ΣΤΟ ATELIER ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑ-ΣΠΥΡΟΥ - Τaλκ - για γονείς που τα βλέπουν όλα

Μια ηλιόλουστη Κυριακή επισκεφθήκαμε, μαμά και παιδιά, το Atelier Σπύρος Βασιλείου, ένα ξεχωριστό μουσείο που στεγάζεται στο ατμοσφαιρικό σπίτι, χαρακτηριστικό δείγμα αθηναϊκού μοντερνισμού, όπου έζησε και δημιούργησε ο καλλιτέχνης, απέναντι από το Ηρώδειο, στη σκιά της Ακρόπολης.

Το Atelier, που εγκαινιάστηκε το 2004 με στόχο την προβολή και ανάδειξη του έργου και τη διατήρηση του αρχείου του Γαλαξιδιώτη καλλιτέχνη, ανασυνθέτει τη διαδρομή μιας από τις πιο πληθωρικές και εμβληματικές μορφές της νεότερης ελληνικής τέχνης και φιλοξενεί σημαντικό αριθμό αντιπροσωπευτικών έργων, από όλες τις πτυχές της πολύπλευρης δημιουργικής πορείας του ζωγράφου, βασικού εκπροσώπου της γενιάς του ’30. Επιπλέον, το Atelier διοργανώνει εκθέσεις, εκδηλώσεις και καλλιτεχνικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες.

Το Εργαστήρι των Μικρών Καλλιτεχνών

Τα παιδιά μου, λοιπόν, έλαβαν μέρος στο Εργαστήρι των Μικρών Καλλιτεχνών και βγήκαν μιάμιση ώρα μετά κατενθουσιασμένα και… καταχρωματισμένα. Το Atelier οργανώνει για δεύτερη χρονιά το εξαιρετικό αυτό εικαστικό πρόγραμμα, επιδιώκοντας την ανάπτυξη των καλλιτεχνικών ικανοτήτων των παιδιών, μέσα από μια ποικιλία μεθόδων και δραστηριοτήτων ειδικά διαμορφωμένων ανάλογα με τα ηλικιακά χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους. Στο μάθημα που παρακολούθησαν ο Δημήτρης και η Ελεάννα το θέμα ήταν τα αντικείμενα! Όπως… κρυφάκουσα και επιβεβαίωσα λίγο αργότερα, από τις αφηγήσεις τους, καθένας εκ των λιλιπούτειων ζωγράφων εκλήθη να επιλέξει ένα από τα αντικείμενα που βρίσκονταν τριγύρω του στο Atelier, αντικείμενα της καθημερινότητας του μπαρμπα-Σπύρου, να το ζωγραφίσει με μαρκαδόρους, νερομπογιές, κηρομπογιές ή λαδοπαστέλ και να φτιάξει και να αφηγηθεί μια μικρή φανταστική ιστορία σχετικά με αυτό!

Αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5-12 ετών και πραγματοποιείται κάθε Κυριακή, από τις 12:30 μέχρι και τις 14:00, με διδάσκοντες έμπειρους εικαστικούς. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, οι μικροί καλλιτέχνες διευρύνουν τις γνώσεις και ενεργοποιούν τη φαντασία τους, πειραματίζονται με διαφορετικά υλικά και τεχνικές (ζωγραφική, γλυπτική, σκηνογραφία, πηλός, κολάζ κ.ά.), ανακαλύπτουν καινούργιους τρόπους έκφρασης και εμπλουτίζουν τη δημιουργικότητά τους τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Αφετηρία των θεματικών ενοτήτων του εργαστηρίου είναι, φυσικά, το πολύμορφο και πολυάριθμο έργο του καλλιτέχνη. Σκοπός των διοργανωτών είναι η βιωματική γνωριμία των παιδιών τόσο με το έργο του Βασιλείου όσο και με αυτό άλλων σημαντικών εκπροσώπων της σύγχρονης τέχνης.

Οι θεματικές ενότητες των εργαστηρίων πραγματοποιούνται σε τρεις τρίμηνους κύκλους. Ο πρώτος τρέχει ήδη έως και τον Δεκέμβριο, ο δεύτερος θα πραγματοποιηθεί από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο και ο τρίτος από τον Απρίλιο έως και τον Ιούνιο. Κάθε κύκλος εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης θεματικής ενότητας, ενώ κάθε μάθημα αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου σε επίπεδο τεχνικής και θεματικής, χωρίς, όμως, να αποκλείονται και νέοι μαθητές. Στον πρώτο κύκλο τα παιδιά ασχολούνται με τα αντικείμενα, τα πορτρέτα και το λεύκωμα με τις ξυλογραφίες. Με την ολοκλήρωση και των τριών κύκλων, στο τέλος της χρονιάς, θα πραγματοποιηθεί έκθεση με τα έργα των Μικρών Καλλιτεχνών. Το κόστος συμμετοχής ανά μήνα είναι 35 ευρώ, ενώ ανά κύκλο 85 ευρώ!

Περιήγηση στο Atelier

Όση ώρα οι μικροί καλλιτέχνες δημιουργούσαν, εγώ βρήκα την ευκαιρία να περιηγηθώ στο σπίτι-μουσείο. Ξεναγός μου, η διευθύντρια (μαζί με την ξαδέλφη της κ. Λούση Έλλιοτ-Καμπάνη) και εγγονή του ζωγράφου κ. Αντωνία Φωτοπούλου. Ο χώρος είναι γεμάτος πίνακες, αγαπημένα αντικείμενα του καλλιτέχνη, βιβλία που είχε εικονογραφήσει και αφίσες που είχε φιλοτεχνήσει. Ξεχώρισα, εκτός από τις εκθαμβωτικές ζωγραφιές, την αγαπημένη του λατέρνα, μια παλιά ραπτομηχανή, έναν μπρούντζινο δίσκο, που αναπαριστά το καρναβάλι, καθώς και εξώφυλλα παλαιών αναγνωστικών και βιβλίων.

Ο Σπύρος Βασιλείου γεννήθηκε το 1903 στο Γαλαξίδι, όπου πέρασε τα παιδικά και σχολικά χρόνια του. Με την καλλιτεχνική δημιουργία του σημάδεψε για εξήντα χρόνια την πολιτιστική ζωή του τόπου. Ζωγραφική, προσωπογραφίες, τοπία και νεκρές φύσεις, χαρακτική, αγιογραφία, εικονογραφία, σκηνογραφία, αρθρογραφία και διακόσμηση αποτελούν μέρος της εικαστικής και πολιτιστικής κληρονομιάς που συνέβαλαν στη διαμόρφωση των καλλιτεχνικών τάσεων στον ελληνικό χώρο. Πηγή έμπνευσης και σταθμοί δημιουργίας του υπήρξαν το εργαστήρι του στο δώμα της οδού Γουέμπστερ 5 και το εξοχικό του στην Ερέτρια.

Χτισμένη το 1957 στην ταράτσα του πατρικού σπιτιού της συζύγου του Κικής, «πανωσήκωμα» σε μια παλιά αθηναϊκή κατοικία, η οικία Βασιλείου δημιουργείται ως σπίτι-ατελιέ, καλύπτοντας μορφολογικά τις αισθητικές απαιτήσεις του μοντερνισμού, όπως αυτός αφομοιώνεται από την ελληνική αρχιτεκτονική, και τις λειτουργικές ανάγκες του καλλιτέχνη- ιδιοκτήτη, με μεγάλα ανοίγματα απ’ όπου μπαίνει, όλες τις ώρες, άπλετο το αττικό φως. Οι χώροι της αναπτύσσονται σε δύο ορόφους που συνδέονται με εσωτερική ξύλινη σκάλα. Τις λιτές γραμμές συμπληρώνουν κομμάτια μοντέρνας επίπλωσης, που συνδυάζονται ανεμπόδιστα με παραδοσιακά έπιπλα ποικίλων χρήσεων. Το graffito μιας γοργόνας στον κεντρικό τοίχο και τα χαράγματα των φίλων στις κολόνες του δευτέρου ορόφου είναι κάποια από τα ειδικά χαρακτηριστικά που συμπυκνώνουν την ιδιαιτερότητα της ταυτότητας των ιδιοκτητών.

Η οικεία Βασιλείου υπήρξε πάντοτε ξακουστή στους κύκλους των Αθηνών για τη φιλόξενη διάθεση των ενοίκων της. Τόπος συνάντησης ανθρώπων της τέχνης, του θεάτρου και της λογοτεχνίας, φιλοξένησε γλέντια, κυρίως τα παραδοσιακά Κούλουμα της Καθαράς Δευτέρας (που συνεχίζει να φιλοξενεί έως και σήμερα), πάρτι, εκθέσεις έργων του ζωγράφου, ακόμα και επιδείξεις μόδας! Η οικία αναδείχθηκε επίσης σε κύριο θέμα μιας σειράς έργων του ζωγράφου και αποτέλεσε το αρχικό ερέθισμα για τη συστηματική καταγραφή των ριζικών αλλαγών που έζησε η Αθήνα κατά την περίοδο της ανοικοδόμησης και της αντιπαροχής. Η θέα από τα παράθυρα και την ταράτσα, τα αντικείμενα και τα πρόσωπα της καθημερινής ζωής, ο χώρος που δημιουργήθηκε για να στεγάσει τη δράση του Βασιλείου, τα τελάρα και τα χρώματα παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στο έργο του ζωγράφου, καθώς μετατρέπονται σε αντικείμενα παρατήρησης που αιχμαλωτίζουν το βλέμμα και οδηγούν τις θεματικές επιλογές του.

Μετά τον θάνατο του, το 1985, η οικογένειά του διατήρησε και συντήρησε με ίδια μέσα την πολιτιστική παρακαταθήκη του, με σκοπό να τιμηθεί η μνήμη του. Η επιθυμία του φιλότεχνου κοινού και των φίλων του Σπύρου Βασιλείου για προβολή του έργου του ενθάρρυνε την οικογένεια να προχωρήσει στη δημιουργία φορέα και δομών που προβάλλουν, ως κοινή πλέον πολιτιστική κληρονομιά, τη ζωή και το έργο του. Η είσοδος στο Μουσείο είναι ελεύθερη, αλλά μπορείτε να το ενισχύσετε ρίχνοντας ένα συμβολικό ποσό στον… κουμπαρά του.

Tip: Στο πωλητήριο διατίθενται πρωτότυπα είδη δώρων, όπως μεταξοτυπίες-λιθογραφίες, αφίσες και εκδόσεις. Αγοράσαμε κηρομπογιές για να συνεχίσουν οι μικροί ζωγράφοι να δημιουργούν και στο σπίτι, καθώς και μια επανέκδοση ενός παλαιού βιβλίου των Εκδόσεων Ίκαρος με παιδικά τραγούδια και καταπληκτικές ζωγραφιές του μπαρμπα-Σπύρου.