Έρχεται λοιπόν για την γυναίκα η στιγμή που τόσο καιρό περίμενε. Η κοιλίτσα θ’ αρχίσει να φουσκώνει, τρελαίνοντας και την ίδια και τον μέλλοντα μπαμπά. Ώσπου μία μέρα από το υπέροχο αυτό «μπαλόνι», βγαίνει ένα τόσο δα πλασματάκι που δεν ξέρει τι θέλει. Οι γονείς όμως ξέρουν. Θέλουν να μην του λείψει τίποτα. Το φροντίζουν, το ταΐζουν, το παίρνουν αγκαλιά, φοβούνται, αγχώνονται, ενώ αυτό νιώθει ασφάλεια και χαρά ανάμεσα τους.

Πάμε όμως λίγο πίσω, όσο το μωράκι βρισκόταν στο «μπαλόνι» του…

• Θα είναι αγόρι ή κορίτσι;
• Τι χρώμα ρούχα να πάρουμε; Ουδέτερα, ή ότι ταιριάζει στο φύλο του;
• Κούνια, τι κούνια; Χρώμα στο δωμάτιο; Χαλί; Κουρτίνα;
• Ποια παιχνίδια είναι κατάλληλα;

Αυτές κι άλλες παρόμοιες ερωτήσεις τριγυρνούν στο μυαλό των μελλοντικών γονιών, οι οποίοι με την συνοδεία παππούδων, γιαγιάδων, συγγενών και φίλων τρέχουν να ετοιμάσουν τον χώρο που θα υποδεχθεί το πολυπόθητο μωράκι. Κι εκεί κάπου στον έκτο- έβδομο μήνα, αρχίζει και το άγχος για τον τοκετό, ή την καισαρική -ανάλογα την περίπτωση-, όπου ξεκινούν τα μαθήματα ανώδυνου τοκετού, οι συμβουλές -από όλο τον περίγυρο-, τα βιβλία για τον θηλασμό και όλα τα παρελκόμενα.

Και να, ο πολυπόθητος μήνας έφτασε! Από μέρα σε μέρα κι από στιγμή σε στιγμή το μικρό αυτό πλασματάκι θα βρεθεί στην αγκαλιά της νέας μαμάς και του νέου μπαμπά. Η στιγμή της γέννας φτάνει και άπαντες βρίσκονται στην αίθουσα αναμονής.Και το κλάμα ακούγεται! Και όλοι χαίρονται. Και όλοι ανυπομονούν να δουν το μωρό. Και το βλέπουν και οι στιγμές που μοιράζονται μητέρα- μωρό και μπαμπάς είναι οι καλύτερες.

Οι γονείς, είναι και οι δύο χαρούμενοι. Ο καρπός του έρωτα τους είναι πλέον ανάμεσα τους και ανυπομονούν να εξερευνήσουν την ζωή μαζί του. Η κούνια φυσικά στο δωμάτιο τους, δίπλα στην μαμά, αλλά κι οι δύο είναι σε ετοιμότητα. Το πρώτο βραδινό κλάμα ακούγεται και το άγχος χτυπάει κόκκινο μέχρι να το πάρουν στην αγκαλιά τους, να το ταΐσουν (ναι, ναι, όλα αυτά στο α’ πληθυντικό) και να ξανακοιμηθεί.

Κι ο χρόνος κυλάει. Και να, οι φωτογραφίες στους τοίχους! Το παιδί στις κούνιες, στην κούνια, στο κρεβάτι, αγκαλιά στην μαμά, στον μπαμπά, παντού και σε οποιαδήποτε στιγμή και στάση. Τα παιχνίδια μέρα με την μέρα αυξάνονται όπως και τα χατίρια που εκπληρώνονται από γονείς, παππούδες και λοιπούς συγγενείς.

Και σε αυτή ακριβώς την στιγμή -λίγα χρονάκια μετά- κάνει την εμφάνιση του ένα καινούργιο μωρό στην κοιλιά της μαμάς. Μετά την ανακοίνωση στον, για δεύτερη φορά μπαμπά και την χαρά που επέρχεται, αρχίζει να κυριαρχεί στο μυαλό τους μία ερώτηση και ανησυχία που θα φύγει μετά από αρκετά χρόνια. Ποια είναι;  Μα ποια άλλη; «Πώς θα αντιδράσει το πρώτο παιδί;»

• Θα το θέλει;
• Θα ζηλεύει;
• Θα το χτυπάει;

Όλοι αυτοί οι φόβοι προβληματίζουν τους γονείς και δεν τους αφήνουν να χαρούν τόσο αυτή την εγκυμοσύνη. Μιλούν στο μεγάλο τους παιδί, το ενημερώνουν, το καθησυχάζουν και γενικά προσπαθούν να μην βιώσει το παιδί αλλαγές στην καθημερινότητα του, να μην νιώσει ζήλια, λύπη και θυμό.

Και θα μου πείτε: «Και τι να κάνουμε; Nα το αφήσουμε να μισήσει το αδερφάκι του; Να το χτυπάει;» Φυσικά όχι! Θα του εξηγήσετε ότι, ό,τι κάνετε για το μωρό, το κάνατε και για το ίδιο όταν ήταν στην κοιλιά της μαμάς και αφού γεννήθηκε. Μαζί με το παιδί πρέπει να βιωθεί αυτή η εγκυμοσύνη. Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν, όχι να «κουκουλώνουμε» τα πράγματα για να μην νιώσουν ότι κάτι αλλάζει. Αυτό το νιώθουν από την αρχή της εγκυμοσύνης, από την μυρωδιά της μαμάς και φυσικά από την συμπεριφορά της (δεν μπορεί να σηκώνει το παιδί συνέχεια αγκαλιά). Εννοείται πως θα υπάρχουν αλλαγές και πρέπει να τις καταλάβει ήρεμα το παιδί .

Πώς κυλάει όμως η δεύτερη εγκυμοσύνη; Το ίδιο όπως η πρώτη; Σίγουρα όχι, αφού υπάρχει ήδη ένα παιδί με ανάγκες. Πόσο όμως χαίρεται μία μητέρα την εγκυμοσύνη; Όπως την πρώτη; Αρχικά, δεν υπάρχουν οι αγωνίες που υπάρχουν στην πρώτη εγκυμοσύνη. Ούτε καινούργια έπιπλα στο σπίτι, ούτε τίποτα. Κούνια; Από το πρώτο παιδί, εκτός βέβαια κι αν το πρώτο χρειάζεται ακόμα την κούνια του. Και φυσικά, σε τέτοιες εποχές δεν αγοράζουμε κούνια αν ήδη έχουμε. Ρούχα; Παπούτσια; Σαλιάρες; Εντάξει, από αυτά σίγουρα θα πρέπει να υπάρχουν και κάποια καινούργια. Όμως, πού είναι το άγχος γι αυτή την γέννα; Όλη αυτή η αγωνία; Υπάρχει σίγουρα, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό και φυσικά είναι καλό για το έμβρυο η μαμά να είναι πιο ήρεμη. Αυτό που βαραίνει τους γονείς είναι οι αντιδράσεις του πρώτου παιδιού. Να μην χτυπήσει την μαμά στην κοιλιά, ν‘ αγαπήσει το μωρό.

Σε αυτά βέβαια βοηθάει το να αφήσετε το μεγαλύτερο παιδί να μιλάει στο αδερφάκι του (χωρίς τις παρεμβάσεις σας) και να μην αποκλείεται από τους γονείς λόγω «ασφάλειας».

Κι έρχεται η δεύτερη γέννα. Σίγουρα το ζευγάρι είναι πιο ήρεμο αυτή την φορά και σε αυτό βοηθά η εμπειρία της πρώτης. Άλλο ένα νέο μέλος στην οικογένεια προστέθηκε και σύσσωμοι οι συγγενείς παρευρίσκονται σε μαιευτήριο, σπίτι, να το δουν, να βοηθήσουν και φυσικά να φροντίσουν το πρώτο παιδί, το οποίο πρέπει να είναι ενημερωμένο για το πού πηγαίνουν οι γονείς του, ότι η μαμά θα λείψει κάποιες μέρες από το σπίτι για να γεννήσει το αδερφάκι του. Δεν το αφήνετε μετέωρο, γιατί όλο αυτό του δημιουργεί σύγχυση και όταν η μαμά θα επιστρέψει μπορεί και να είναι θυμωμένο.

Και να το καινούργιο μωρό στο σπίτι! Με το κλασικό δώρο προς το αδερφάκι για να το «καλοπιάσουν». Κι έρχεται το πρώτο κλάμα μες στο βράδυ κι ακούγεται και η φωνή: «μαμάαα, δεν θα σταματήσει;», ή «μαμά γιατί κλαίει;» Φυσικά απαντάτε σε κάθε απορία του. Και κάθε φορά ένας από τους δύο γονείς τρέχει στο μεγάλο παιδί. Και κάπως έτσι περνούν οι νύχτες και οι μέρες. Οι γονείς προσπαθούν να ισορροπήσουν τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο παιδιά. Και πολλές φορές, εις βάρος του μικρότερου. Τι εννοώ; Παραμελείτε λίγο το μικρό για να μην ζηλέψει το μεγάλο. Δεν θέλει μουσική το μεγάλο παιδί; Δεν θα βάλουμε τότε κι ας ηρεμεί το μικρό. Γιατί; Βρείτε μια μέση λύση. Πείτε: «Διάλεξε εσύ τι μουσική θες να έχουμε, γιατί έτσι ηρεμεί ο αδερφός σου, ή η αδερφή σου κι εσύ παίζεις πιο καλά».

Και πάμε τώρα στα παιχνίδια. Ό,τι είχε το πρώτο -ειδικά τα μωρουδιακά- τα ίδια θα έχει και το δεύτερο. Δεν είναι κακό, αλλά κάποια πρέπει το παιδί να τα νιώσει δικά του- δικά του!  Γιατί και το πρώτο έχει παιχνίδια που αργότερα το δεύτερο πιθανόν να μην τα έχει (μπορεί να έχουν χαλάσει), ή να μην του αρέσουν. Λίγα είναι τα καινούργια παιχνίδια για το δεύτερο παιδί. Και είναι κάτι που το καταλαβαίνει και αργότερα θα του δημιουργεί αίσθημα ζήλιας. Σίγουρα θα έχετε ακούσει να λέει το μεγάλο παιδί στο μικρότερο «αυτό ήταν δικό μου, όμως σου το δίνω για λίγο να παίξεις και μετά θα το πάρω». Όλα αυτά, τα δεύτερα παιδιά τα νιώθουν. Ναι, νιώθουν ζήλια!

Και μεγαλώνει και το δεύτερο και μαθαίνει για όλα όσα μοιράστηκε και «πήρε» από το μεγαλύτερο αδερφάκι και συνεχίζει να μοιράζεται. Και ρωτάω εγώ: «Γιατί να μην ζηλεύει μετά το μικρότερο το μεγαλύτερο;». Γιατί σίγουρα βλέπει και καταλαβαίνει από μικρό διαφορές. Όπως τις τόσες φωτογραφίες στο σπίτι που σιγά- σιγά μπαίνουν κι οι δικές του. Θα έχει όμως και αυτό φωτογραφίες όπως το πρώτο; Γιατί συνήθως το δεύτερο το φωτογραφίζετε μαζί με το αδερφάκι ή γενικώς με όλη την οικογένεια. Η κούνια που είχαν ίδια, μπιμπερό, πετσέτες, κτλ.

Πρέπει λοιπόν να έχουμε στο μυαλό μας το ενδεχόμενο να ζηλεύει και το μικρότερο παιδί, καθώς κι αυτό μοιράζεται την αγάπη των γονιών και ποτέ δεν είχε την αποκλειστικότητα τους, όπως ούτε την κούνια, τα παιχνίδια και το δωμάτιο. Μήπως λοιπόν να αρχίζουμε να σκεφτόμαστε και το δεύτερο παιδί εκτός από το πρώτο; Για μία υγιή αδελφική σχέση και αγάπη.

Η Νεκταρία Πέγκα είναι παιδαγωγός προσχολικής εκπαίδευσης.