρα.
• Η στάση σας να δείχνει βεβαιότητα, δηλαδή ότι οι διακοπές με τον άλλο γονιό του είναι απαραίτητες και μη διαπραγματεύσιμες!
• Σε περίπτωση που το παιδί σάς πει «δεν θέλω να πάω», θα του εξηγήσετε ότι είναι δικαίωμα και υποχρέωση του μπαμπά να περάσει κάποιες μέρες μαζί του, ώστε να μοιραστούν ευχάριστες δραστηριότητες: θα παίζουν, θα κάνουν περιπάτους κ.λπ.
• Είναι σημαντικό όταν το παιδί εκφράσει την επιθυμία να μιλήσει μ’ εσάς, που δεν είστε μαζί του στις διακοπές, να έχει τη δυνατότητα να το κάνει.
• Τα μικρά παιδιά συνήθως επιδιώκουν να επικοινωνούν με το γονιό με τον οποίο μένουν μαζί μόνιμα.
• Αν, όμως, το παιδί αρνείται να σας μιλήσει, δεν σημαίνει ότι σας ξέχασε. Ακόμα κι αν κάποια φορά δεν θελήσουν να σας ακούσουν, είναι σημαντικό γι’ αυτά ότι τηλεφωνήσατε.
• Ανεξάρτητα από τα δικά σας προβλήματα, πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να επικοινωνεί ανεμπόδιστα και με τους δύο γονείς του, ακόμα και στην περίπτωση που εσείς βρίσκεστε στη μέση δικαστικής διαμάχης.
«Αν έχω νέα σχέση να πάρω μαζί τον/τη σύντροφό μου;»
Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να συνειδητοποιήσουν το διαζύγιο των γονιών και το γεγονός ότι δεν θα είναι ποτέ ξανά η οικογένειά τους μαζί. Αυτή είναι μια μακρά διαδικασία και αρκετά πολύπλοκη, κατά την οποία το παιδί περνά από διάφορες φάσεις. Γι’ αυτό απαιτούνται προσεκτικοί χειρισμοί στην εμφάνιση νέων συντρόφων.
Σε κάθε περίπτωση, το παιδί θέλει να περάσει χρόνο με το γονιό του και όχι με τον/τη σύντροφο. Αν, παρ’ όλα αυτά, είναι μια σημαντική σχέση ή ετοιμάζονται να ξαναπαντρευτούν, και πάλι δεν θα πρέπει ο/η σύντροφος να περάσει όλες τις διακοπές μαζί με το γονιό και το παιδί. Ακόμα κι αν είναι ο/η σύντροφος μαζί, θα πρέπει ο γονιός να ασχολείται κυρίως με το παιδί. Αυτό ισχύει και στις νέες οικογένειες· ο γονιός να περνάει χρόνο με το παιδί κάνοντας δραστηριότητες, ενώ ο/η νέος/α σύζυγος να κρατά διακριτικό ρόλο.
Δεν συνιστώ να πάρει ο γονιός τον/τη σύντροφό του μαζί, αν το παιδί προηγουμένως δεν έχει γνωριστεί με το συγκεκριμένο πρόσωπο και δεν έχει περάσει ικανό χρονικό διάστημα μετά το χωρισμό.
«Θέλω να πάρω το μικρό παιδί μου για διακοπές»
Το παιδί προσχολικής ηλικίας δυσκολεύεται ν’ απομακρυνθεί από τη μητέρα του, ιδίως αν δεν έχει τακτική επικοινωνία με τον πατέρα κι αν δεν έχει προηγηθεί μια φάση τουλάχιστον μερικών μηνών διανυκτέρευσης μαζί του, έστω κάθε δεύτερο σαββατοκύριακο. Αυτές οι προϋποθέσεις αποτελούν ένδειξη ότι το παιδί μπορεί να περάσει κάποιες μέρες με τον άλλο γονιό του. Παρ’ όλα αυτά, οι διακοπές θα πρέπει να είναι ολιγοήμερες, διότι αν το παιδί είναι κάτω των πέντε ετών προσκολλάται στο γονιό με τον οποίο διαμένει.
Σε αντίθετη περίπτωση, ίσως εμφανίσει άγχος, ανησυχία, ανασφάλεια και να αρνείται να αποχωριστεί το γονιό που έχει την επιμέλεια. Αν το παιδί είναι πολύ μικρό ή είναι η πρώτη φορά που θα απομακρυνθεί από τη μητέρα του, μια καλή λύση είναι ο άλλος γονιός να το ακολουθήσει εκεί όπου παρα€θερίζει. Θα έχει τη δυνατότητα να περνά αρκετές ώρες της ημέρας μόνος μαζί του, χωρίς να διαταραχθεί το πρόγραμμά του. Επίσης, θα μπορούσαν οι γονείς να συμφωνήσουν, ώστε ο τόπος διακοπών να εξυπηρετεί και τους δύο.
Μια καλή ιδέα είναι να υπάρχει στην παρέα μια οικογένεια με παιδιά, ώστε κι εκείνο να αισθάνεται πιο άνετα. Κυρίαρχο πρόσωπο πρέπει πάντα να είναι το παιδί και γι’ αυτό θα πρέπει να κάνετε σωστούς χειρισμούς.
Τέλος, να έχετε υπόψη ότι το παιδί είναι απαραίτητο να κάνει διακοπές, έστω και χωριστά, και με τους δύο γονείς του.
Πηγή: Αλεξάνδρα Καππάτου
H Αλεξάνδρα Καππάτου είναι ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος, συγγραφέας. Θα τη βρείτε στην ιστοσελίδα της εδώ.