Από ό,τι φαίνεται, λοιπόν, τα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ξεκινούν πάλι την κανονική λειτουργία τους. Και αυτό, το άνοιγμα των σχολείων, είναι σίγουρα ένα θετικό νέο πρώτα για τα ίδια τα παιδιά που έχουν χάσει τις παρέες τους και τη δια ζώσης εκπαίδευση, αλλά και για τους γονείς που έχουν πιεστεί αρκετά δύο μήνες τώρα, προσπαθώντας να γεμίσουν δημιουργικά τις ώρες των παιδιών τους, ενώ παράλληλα πρέπει να μένουν συνεπείς στα επαγγελματικά τους καθήκοντα. Για τις συνέπειες στις ζωές των παιδιών και ιδιαιτέρως στην ψυχική τους υγεία δε χρειάζεται να πω κάτι περισσότερο από όσα είπα και στο τελευταίο τεύχος του Ταλκ. Επίσης, δε χρειάζεται να πω πως είμαι από εκείνους που υποστήριζαν το ανοικτό σχολείο, με όλα τα μέτρα βέβαια που χρειάζονται, όπως μικρότερες σε αριθμό μαθητών τάξεις, εναλλαγές με πρωινά-απογευματινά ωράρια, τεστ στους εκπαιδευτικούς.

Η μάσκα, που τη θεωρώ υπερβολή στα μικρά παιδιά, είναι ένα θέμα το οποίο δεν έχει νόημα να ξανακουβεντιάσουμε, μια και το ίδιο το υπουργείο που την επέβαλλε αυτοακυρώθηκε από την αποτυχία του να μοιράσει μάσκες όταν έπρεπε. Ακόμα και σήμερα, κανείς δεν ξέρει πού είναι οι μάσκες που θα έστελνε το υπουργείο για να επανορθώσει τις λάθος διαστάσεις τους (αλήθεια ποιος πλήρωσε την ευθύνη των 6,5 εκατομμυρίων που σκορπίστηκαν έτσι;)

Και οδεύουμε τελικώς προς την 11^η Γενάρη, όταν θα γίνει το άνοιγμα των σχολείων, με την επισήμανση όμως από τους ειδικούς ότι ήδη η επιδημία καλά κρατά, όπως και η συμφόρηση στις ΜΕΘ. Και όλοι μιλάνε για το χαμηλό ιικό φορτίο στα παιδιά και άρθρα από εφημερίδες (π.χ. από ΤΑ ΝΕΑ) μιλάνε για τις μελέτες που επιβεβαιώνουν ότι τα σχολεία δεν αποτελούν εστίες υπερμετάδοσης. Προσωπικά συμφωνώ. Εδώ και εννέα μήνες είμαι υπέρ αυτής της άποψης. Όμως, κανείς δε μιλά για το προφανές σενάριο που θα έρθει άμεσα, στο εγγύτατο μέλλον, το οποίο δε χρειάζεται να είσαι αστρολόγος για να το προβλέψεις. Δε χρειάζεται καν να είσαι παιδίατρος ή λοιμωξιολόγος, αλλά αρκεί και μόνο γονιός με παιδί στο νηπιαγωγείο ή στο δημοτικό για να σκεφτείς πως στο επόμενο δίμηνο θα έχουμε έξαρση από ιώσεις, με προεξάρχουσα την εποχική γρίπη. Και κάθε χρόνο οι ΜΕΘ συμφορούνται από κρούσματα γρίπης (άσχετα που αυτό δε δημοσιεύεται, γιατί κρατά για λίγο διάστημα), όπως και κάθε χρόνο είναι αρκετά τα εκπαιδευτικά ιδρύματα τα οποία κλείνουν κατά διαστήματα εξαιτίας της μεγάλης νοσηρότητας από τη γρίπη. Και αν υπάρχουν δεδομένα που μας λένε ότι δεν περιμένουμε σοβαρή έξαρση της γρίπης φέτος, αυτά προέρχονται από το νότιο ημισφαίριο, τους ανοιξιάτικους μήνες, όταν εκεί τότε βρίσκονταν υπό συνθήκες καραντίνας.

Με απλά λόγια, φτάνουμε σήμερα, έπειτα από δυο μήνες καραντίνας, να εξακολουθούμε να μιλάμε για οριακό αριθμό κλινών ΜΕΘ και ύστερα από μια εορταστική χαλάρωση, της οποίας ακόμα δεν έχουμε δει τα απόνερα, να ανοίγουμε τα σχολεία εν μέσω γρίπης, η οποία μεταδίδεται μεταξύ των παιδιών και από τα παιδιά στους ενήλικους περισσότερο εύκολα από ό,τι η Covid-19. Σωστό το μέτρο για έλεγχο έστω και με rapid test των εκπαιδευτικών, αν και θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικό και σαρωτικό και βέβαια κάποιες λίγες ήμερες πριν από την εκκίνηση των μαθημάτων και αφού έχουν εγκατασταθεί όλοι τους στις πόλεις όπου διδάσκουν.

Για ποιο λόγο λοιπόν τέτοια βιασύνη για το άνοιγμα των σχολείων; Για την ψυχική υγεία των παιδιών; Και αν τελικώς δε μας βγει το πείραμα, τότε τι θα πούμε στους μικρούς μαθητές; Ξανά μέσα για δυο μήνες; Και τι θα γίνει τότε με την ψυχική τους υγεία; Αφού μας ενδιαφέρει τόσο η προάσπισή της, μήπως θα πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μειώσουμε το ρίσκο να τη διαταράξουμε και άλλο; Διότι αν αποτύχει το εγχείρημα, δε θα μιλάμε απλώς για μια έξαρση του κορονοϊού, η οποία έτσι κι αλλιώς αναμένεται μετά τις γιορτές, αλλά και για μια υπερφόρτωση του ΕΣΥ λόγω και της γρίπης. Και αυτό σημαίνει πως εάν μας πήρε δυο μήνες για να μειώσουμε τα κρούσματα από 3000 σε 500 και τους διασωληνωμένους από 650 σε 400, τότε σίγουρα το επόμενο lockdown θα ναι πιο επίμονο και επίπονο…

Προσωπικά, πιστεύω πως έπρεπε το προηγούμενο διάστημα να έχουμε φροντίσει να κάνουμε τα πάντα για την περίοδο που φτάνει τώρα. Είναι γνωστό ότι κάθε χρόνο μετά τις γιορτές έχουμε έξαρση των λοιμώξεων και υπερφόρτωση των νοσοκομείων, λόγω της εορταστικής κινητικότητας και βέβαια λόγω των εποχικών ιώσεων. Αφού όλα αυτά ήταν αναμενόμενα θα έπρεπε να μην έχουν κλείσει τα σχολεία πριν από τα Χριστούγεννα, μια και τα δεδομένα της βιβλιογραφίας (σχετικά με την Covid-19) μας το επέτρεπαν και δεδομένου ότι υπάρχει τέτοια… ευαισθησία σχετικά με την ψυχική υγεία των παιδιών. Έπρεπε το άνοιγμα των σχολείων να γίνει τότε που ακόμα μπορούσαμε, όχι τώρα που θα είναι αδύνατο. Οι κινήσεις αυτές μοιάζουν με τα απανωτά λάθη ενός διαιτητή σε αγώνα ποδοσφαίρου, ο οποίος επειδή δεν έδωσε την κόκκινη κάρτα όταν έπρεπε, για να κατευνάσει τις εντάσεις, δίνει πέναλτι σε άλλη φάση αργότερα, όπου όμως δε σημειώνεται καμιά παράβαση.

Ναι, είμαι υπέρ του ανοικτού σχολείου, αλλά όχι με βιασύνη, στη συγκεκριμένη επιδημιολογική συγκυρία. Η διαχείριση μιας κρίσης δεν είναι εύκολη. Το κατανοώ. Άλλωστε για αυτό αποκαλείται κρίση. Όμως τα περισσότερα ζητήματα έχουν μια κοινή λογική, αρκεί να είσαι ανεπηρέαστος από κρυφά συμφέροντα… Και σίγουρα το πιο ισχυρό όπλο στη διαχείριση είναι η επικοινωνία σου με αυτούς που θες να εφαρμόσουν τα μέτρα και η επεξήγηση όσων έχεις σκεφτεί. Ας μας εξηγούσε κάποιος γιατί εν τέλει αυτή η βιασύνη για το άνοιγμα των σχολείων, αφού τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν είναι αισιόδοξα. Το επιχείρημα της ψυχικής υγείας των παιδιών δεν ικανοποιεί, ειδικά όταν το επικαλείσαι όποτε σε συμφέρει.

Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος MD, PhD, είναι Επιμελητής Β΄ Παιδιατρικής ΓΝ Σύρου, iordanispapado@hotmail.com, Facebook: μικρο σονοκομειο.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

1. https://www.tanea.gr/2021/01/07/health/ti-leei-nea-meleti-gia-ta-anoikta-sxoleia-kai-ti-thnisimotita-se-mathites-kai-daskalous-sti-souidia/
2. https://www.in.gr/2020/02/13/greece/gripi-stous-53-oi-nekroi-15-thanatoi-tin-proigoumeni-evdomada/
3. https://eleftherostypos.gr/ellada/358411-efraxan-oi-meth-therizei-i-gripi-dyo-neoi-thanatoi-30-kroysmata-kai-60-atoma-stin-anamoni/