Stories από την εφηβεία

Ήμουν από τα τυχερά παιδιά που διάβασαν στο δημοτικό, στο τέλος της δεκαετίας του ’80, το περίφημο βιβλίο της Γκρέτε Φάγκερστρεμ Ο Περ, η Ίντα και το μικρούτσικο, ίσως το μόνο εικονογραφημένο βιβλίο σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης που κυκλοφορούσε τότε. Οι περισσότεροι συνομήλικοί μου, αλλά και παιδιά επόμενων γενιών, έμπαιναν στην εφηβεία με μηδενικές ή έστω ελάχιστες και αποσπασματικές για το σώμα, τον εαυτό, τη σεξουαλικότητά τους. Σταδιακά, αυτό άλλαξε. Άρχισαν (και συνεχίζουν) να εκδίδονται καλά βιβλία που βοηθούσαν τους μεγάλους και ενημέρωναν τους μικρούς για το περίφημο «Πώς γεννιούνται τα παιδιά». Αλλά και βιβλία για μεγάλους μικρούς, δηλαδή για εφηβάκια, που ναι μεν ξέρουν από παιδιά «πώς γεννιούνται τα παιδιά», αλλά προς το παρόν τα ενδιαφέρουν οι ταχύτατες αλλαγές στο σώμα και στα συναισθήματά τους, αλλά και το να κάνουν –αργά ή γρήγορα–σεξ, χωρίς ακόμα να γεννήσουν παιδιά. Τα ενδιαφέρουν, επίσης, ένα σωρό άλλα ζητήματα, όπως η χρήση του διαδικτύου, ο σχολικός εκφοβισμός, οι εξαρτήσεις, η συναίνεση, η φιλία κ.ά.

Στην ηλικία αυτή δεν κάθονται πλέον να διαβάσουν βιβλία με τη μαμά και τον μπαμπά. Επιπλέον, η σεξουαλικότητα είναι κάτι που πια τα αφορά άμεσα, άρα η αμηχανία είναι αμφίπλευρη και (λίγο) αιτιολογημένη. Είναι άλλο να μιλάς για αντισύλληψη σε ένα οχτάχρονο, που τη βλέπει ως κάτι μακρινό, και άλλο σε ένα δεκαπεντάχρονο. Εδώ έρχονται πάλι τα βιβλία να προσφέρουν λύσεις. Βιβλία που απευθύνονται σε εφήβους, μιλούν «τη γλώσσα» τους και, χωρίς ταμπού και γονεϊκές αγκυλώσεις, τους εξηγούν όλα όσα ντρέπονται να ρωτήσουν και τους καθοδηγούν, ώστε να κινηθούν στο μονοπάτι μιας δύσκολης, μα πολύ ενδιαφέρουσας ηλικίας, με περισσότερες γνώσεις και λιγότερα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι το Stories από την εφηβεία, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Διόπτρα. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει, εκτός από τα σύντομα, κατανοητά και έγκυρα κείμενα που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα καταστάσεων, είναι η χιουμοριστική εικονογράφηση, τύπου κόμικ και ιδιαίτερα ελκυστική. Συγκέντρωσα, λοιπόν, ορισμένες από τις –κατά τη γνώμη μου– best of stories του βιβλίου και σας τις παρουσιάζω για να σας διευκολύνω να διευκολύνετε τα εφηβάκια σας! Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τέλος του βιβλίου, ο έφηβος ή η έφηβή σας θα βρει ιστοσελίδες και τηλεφωνικές γραμμές όπου θα μπορεί να απευθυνθεί αν χρειαστεί οποιουδήποτε είδους βοήθεια.

• Η λέξη «εφηβεία» χρονολογείται από τις αρχές του 20ού αιώνα. Πριν υπήρχαν μόνο τα παιδιά και οι ενήλικοι. Αυτό ισχύει ακόμη στις παραδοσιακές κοινωνίες της Αφρικής και της Ασίας.
• Αν θέλεις να παρατηρήσεις το αιδοίο σου, μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν καθρέφτη.
• Αν θέλεις να έχεις ακριβή εικόνα για το μέγεθος του πέους σου, μπορείς να το παρατηρήσεις μπροστά σ’ έναν ολόσωμο καθρέφτη.
• Τα αγόρια βλέπουν το δικό τους πέος από ψηλά και των άλλων όταν βρίσκονται απέναντί τους. Η γωνία θέασης μπορεί να ξεγελάσει, με αποτέλεσμα να βλέπουν το δικό τους πέος μικρότερο απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα.
• H γυναικομαστία, δηλαδή η ανάπτυξη στήθους, απασχολεί πολλά αγόρια ηλικίας 13-16 ετών. Τις περισσότερες φορές το φαινόμενο υποχωρεί έπειτα από μερικούς μήνες ενώ μέσα στα δύο επόμενα χρόνια εξαφανίζεται.
• Εάν γεννηθεί κάποιος κορίτσι ή αγόρι είναι απλώς θέμα χρωμοσωμάτων, όμως τη συμπεριφορά του θα την καθορίσουν η οικογένεια, το σχολείο και η κοινωνία. Μερικές φορές τα στερεότυπα εμποδίζουν τα κορίτσια και τα αγόρια να ζήσουν όπως θέλουν.
• Η ακμή δεν σχετίζεται καθόλου με τη σεξουαλική ζωή.
• Στην εφηβεία δεν μεγαλώνουν όλα τα μέρη του σώματος ταυτόχρονα. Αυτή η έλλειψη αρμονίας, ακόμα κι αν είναι προσωρινή, μπορεί να σου προκαλέσει κόμπλεξ. Ίσως χρειαστείς λίγο χρόνο για ν’ αποδεχτείς την καινούρια εικόνα σου.
• Τα πίρσινγκ και τα τατουάζ δεν είναι τάση της σύγχρονης εποχής. Τα συναντάμε σχεδόν παντού στον κόσμο και σε διαφορετικές εποχές. Στους Αιγύπτιους της αρχαιότητας τα μέλη των βασιλικών οικογενειών έκαναν πίρσινγκ στον αφαλό. Στην Πολυνησία, μέχρι τον 19ο αιώνα, οι σπουδαίοι πολεμιστές είχαν τα πιο περίτεχνα τατουάζ.
• Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η ενασχόληση με τον αθλητισμό βελτιώνει τις σχολικές επιδόσεις.
• Ορισμένοι έφηβοι τραυματίζονται σκόπιμα γιατί δεν μπορούν να εκφράσουν διαφορετικά τον πόνο τους. Προκαλούν σωματικό πόνο στον εαυτό τους για να ξεχάσουν τον ψυχολογικό. Στην πραγματικότητα, αυτά τα σημάδια εκφράζουν την ανάγκη για βοήθεια. Αν αυτοτραυματίζεσαι ή αν δεις έναν φίλο ή μια φίλη σου να το κάνει, πρέπει να μιλήσεις σ’ έναν ενήλικο που εμπιστεύεσαι.
• Το ρίσκο τροχαίου ατυχήματος διπλασιά­ζεται με δύο ποτήρια αλκοόλ στο αίμα και δεκαπλασιάζεται με τρία ποτήρια. Μην μπεις ποτέ στο αυτοκίνητο κά­ποιου που έχει πιει!
• Μην πιστεύεις τυφλά ό,τι σου λένε. Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να μάθει και, όταν βρεθείς απέναντι σε πολλές απαντήσεις, διάλεξε αυτή που πιστεύεις ότι είναι καλύτερη. Να θυμάσαι ότι η πλειονότητα δεν έχει πάντα δίκιο.
• Θέλεις να έχεις τα μυστικά σου και να κρατάς μερικά πράγματα για τον εαυτό σου. Όλα αυτά μπορείς να τα εξηγήσεις στους γονείς σου. Αν δυσκολεύονται να το καταλάβουν, ρώτα τους αν, όταν είχαν την ίδια ηλικία μ’ εσένα, τα έλεγαν όλα στους δικούς τους γονείς.
• Η φιλία ανάμεσα σ’ ένα αγόρι κι ένα κορίτσι μοιάζει κάπως με τη σχέση ανάμεσα σ’ έναν αδελφό και μια αδελφή. Μπορεί να χαιρόμαστε να περνάμε χρόνο μαζί χωρίς ωστόσο να έχουμε ερωτικά συναισθήματα. Η φιλία αυτή είναι πολύτιμη, γιατί μας επιτρέπει να μάθουμε ένα σωρό πράγματα ο ένας για τον άλλο.
• Δεν είναι εύκολο να κάνουμε τη σεξουαλικότητά μας ν’ ανθήσει. Η σεξουαλικότητα εξελίσσεται με την ηλικία. Το σημαντικό είναι ν’ ανακαλύπτουμε την ευχαρίστηση με τον δικό μας ρυθμό.
• Δεν υπάρχει ιδανική ηλικία για την πρώτη σεξουαλική επαφή· είναι καθαρά ζήτημα προσωπικής επιλογής. Το σημαντικό είναι να το θέλουν και οι δύο και να νιώθουν έτοιμοι.
• Μη στέλνεις σε κανέναν φωτογραφίες που δεν θα ήθελες να δεις να κυκλοφορούν. Αν λάβεις μια φωτογραφία τέτοιου είδους, μην την κυκλοφορήσεις. Το καλύτερο είναι να ειδοποιήσεις το άτομο το οποίο αφορά και να μιλήσεις σ’ έναν ενήλικο. Αντίστοιχα, μίλα σε έναν ενήλικο αν γίνεις μάρτυρας ή θύμα ανάρμοστων πράξεων
• Νομίζεις ότι αν δεις μια ταινία πορνό θα μάθεις να κάνεις έρωτα; Είναι κάπως σαν να πιστεύεις ότι αν δεις μια ταινία με τον Σούπερμαν θα μάθεις να πετάς από το ένα κτίριο στο άλλο!
• Εάν θες να εκφράσεις τον έρωτά σου, χρειάζεται θάρρος γιατί υπάρχει περίπτωση το πρόσωπο που σε ενδιαφέρει να μην έχει τα ίδια συναισθήματα για σένα. Όμως υπάρχει και η περίπτωση να ξεκινήσει μια όμορφη περιπέτεια και για τους δυο σας.
• Δεν χρειάζεται να πάρεις βιαστικές αποφάσεις σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό σου. Περίμενε λίγο μέχρι να ξεκαθαρίσουν οι προτιμήσεις σου. Το σημαντικότερο είναι να νιώθεις άνετα με τη σεξουαλική σου ταυτότητα, αλλά και να σέβεσαι τις επιλογές των άλλων.
• Από τη στιγμή που το αγόρι μπορεί να εκσπερματώσει και το κορίτσι έχει περίοδο, μπορούν ν’ αποκτήσουν παιδί. Μπορείς να σκεφτείς την αντισύλληψη όταν νιώσεις έτοιμος ή έτοιμη να αναπτύξεις σεξουαλική δραστηριότητα. Η πρόσβαση στην αντισύλληψη είναι δυνατή ακόμα κι όταν είμαστε ανήλικοι και δεν θέλουμε να το συζητήσουμε με τους γονείς μας.
• Η εφηβεία είναι η περίοδος των πρώτων εμπειριών και των πρωτόγνωρων ευχαριστήσεων. Εκμεταλλεύσου το! Δεν χρειάζεται ούτε υπέρμετρη προσοχή ούτε άσκοπα ρίσκα. Μπορείς να επιλέξεις τη μέση οδό!

Διαβάστε:
Stories από την εφηβεία, της Sylvie Misslin
Εικονογράφηση: Isabelle Maroger
Μετάφραση: Εύη Γεροκώστα
Εκδόσεις Διόπτρα