Οι γονείς δεν ησυχάζουμε ποτέ… Μπορεί τώρα την άνοιξη η γρίπη και τα κρυολογήματα να υποχωρούν σταδιακά, αλλά – δυστυχώς –  η μηνιγγίτιδα διατηρεί υψηλή κινητικότητα και τους τρέχοντες μήνες. Για τον λόγο αυτόν, δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να εμβολιάσετε τα παιδιά σας, κατά της θανατηφόρου νόσου.

Όπως πιθανόν γνωρίζετε ήδη, ο επικρατέστερος τύπος της νόσου, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη χώρα μας, είναι ο μηνιγγιτιδόκοκκος Β, ο οποίος ευθύνεται για το 80% των κρουσμάτων εντός των συνόρων. Αυτό, δε, που επιβάλλεται να γνωρίζετε είναι τα δύο ιδιαίτερα γνωρίσματα της νόσου που την καθιστούν ιδιαίτερα ύπουλη και κατ’ επέκταση πολύ επικίνδυνη:

• Τα αρχικά συμπτώματα μοιάζουν με εκείνα των κοινών λοιμώξεων και μπερδεύουν τους γονείς και
• ακόμα και αν η νόσος διαγνωστεί έγκαιρα και ο μικρός ασθενής μεταφερθεί στο νοσοκομείο, δεν αποσοβείται ο κίνδυνος για τη ζωή του.

Το πιο πρόσφατο κρούσμα της νόσου, το τρίτο φέτος την άνοιξη, ήταν ένα πεντάχρονο αγοράκι, το οποίο νοσηλεύτηκε στο Παίδων Πεντέλης. Το παιδί προσβλήθηκε από μηνιγγίτιδα Β και η υγεία του επιδεινώθηκε ραγδαία, με αποτέλεσμα να εισαχθεί στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου σε κωματώδη κατάσταση. Σημειώνεται ότι το παιδί τηρούσε το πρόγραμμα εμβολιασμού, δεν είχε, ωστόσο εμβολιαστεί ενάντια της συγκεκριμένης νόσου.

Είναι γνωστό ότι η νόσος είναι πιο επικίνδυνη για τις μικρές ηλικίες, δηλαδή για τα βρέφη και τα νήπια έως δύο χρονών (το πρώτο ανοιξιάτικο κρούσμα αφορούσε βρέφος 14 μηνών στην Ηλιούπολη), αλλά, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, και για τους έφηβους και τους νεαρούς ενήλικες, αφού κάποιες συνήθειές τους, ευνοούν τη μετάδοσή της. Επίσης, οι νεαροί ενήλικες είναι και αυτοί που σε μεγάλο ποσοστό είναι φορείς του μικροβίου, χωρίς να νοσήσουν, μεταδίδοντας το όμως στα μικρότερα μέλη της οικογένειας ή του κοινωνικού τους περίγυρου.

Ο εμβολιασμός ενάντια στην μηνιγγίτιδα Β γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αν δεν έχετε ακόμα εμβολιάσει τα παιδιά σας, μπορείτε να το πράξετε τώρα, προκειμένου να διασφαλίσετε την υγεία τους. Μην αναβάλλετε τον εμβολιασμό για τη μηνιγγίτιδα Β, ούτε μία ημέρα, γιατί κανείς δεν ξέρει πού και πότε θα εμφανιστεί το νέο κρούσμα.

Τρόποι μετάδοσης

Πιο συγκεκριμένα, τον κίνδυνο αυξάνει το γεγονός πως η μηνιγγίτιδα Β μεταδίδεται μέσω του σάλιου και των αναπνευστικών εκκρίσεων και με τις πιο απλές καθημερινές συνήθειες όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Συνεπώς, όταν η παραμονή σε κλειστούς χώρους είναι πολύωρη, οι πιθανότητες μετάδοσης της νόσου είναι ιδιαίτερα αυξημένες. Λαμβάνοντας, μάλιστα, υπόψη ότι ένας στους δέκα ενηλίκους φέρει το βακτήριο της νόσου ασυμπτωματικά στον φάρυγγα του και κατ’ επέκταση μπορεί να το μεταφέρει στα νεαρά μέλη της οικογένειας του μέσω καθημερινών συνηθειών όπως ένα απλό φιλί, η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού αποτελεί αναμφισβήτητα την μόνη αποτελεσματική λύση.

Τα συμπτώματα και οι κίνδυνοι

Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα μοιάζουν, όπως προαναφέρθηκε, με εκείνα της απλής γρίπης και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, αυχενική δυσκαμψία, εμετό, φωτοφοβία και αιμορραγικό εξάνθημα. Στα βρέφη, εκτός των υπολοίπων, μπορεί να διαπιστωθεί άρνηση λήψης τροφής και έντονη υπνηλία, ασυνήθιστη ευερεθιστότητα και περίεργο, υψίσυχνο κλάμα και ωχρό ή μελανό δέρμα. Συχνά, όμως, τα συμπτώματα δημιουργούν την εσφαλμένη εντύπωση ότι πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα που «θα περάσει γρήγορα». Η νόσος ωστόσο διαφέρει δραματικά από το κρυολόγημα και τη  γρίπη, καθώς χαρακτηρίζεται από αιφνίδια επιδείνωση της υγείας του ασθενούς και μπορεί μέσα σε μόλις 24 ώρες να οδηγήσει ένα παιδί ακόμα και στον θάνατο. Είναι, δε, τόσο απειλητική που ακόμα κι αν οι ασθενείς μεταφερθούν στο νοσοκομείο και τους χορηγηθεί ισχυρή αντιβίωση δεν γλυτώνουν τον κίνδυνο θανάτου ή – στην καλύτερη περίπτωση–  σοβαρών και ισόβιων επιπλοκών, όπως ακρωτηριασμού άκρων, κώφωσης και εγκεφαλικής παράλυσης.

Εμβολιασμός

Η έγκαιρη έναρξη από την ηλικία των 2 μηνών και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών για τη μηνιγγίτιδα Β θα πρέπει συνεπώς να αποτελεί προτεραιότητα του κάθε γονέα, ο οποίος οφείλει να επισκεφθεί και να συμβουλευτεί τον παιδίατρό του. Οι ειδικοί τονίζουν πως ο εμβολιασμός κατά των υπόλοιπων τύπων της μηνιγγίτιδας είναι εξίσου σημαντικός, ωστόσο δεν προστατεύει τα παιδιά από τη μηνιγγίτιδα Β, που αποτελεί και την συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών στην χώρα μας.

Επιπλέον, μην ξεχνάτε ότι στο αμέσως προσεχές διάστημα, θα ζητηθούν στους γονείς ιατρικές βεβαιώσεις προκειμένου να εγγράψουν τα παιδιά τους σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία. Η εγγραφή προϋποθέτει την προσκόμιση στο σχολείο του βιβλιαρίου υγείας του μαθητή από το οποίο θα προκύπτει ότι έχει κάνει όλα τα προβλεπόμενα εμβόλια, καθώς και το Ατομικό Δελτίο Υγείας του μαθητή, το οποίο θα συμπληρώσει ο/η παιδίατρος μετά τον ιατρικό έλεγχο του παιδιού.