Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που ήμουν παιδί, αλλά οι αναμνήσεις που έχουμε από τα παιδικά μας χρόνια μένουν για πάντα χαραγμένες μέσα μας. Όταν μάλιστα οι αναμνήσεις δεν είναι και τόσο καλές, τις «κουβαλάμε» μέσα μας για μια ζωή. Το δικό μου πρόβλημα ονομαζόταν «νυχτερινή ενούρηση».

Μέχρι την ηλικία και των έξι ετών έβρεχα το κρεβάτι μου. Ντροπή, φόβος, ανασφάλεια και ανησυχία ήταν συναισθήματα που με κυρίευαν κάθε πρωί που σηκωνόμουν. Αυτό όμως που έμαθα τα τελευταία χρόνια, μιλώντας με ειδικούς, είναι ότι η νυχτερινή ενούρηση είναι κάτι το τελείως φυσιολογικό. Απλώς το ουροποιητικό μου σύστημα καθυστέρησε να ωριμάσει – όπως ακριβώς μερικά παιδιά καθυστερούν να μιλήσουν ή να περπατήσουν, έτσι κι εγώ καθυστέρησα να «ωριμάσω». Αυτή μπορεί να είναι η μόνη εξήγηση για τα βρεγμένα κάθε βράδυ σεντόνια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που η νυχτερινή ενούρηση οφείλεται σε οργανικό ή ψυχικό πρόβλημα και απαιτείται η βοήθεια ενός ειδικού για την αντιμετώπισή της. Ωστόσο, αυτά τα περιστατικά συνιστούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα.

Τι είναι η νυχτερινή ενούρηση

Η νυχτερινή ενούρηση φαίνεται ότι είναι ανδρική υπόθεση καθώς παρατηρείται κυρίως στα αγόρια. Σύμφωνα μάλιστα με τους ειδικούς, η αναλογία είναι δύο προς ένα σε σχέση με τα κορίτσια, μιας και, όπως επισημαίνουν, τα κορίτσια αποκτούν νωρίτερα τον έλεγχο του μυϊκού συστήματός τους. Ο επιστημονικός ορισμός της νυχτερινής ενούρησης είναι η «μη ηθελημένη απώλεια ούρων κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία συμβαίνει μετά την ηλικία των πέντε ετών και με συχνότητα τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για διάστημα μεγαλύτερο από τρεις μήνες». Τα περισσότερα παιδιά σταδιακά σταματούν να έχουν «νυχτερινά ατυχήματα» μετά την ηλικία των πέντε ετών καθώς μέχρι την ηλικία των τριών έχουν αποκτήσει τον έλεγχο της ούρησής τους. Ωστόσο σε ποσοστό 15% τα παιδιά «βρέχουν» το κρεβάτι τους και μετά την ηλικία των τριών ετών, κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία στους γονείς. Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν ότι η νυχτερινή ενούρηση δεν είναι μια ασθένεια, αλλά ένα αρκετά συχνό σύμπτωμα που συνήθως μέχρι την εφηβεία σταματά.

Όχι μαλώματα και ειρωνείες
Τις περισσότερες φορές τα νυχτερινά ατυχήματα συμβαίνουν γιατί δεν έχει γίνει ακόμα η ωρίμανση των μυϊκών μηχανισμών ελέγχου της κύστης. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ενούρηση μπορεί να είναι το αποτέλεσμα καταστάσεων έντασης και συναισθηματικής φόρτισης του παιδιού. Μπορεί, για παράδειγμα, το παιδί να επιθυμεί με αυτόν τον τρόπο να παρατείνει την περίοδο της βρεφικής ηλικίας ή να διεκδικήσει περισσότερο την προσοχή σας. Ορισμένες καταστάσεις ή γεγονότα μπορούν να προκαλέσουν στο παιδί ανασφάλειες που εκφράζονται με τη νυχτερινή ενούρηση, μια μετακόμιση σε ένα καινούργιο περιβάλλον π.χ., ή απώλεια μέλους της οικογένειας ή κάποιου αγαπημένου προσώπου, ή γέννηση ενός νέου παιδιού. Οι ειδικοί συνιστούν να το θεωρήσετε κατ’ αρχάς φυσιολογικό και να μη δώσετε ιδιαίτερες διαστάσεις. Μην το μαλώσετε ή το τιμωρήσετε. Φορέστε του για ένα διάστημα, μέχρι να υποχωρήσει η εκδήλωση του συμπτώματος, αδιάβροχα βρακάκια. Σε γενικές γραμμές, έχετε υπόψη σας ότι για διάστημα έως και δώδεκα μήνες αφότου άρχισε το παιδί να χρησιμοποιεί την τουαλέτα, είναι αναμενόμενο να βραχεί αρκετές φορές.

Στον ειδικό
Οι γονείς θα πρέπει να συμβουλευτούν τον παιδίατρό τους εάν παρατηρήσουν ότι το παιδί παρουσιάζει ένα ασυνήθιστο σφίξιμο κατά την ούρηση, όταν τα ούρα του είναι σκούρου ή κόκκινου χρώματος, όταν  υπάρχει ερυθρότητα ή εξάνθημα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και, τέλος, όταν η ενούρηση γίνεται ανεξαρτήτως ώρας, δηλαδή και την ημέρα και τη νύχτα. Αν ο γιατρός έχει ενδείξεις ότι η ενούρηση δεν οφείλεται σε καθυστερημένη ανταπόκριση στο ερέθισμα της γεμάτης κύστης όπως και όταν το παιδί είναι μεγαλύτερο από πέντε χρόνων, τότε θα ζητήσει να γίνουν στο παιδί ορισμένες εξετάσεις (π.χ. ακτινογραφίες κύστης και νεφρών). Στην περίπτωση που διαπιστώσει ανωμαλίες, θα σας παραπέμψει σε ουρολόγο. Εάν, πάλι, αποδειχθεί ότι η ενούρηση έχει άλλη οργανική αιτιολογία (διαβήτης, επιληψία ή κάτι εξίσου σοβαρό) τότε θα αντιμετωπιστεί το οργανικό πρόβλημα που προκαλεί την ενούρηση.

Μπορείτε να περιορίσετε αρκετά τα νυχτερινά ατυχήματα εάν:
◗ Πάτε το παιδί να ουρήσει προτού κοιμηθεί.
◗ Για διάστημα περίπου ενός μήνα ξυπνάτε το παιδί μία ώρα αφότου έχει κοιμηθεί για να ουρήσει.
◗ Του δίνετε κίνητρα επιβράβευσης για κάθε στεγνή νύχτα ώστε να ενισχύσετε την επιθυμία του να μη βρέξει το κρεβάτι.
◗ Δεν του δίνετε πολλά υγρά δύο ώρες προτού πέσει για ύπνο.
◗ Δεν το μαλώνετε και δεν το ειρωνεύεστε όταν έρχεστε αντιμέτωποι με τη νυχτερινή αταξία του.
◗ Δεν του δημιουργείτε ενοχές ή το κάνετε να νιώθει μειονεκτικά για το συμβάν της ενούρησης.