Με αφορμή τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, σχετικά με τις υποθέσεις παιδοφιλίας και παιδοβιασμών, η Γραμμή Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας δίνει χρήσιμες συμβουλές σε γονείς ώστε να προληφθεί η διαδικτυακή αποπλάνηση ανηλίκων μέσω ίντερνετ (grooming). Η ψυχολόγος Μαρία Δάρα μάς εξηγεί τι είναι η διαδικτυακή αποπλάνηση ανηλίκων και πώς μπορούν οι γονείς να προστατέψουν τα παιδιά τους.

Καταρχάς, ως διαδικτυακό grooming ορίζεται η διαδικασία της σεξουαλικής αποπλάνησης παιδιών κατά τη διάρκεια της οποίας ο θύτης δημιουργεί αρχικά μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί και το εισάγει αργά και σταδιακά στο σεξουαλικό στοιχείο. Ο απώτερος σκοπός είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση του ανηλίκου. Το grooming και η σεξουαλική παρενόχληση μέσω διαδικτύου αποτελούν, προφανώς, ποινικά κολάσιμες πράξεις (Άρθρο 337-Ποινικός κώδικας, Νόμος 4619/2019).

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία ερευνών, ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο – κυρίως χωρίς επίβλεψη – προσεγγίζονται κάποια στιγμή από κακόβουλους χρήστες. Ενδεικτικά του κινδύνου που διατρέχουν τα παιδιά είναι τα αποτελέσματα σειράς ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, σύμφωνα με τις οποίες το 21% των παιδιών δηλώνει ότι έχει δεχτεί διαδικτυακή παρενόχληση και ένα μεγάλο ποσοστό  επιχείρησε να την αντιμετωπίσει χωρίς να το αναφέρει σε κανέναν, το 21% των παιδιών έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο και το 41% αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους. Μάλιστα, μια πρόσφατη έρευνα σε γονείς αποκαλύπτει ότι μόνο το 32% των ερωτηθέντων ανησυχεί αν το παιδί έχει επαφή με αγνώστους κατά τη διαδικτυακή του ενασχόληση.

Χρήσιμες συμβουλές για γονείς:

• Τα παιδιά είναι σημαντικό να μάθουν από νωρίς ότι το διαδίκτυο είναι ένας υπέροχος κόσμος στον οποίο θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όπως ακριβώς και στην πραγματική ζωή.
• Ενημερώνουμε και συμφωνούμε με τα παιδιά ότι δεν πρέπει να επικοινωνούν με αγνώστους και ούτε να κανονίζουν δια ζώσης συναντήσεις με ανθρώπους που γνώρισαν διαδικτυακά.
• Ενημερώνουμε τα παιδιά ότι η σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων απαγορεύεται αυστηρά και αποτελεί κακούργημα.
• Είμαστε σε επιφυλακή για τυχόν ενδείξεις όπως για παράδειγμα ακραία αλλαγή συμπεριφοράς του παιδιού, κρύψιμο διαδικτυακών συνηθειών και παραλαβή ακριβών δώρων που δεν δικαιολογούνται.
• Ενημερώνουμε το παιδί για τα διαθέσιμα εργαλεία ασφαλείας. Αν κάποιος το ενοχλήσει διαδικτυακά είναι σημαντικό να ξέρει ότι μπορεί να αποθηκεύσει το μήνυμα ή τη συζήτηση. Ένας εύκολος τρόπος να το κάνει αυτό είναι να χρησιμοποιήσει το print screen και να αποθηκεύσει την εικόνα σε ένα αρχείο. Πολλές υπηρεσίες έχουν εργαλεία που δίνουν τη δυνατότητα να μπλοκάρει και να αναφέρει χρήστες που γίνονται ενοχλητικοί.
• Το σημαντικότερο όλων: Διατηρούμε μια καλή, στενή και δυνατή σχέση με τα παιδιά ούτως ώστε να απευθυνθούν σε εμάς ακόμα και σε περίπτωση που κάνουν κάποιο λάθος.

Για ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλές μπορείτε να απευθυνθείτε στους εξειδικευμένους ψυχολόγους της Γραμμής Βοήθειας Help–line.gr διαθέσιμη δωρεάν τηλεφωνικά στο 210-6007686. Ακόμα οι ειδικοί της Γραμμής είναι διαθέσιμοι μέσω του e-mail: info@help-line.gr και μέσω chat συμβουλευτικής καθημερινά 14:00-17:00. Όλες οι κλήσεις και οι αναφορές είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές. Αν συναντήσετε έστω τυχαία εικόνες ή βίντεο κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο μπορείτε να το καταγγείλετε ακόμα και ανώνυμα στη SafeLine.gr. Βασική μέριμνα της SafeLine είναι η εξάλειψη φωτογραφιών και βίντεο που απεικονίζουν κακοποίηση ανηλίκων, καθώς και η προάσπιση του δικαιώματος της ασφαλούς πλοήγησης του παιδιού στο Διαδίκτυο. Στα παραπάνω προστίθεται και η αντιμετώπιση της παρενόχλησής του μέσω του κυβερνοχώρου ή του κινητού τηλεφώνου αλλά και η αντιμετώπιση περιεχομένου που αφορά τη βία, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και γενικά καθετί το οποίο αντιβαίνει στην Ελληνική Νομοθεσία.

Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, είναι επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα των Πανευρωπαϊκών Οργανισμών INSAFE / INHOPE που χαράσσουν την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα ασφαλές και ποιοτικό διαδίκτυο και  παρέχει ενημέρωση, βοήθεια και υποστήριξη στους μικρούς και μεγάλους χρήστες του διαδικτύου με την ανάπτυξη τριών διακριτών δράσεων:

• Μέσω της ιστοσελίδας SaferInternet4Kids.gr μπορεί κανείς να ενημερωθεί και να αντλήσει υλικό σχετικό με την ασφαλή χρήση του Ίντερνετ και τη χρήση των κοινωνικών δικτύων με το οποίο μπορεί με τη σειρά του να ενημερώσει διαδραστικά παιδιά και νέους κάθε ηλικίας. Το ενημερωτικό αυτό portal απευθύνεται τόσο σε γονείς και εκπαιδευτικούς όσο και σε εφήβους και παιδιά και περιλαμβάνει κατάλληλο πολυμεσικό υλικό.
• Μέσω της συμβουλευτικής γραμμής Βοήθειας Ηelp-line, εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν υποστήριξη και συμβουλές για εξειδικευμένα θέματα που σχετίζονται με την υπερβολική ενασχόληση στο διαδίκτυο, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και άλλους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των διαδικτυακών παιχνιδιών.
• Και μέσω της Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο του διαδικτύου SafeLine δέχεται καταγγελίες για παιδική κακοποίηση και παράνομη χρήση του διαδικτύου και συνεργάζεται τόσο με την Ελληνική αστυνομία όσο και με την INTERPOL μέσω του Ευρωπαϊκού οργανισμού INHOPE. H SafeLine είναι δηλαδή ένα κομμάτι ενός μεγάλου παζλ, μιας και η καταπολέμηση του παράνομου περιεχομένου του Ίντερνετ είναι υπόθεση παγκόσμιας κλίμακας και δεν περιορίζεται από εθνικά σύνορα.