Είχα γράψει ένα παρόμοιο κείμενο για το φθινόπωρο πριν από λίγους μήνες θέλοντας να σας βοηθήσω με το παιχνίδι των παιδιών αυτούς τους μήνες του χρόνου. Θα το κάνω για άλλη μία φορά για αυτή την εποχή του χρόνου, τον χειμώνα. Σίγουρα θα αναρωτιέστε τι μπορεί να αλλάξει στο παιχνίδι στην φύση τον χειμώνα αφού η φύση δεν έχει υποστεί πολλές αλλαγές πέραν του περισσότερου κρύου. Αυτή ακριβώς λοιπόν είναι και η βασική αλλαγή και ο λόγος που δεν βλέπουμε αρκετά παιδιά έξω στις παιδικές χαρές και όχι μόνο να παίζουν και να χαίρονται.
Σύμφωνα με τον παιδίατρο Ιορδάνη Παπαδόπουλο: «O κυριότερος λόγος που τα παιδιά αρρωσταίνουν περισσότερο τον χειμώνα είναι ο συγχρωτισμός πολλών ατόμων σε κλειστό χώρο, λόγω του κρύου. Όχι το ίδιο το κρύο. Αν έφταιγε η χαμηλή θερμοκρασία, τότε σε πιο βόρειες χώρες οι άνθρωποι θα ήταν συνεχώς κλινήρεις. Αντίθετα, είναι γνωστό πως οι Σουηδοί αφήνουν τα καρότσια με τα μωρά τους έξω στο κρύο, όταν εκείνοι πίνουν τον καφέ τους. Το μόνο που προκαλεί το κρύο είναι ρινική καταρροή, αλλά αυτό αποτελεί αγγειοκινητικό φαινόμενο και όχι σημάδι λοίμωξης.»
Γιατί λοιπόν να βγει έξω το παιδί;
Γιατί με το παιχνίδι στην φύση τον χειμώνα, το παιδί θα ανακαλύψει τι σημαίνει να πατάς σε μία λακούβα με νερό, τι αποτέλεσμα έχει, γιατί συμβαίνει αυτό… Πώς δημιουργήθηκε αυτό το φαινόμενο και γιατί; Θα πιάσει μία βρεγμένη επιφάνεια, θα συνειδητοποιήσει (με την βοήθεια μας) ότι χωρίς τον ήλιο θα αργήσει να στεγνώσει και γιατί σε κάποια σημεία υπάρχει περισσότερο νερό και σε άλλα όχι.
Τα φύλλα. Άλλαξε η υφή, το σχήμα και η οσμή τους με την βροχή; Η αφή είναι η καλύτερη μάθηση με τα παιδιά. Αντιλαμβάνονται τόσα πράγματα με την αφή που στον εγκέφαλο τους δημιουργούνται τόσες συνδέσεις και τόσες διαπιστώσεις αλλά και απορίες που θα εκπλαγείτε όταν τις ακούσετε και θα είναι και για εσάς μία πρόκληση αυτό.
Το χιόνι. Όταν βγήκα έξω με το 13 μηνών αγόρι που προσέχω τις ημέρες του χιονιού είχαμε τόσα πράγματα να εξερευνήσει πάνω σε αυτό. Η πρώτη αντίδραση μόλις το άγγιξε; Το αναζήτησε. Το χιόνι στο χέρι του έγινε νερό. Δεν το ήξερε, δεν το περίμενε. Ήθελε να μου δώσει και δεν μπορούσε γιατί διαλυόταν στο χέρι του. Πριν καν του εξηγήσω είχε μόνος του ανακαλύψει τα πιο βασικά και δοκίμαζε ξανά και ξανά μήπως και καταφέρει τι είναι αυτό που αλλάζει αυτό που βλέπει.
Μπορεί να μην έχουμε χιόνια συχνά στην Αθήνα, όμως όταν έχουμε, μη χάνετε την ευκαιρία να βγείτε και να ανακαλύψετε και να παίξετε με τα παιδιά. Ντυθείτε καλά και μην φοβάστε. Τα ερεθίσματα που δίνει το παιχνίδι στην φύση τον χειμώνα στα παιδιά είναι χιλιάδες και είναι αυτά που θα τα βοηθήσουν να αναπτυχθούν καλύτερα και να τοποθετηθούν στον χώρο.
Τα κουκουνάρια που είναι πλέον περισσότερα από το φθινόπωρο και που τα δέντρα μας τα δίνουν απλόχερα γιατί να μην τα αγγίξουν τα παιδιά; Γιατί να μην μπουν στο σπίτι ως την ανακάλυψη της ημέρας; Και την επόμενη να προσπαθήσουν να βρουν ένα πιο μικρό ή ένα πιο μεγάλο και να τα συγκρίνουν ή να δημιουργήσουν κάτι με όλα όσα βρουν.
Βγείτε όσο το περισσότερο μπορείτε έξω με τα παιδιά και αφήστε τα να ανακαλύψουν την φύση αυτή την εποχή του χρόνου, με τα χρώματα που έχει τώρα και αφήστε τα να τα αποτυπώσουν ελεύθερα και με δική τους πρωτοβουλία όποτε θελήσουν. Εσείς θα τους έχετε δώσει κάτι απίστευτο. Αυτά θα το εκμεταλλευτούν όπως επιθυμήσουν, γιατί μην ξεχνάμε: η δράση ξεκινά από το παιδί.
Η Νεκταρία Πέγκα είναι παιδαγωγός προσχολικής εκπαίδευσης.
