Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι συνήθως στρεσογόνος. Ένας τοκετός είναι συχνά δύσκολος. Η περίοδος της λοχείας θεωρείται σχεδόν πάντα ζόρικη. Πόσω μάλλον μια εγκυμοσύνη, ένας τοκετός και μια λοχεία εν μέσω κορονοϊού. Προσπαθώντας να βάλω τον εαυτό μου στη θέση των γυναικών που κυοφόρησαν και κυοφορούν τα τελευταία δυο χρόνια, αγχώθηκα μόνο στη σκέψη. Πώς θα ένιωθα; Τι θα έκανα; Πώς θα αντιδρούσα; Θα έβρισκα μηχανισμούς άμυνας απέναντι στον φόβο και στη μοναξιά; Δεν έχω απάντηση. Ή μάλλον, η απάντηση που έχω φαντάζει ελάχιστη μπροστά στις εξομολογήσεις έξι αγαπημένων γυναικών, που βρέθηκαν σε αυτήν την κατάσταση και δέχτηκαν με χαρά να μιλήσουν για όσα έζησαν και ζουν με τα μωρά της πανδημίας! Τα μωρά τους!
Κέλλυ
Έμεινα έγκυος τον Νοέμβριο του ‘19, έναν μήνα πριν κλείσει η μεγάλη κόρη μας τα έξι. Η επιθυμία της για αδελφάκι μάς οδήγησε να το προγραμματίσουμε. Τότε, βέβαια, δεν είχαμε ιδέα τι ήταν ο κορονοϊός και πώς θα άλλαζε τις ζωές μας. Η εμφάνιση της πανδημίας μού δημιούργησε αρκετό άγχος, γιατί λόγω επαγγέλματος –είμαι φαρμακοποιός– δεν είχα δυνατότητα τηλεργασίας και η επαφή με κόσμο που πιθανόν νοσούσε ήταν αναπόφευκτη. Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να εξυπηρετώ από το παραθυράκι των εφημεριών, με σίγουρο κόστος στην ικανοποίηση των πελατών. Ναι, αρκετοί δυσαρεστήθηκαν. Και όλα αυτά με μόλις διψήφιο αριθμό κρουσμάτων και όχι πενταψήφιο όπως σήμερα. Εμβόλιο, φυσικά, δεν υπήρχε και το έκανα πολύ αργότερα, όταν ο μικρός είχε… πια μεγαλώσει. Ευτυχώς, καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είχα πάντα δίπλα μου, εκτός από τους δικούς μου, τον γυναικολόγο και τη μαία μου, που έπαιξαν και ρόλο ψυχολόγων. Η πορεία της κύησης ήταν αρκετά μοναχική, καμία σχέση με την πρώτη φορά. Στις περισσότερες εξετάσεις δεν επιτρεπόταν συνοδός. Δεν συζητάμε για τη γέννα, όπου ήμουν μόνη με τον καλό μου, χωρίς τις ορδές συγγενών και φίλων που είχαμε στην πρώτη γέννα. Τους πρώτους μήνες του μωρού, το άγχος μας ήταν αυξημένο λόγω του σχολείου της μεγάλης. Τελικά, η τηλεκπαίδευση μας «έσωσε», με όποιο κόστος βέβαια είχε για τη φυσιολογική ζωή των μαθητών. Ευτυχώς, μέχρι στιγμής δεν έχουμε νοσήσει. Δυστυχώς, η όλη κατάσταση μας έχει αποξενώσει από το περιβάλλον μας και ακόμα είναι ελάχιστοι όσοι έχουν δει το νέο βλαστάρι μας!
Έλλη
Όταν άρχισαν να φτάνουν από την Κίνα τα νέα για τα πρώτα κρούσματα, έφτασε και το νέο για την εγκυμοσύνη μου! Μία εγκυμοσύνη καλοδεχούμενη και πολύτιμη, αλλά απρόσμενη! Οπότε τότε ζούσα το προσωπικό μου σοκ και άργησα να συνειδητοποιήσω την έκταση που είχε πάρει ο κορονοϊός στη ζωή μας. Τα κρούσματα έφτασαν στη χώρα μας, «έπνιγαν» τη διπλανή χώρα, φορέσαμε μάσκα, μάθαμε τι σημαίνει καραντίνα και lockdown και όλα αυτά σε μια περίοδο που η ηρεμία και η καλή ψυχολογία είναι καθοριστικές για την ύπαρξη που μεγαλώνει μέσα σου. Να θες να γεμίσεις χαρά και όλα γύρω σου να σε γεμίζουν άγχος! Όλα αυτά τότε που ακόμα και οι ειδικοί γνώριζαν λιγότερα από τα λίγα που τώρα γνωρίζουν, χωρίς εμβόλια και γιατρούς με εμπειρία. Έτσι, άρχισε η απομόνωση. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο: Ότι δεν μπορούσα να μοιραστώ τη χαρά μου. Δεν φοβόμουν, γιατί πίστευα ότι αφού κατάφερε να δημιουργηθεί αυτό το παιδί, ήταν αρκετά δυνατό και γιατί εμπιστευόμουν τον εαυτό μου ότι πρόσεχα αρκετά. Ο σύντροφός μου νομίζω ότι φοβήθηκε πιο πολύ από εμένα για το ενδεχόμενο νόσησης μου και πώς αυτό θα επηρέαζε την κύηση. Έτσι, βρέθηκα στην απόλυτη μοναξιά κατά την εγκυμοσύνη και τον πρώτο χρόνο του μωρού και αυτό δοκίμασε και δοκιμάζει τις αντοχές μου ως σήμερα. Το πιο δύσκολο ήταν όταν με παράτησε ο γιατρός μου, στους 6,5 μήνες μιας εγκυμοσύνης υψηλού κινδύνου. Είχαμε επιλέξει να με παρακολουθεί γιατρός σε δημόσιο νοσοκομείο, τον οποίο ήξερα πριν μείνω έγκυος. Όταν τα απογευματινά ιατρεία στα νοσοκομεία έκλεισαν, ο γιατρός και η μαία σταμάτησαν να σηκώνουν το τηλέφωνο και στο σταθερό του νοσοκομείου μού είπαν ότι μπορώ να συνεχίσω εκεί, αλλά θα έχω ραντεβού και θα γεννήσω με όποιον γιατρό εφημερεύει. Με κυρίευσε ανασφάλεια, αλλά δεν με πήρε από κάτω. Βρήκα άλλον γιατρό, που αποδείχθηκε ο ορισμός του καλού ανθρώπου! Με γέμισε ηρεμία και μπορεί να δυσκόλεψε τα οικονομικά μας, αλλά έκανε τη ζωή μου εύκολη· όπως και το ιδιωτικό μαιευτήριο που είχε πολύ καλά μέτρα υγιεινής. Το ότι έπρεπε να είμαι μόνη στις εξετάσεις και στον τοκετό δεν με πείραξε. Έχω υπάρξει φιλάσθενη και πάντα μόνη μου τα βίωνα. Στις χαρές με πόνεσε που ήμουν μόνη. Όταν το μωρό ήταν έξι μηνών, έπρεπε να επιστρέψω στη δουλειά μου, στο σχολείο, και τότε ανησύχησα. Καθησύχασα τον εαυτό μου, όταν σκέφτηκα ότι υπήρχαν χίλια δυο μικρόβια και πριν το… new entry. Για την ώρα έχουμε αποφύγει να νοσήσουμε, αλλά κάποια στιγμή θα συμβεί. Θα προσαρμοστούμε και θα μάθουμε να ζούμε και με αυτόν τον ιό!Βασιλεία
Πήρε τρία χρόνια για να έρθει το πρώτο μας παιδί. Ξέραμε από την αρχή ότι θέλαμε δύο. Κι όταν νιώσαμε ότι ήταν η ώρα, χτύπησε ο κορονοϊός. Περιμέναμε. Γρήγορα καταλάβαμε ότι αυτό δεν θα τελείωνε γρήγορα, ενώ ο χρόνος περνούσε. Πιστεύαμε ότι η σύλληψή δεν θα ήταν και πάλι εύκολη και αστειευόμασταν ότι μέχρι να έρθει το μωρό, η πανδημία θα ήταν μακρινή ανάμνηση. Έτσι το αποφασίσαμε. Και επειδή η ζωή είναι αστεία, τα νέα της εγκυμοσύνης συνέπεσαν με το δεύτερο σκληρό lockdown. Αυτό σήμαινε ότι μπορούσαμε να δουλεύουμε απομακρυσμένα –μας βόλεψε με έναν ειρωνικό τρόπο. Ο γυναικολόγος μου, στον οποίον είχα απόλυτη εμπιστοσύνη, με κρατούσε διαρκώς ενήμερη για τις εξελίξεις και ήταν απίστευτα υποστηρικτικός και καθησυχαστικός. Η διαδικασία των εξετάσεων και των επισκέψεων στον γιατρό και το μαιευτήριο ήταν ιδιαίτερη. Στην πρώτη εγκυμοσύνη, ο σύζυγός μου ήταν δίπλα μου κάθε στιγμή, αλλά τώρα είτε απαγορευόταν είτε έπρεπε να έχουν φροντιστεί πολύ οι συνθήκες για να πάμε μαζί. Αν ήταν η πρώτη μου εγκυμοσύνη θα είχα ζοριστεί, όπως έβλεπα άλλες γυναίκες να αγχώνονται μόνες τους στους διαδρόμους του μαιευτηρίου. Εμένα η εμπειρία αυτή με ωρίμασε και με έφερε πιο κοντά στο παιδί που ερχόταν· ένιωσα ακόμη πιο μητέρα. Ιδιαίτερος ήταν και ο τοκετός. Να έρχεται το παιδί στον κόσμο και να σε βλέπει πρώτη φορά με μάσκα… Το γεγονός, πάντως, ότι επιτρεπόταν μόνο ένας συνοδός ήταν ανακουφιστικό. Η φασαρία των θαλάμων στην πρώτη μου γέννα έγινε πιο εκκωφαντική στην ηρεμία της δεύτερης. Συγκεντρώθηκα στη μικρή – ήμασταν άλλωστε την περισσότερη ώρα οι δυο μας – και αυτό ήταν αρκετό. Κατερίνα
Έμεινα έγκυος τέλη Αυγούστου του 2020. Μετά την πρώτη καραντίνα, πήγαμε διακοπές στην Τήνο, όπου είχα καθυστέρηση. Λόγω και του προχωρημένου της ηλικίας, αρχικά πίστεψα ότι μάλλον κρύωσα στη θάλασσα. Στη συνέχεια πίστεψα πως μπαίνω στην εμμηνόπαυση. Εντωμεταξύ, έπρεπε να κάνω PCR πριν γυρίσω στο γραφείο και ήμουν αγχωμένη μήπως οι διακοπές μού έβγαιναν ξινές. Με την επιστροφή, και ενώ ο σύντροφός μου επέμενε να κάνω τεστ εγκυμοσύνης, εγώ επέμενα να το πάμε σιγά σιγά με τα τεστ. Τότε το να κολλήσεις κορονοϊό μου φάνταζε τρομερό και ήθελα να κάνω πρώτα το PCR και μετά το εγκυμοσύνης. Το πρώτο βγήκε αρνητικό, το δεύτερο θετικό. Το γεγονός της εγκυμοσύνης ήταν τόσο δυνατό που ο ιός και η κατάσταση που ζούσαμε βρέθηκαν ξαφνικά στο background μιας πληθώρας συναισθημάτων, σκέψεων και προβληματισμών. Το εμβόλιο δεν είχε κυκλοφορήσει ακόμα. Ο γυναικολόγος μού ζήτησε να κάνω αυτό της γρίπης και το έκανα χωρίς να το πολυσκεφτώ. Γενικά, ήταν καθησυχαστικός, μα με συμβούλευε να προσέχω. Αν κολλούσα δεν θα μπορούσα να γεννήσω μαζί του, αλλά να πάω στο «Αττικό», ιδέα που δεν μου άρεσε καθόλου. Θετικό της εγκυμοσύνης την περίοδο καραντίνας και μέσα στον χειμώνα ήταν πως δεν υπήρχαν πολλοί πειρασμοί. Αφού κανένας δεν έβγαινε, τα μπαρ ήταν κλειστά και έτσι ήταν πιο εύκολο να κρατηθώ μακριά από το αλκοόλ και το τσιγάρο – δυστυχώς και έπινα και κάπνιζα. Ανάλογα με τη φάση της πανδημίας, οι επισκέψεις στον γιατρό γίνονταν ή σόλο ή σε ντουέτο. Στην αυχενική και στην εξέταση τροφοβλάστη ήμουν μόνη. Αφού ξεπεράσαμε την αγωνία της υγείας του εμβρύου, ήταν μεγάλο το στρες σχετικά με το πώς θα προμηθευόμουν όλα αυτά που χρειάζεται ένα μωρό, με τα καταστήματα κλειστά, με τα delivery services προβληματικά, με εμένα να δουλεύω κανονικά μέχρι και το τέλος του όγδοου από το γραφείο. Είχα ένα σωρό άγνωστες λέξεις, όπως πάντες, σελτεδάκια, αυγά που μπαίνουν στο αυτοκίνητο, και δεν μπορούσα να πάω να τα δω και να κάνω μια έρευνα αγοράς της προκοπής. Φόβο ένιωσα όταν είχαμε στο γραφείο το πρώτο κρούσμα. Παρόλα αυτά, συνέχισα να πηγαίνω, πάντα με προσοχή και τηρώντας όλα τα μέτρα. Η δουλειά ήταν η μόνη μου έξοδος, μαζί με ένα περπάτημα κάθε βράδυ. Προτιμούσα να ρισκάρω να κολλήσω από το να πέσω σε κατάθλιψη. Ψυχολογική υποστήριξη δεν χρειάστηκα, χρειάστηκα όμως… περισσότερα χρήματα για φαγητό και γλυκά. Γέννησα τον Απρίλιο του 2021. Στο μαιευτήριο δεν μπορούσε να έρθει κανένας, πράγμα το οποίο δεν με χάλασε, καθώς η προοπτική κόσμου να με επισκέπτεται, τη στιγμή που είχα δεχτεί την πιο σημαντική και φοβιστική επίσκεψη στη ζωή μου, δεν μου άρεσε ούτως ή άλλως. Εμβολιάστηκα τον Ιούνιο, ενώ θήλαζα. Δυσκολεύτηκα να το αποφασίσω. Ρωτούσα γιατρούς και φίλους και γιατρούς φίλων και γενικά όποιον ήξερα, προσπαθώντας να κάνω ένα μικρό γκάλοπ σχετικά με το εμβόλιο και τον θηλασμό. Κάμποσοι γιατροί ήταν ακόμα επιφυλακτικοί και προτείναν να εμβολιαστώ αφού αποθηλάσω. Ο γυναικολόγος, η μαία, ο μαστολόγος και ο παιδίατρος με συμβουλέψαν να εμβολιαστώ άμεσα αφού σαραντίσω – όχι το Astra Zeneca αλλά κάποιο mRNA . Όμως, όλα ήταν ακόμα στην αρχή, δεν υπήρχαν μελέτες αρκετές, δεν μπορούσα να μη σκεφτώ πως πιθανόν θα έβλαπτα τον μικρούλη μου. Ήταν δύσκολη φάση εκείνη και προσπάθησα να αλλάξω πολλές φορές την ημερομηνία εμβολιασμού, μήπως μαζέψω κι άλλα δεδομένα για να πειστώ πως δεν θα υπάρξει οτιδήποτε που θα μπορούσα να περάσω με τον θηλασμό στο παιδί μου, που θα μπορούσε μακροπρόθεσμα να του αφήσει κάτι. Τελικά το έκανα. Το πιο δύσκολο ήταν και εξακολουθεί να είναι το γεγονός πως ο μικρός είναι έντεκα μηνών και υπάρχουν άνθρωποί μου που δεν τον έχουν δει. Γιατί είναι χειμώνας και καλό είναι να μη βρεθούμε σε κλειστό χώρο, γιατί κάποιοι είχαν έρθει σε επαφή με κρούσμα, γιατί έχουν παιδιά που πάνε σχολείο, γιατί και τα σελφ τεστ δεν είναι ακριβή, γιατί οι γονείς μας είναι μεγάλοι άνθρωποι, γιατί, γιατί, γιατί…Ελισσάβετ
Έμεινα έγκυος παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2021. Ήταν ο πιο όμορφος τρόπος να ξεκινήσει η χρονιά! Μόλις είχα προσληφθεί σε νοσοκομείο αναφοράς COVID-19 και μάλιστα όταν έκανα την πρώτη δόση του εμβολίου (ήμουν απ’ τις τυχερές ως υγειονομικό προσωπικό) ήμουν έγκυος και δεν το γνώριζα. Ήταν η πρώτη μου εγκυμοσύνη, ήρθε εύκολα και γρήγορα και όλα εξελίχθηκαν ομαλά. Τόσο εγώ όσο και ο σύντροφός μου ήμασταν πολύ αισιόδοξοι και ψύχραιμοι. Φυσικά τηρούσαμε τα μέτρα πρόληψης και υγιεινής, αλλά συνέχισα να εργάζομαι κανονικά στο τμήμα COVID-19 του νοσοκομείου. Ευτυχώς, είχα πάντα την υποστήριξη και αισιόδοξη στάση του συντρόφου μου, του γιατρού και της οικογένειάς μου, καθώς και των συναδέλφων μου. Εμβολιάστηκα με τη δεύτερη δόση στον 4ο μηνά, καθώς όλα τα δεδομένα έδειχναν ότι ήταν ασφαλές εμβόλιο. Ευτυχώς, δεν ήρθα σε επαφή με κρούσμα εκτός νοσοκομείου. Γενικά ένιωθα καλά με τους περιορισμούς που υπήρχαν και ευχαριστήθηκα το γεγονός ότι δεν υπήρχε επισκεπτήριο στο μαιευτήριο. Ήμουν πολύ πιο ήρεμη. Μόνο η μητέρα μου μου έλειψε εκεί. Ως λεχωίδα και θηλάζουσα, έκανα και την 3η δόση. Οι περιορισμοί της πανδημίας μάς βόλεψαν και μετά τον τοκετό. Προφύλαξαν το μωρό από πολλές επισκέψεις και δεν μας κακοφάνηκε καθόλου που βγαίναμε μόνο για περιπάτους. Όσο περνάει, όμως, ο καιρός αρχίζουμε και ευχόμαστε να λήξει όλο αυτό για να βρούμε την παλιά μας ζωή, μαζί με τον μπέμπη πια!Κωνσταντίνα
Εδώ και έναν χρόνο, οι συζητήσεις με τον σύζυγό μου για την απόκτηση δεύτερου παιδιού ήταν συχνές. Τον Φεβρουάριο του 2021 ξεκινήσαμε με ενθουσιασμό τις προσπάθειες, οι οποίες δεν καρποφόρησαν· ώσπου ήρθε στη ζωή μας το Astra Zeneca και το καλοδεχτήκαμε στις αρχές Μαΐου. Οι προσπάθειες σταμάτησαν μέχρι να περάσει ένα διάστημα και από τη δεύτερη δόση – έτσι συνιστούσαν τότε οι ειδικοί– καθώς θεωρήσαμε πιο σημαντικό να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια τη δική μου και της ενδεχόμενης εγκυμοσύνης παρά να συνεχίσουμε τις προσπάθειες χωρίς εμβολιασμό. Αργότερα, η διάθεση μειώθηκε –είμαστε πολύ καλά και με ένα παιδί σκεφτήκαμε– κι έτσι δεν συνεχίσαμε συνειδητά τις προσπάθειες. Ώσπου ένα ωραίο πρωινό Σαββάτου, αρχές Δεκεμβρίου, μάθαμε ότι ήμουν έγκυος, χωρίς τιπς, χωρίς ιεροτελεστίες, χωρίς άγχος, χωρίς προγραμματισμό. Στην αρχή ένιωσα ανάμεικτα συναισθήματα, άγχος και χαρά, μα στη συνέχεια έμεινε μόνο η χαρά και η ανυπομονησία. Κι έτσι ξεκίνησε αυτό το ταξίδι, που δεν με φόβισε, καθώς ένιωθα μεγάλη ασφάλεια έχοντας εμβολιαστεί. Μάλιστα λίγες μέρες αφού έμαθα για την εγκυμοσύνη, με τη σύμφωνη γνώμη της γιατρού μου, έκανα και την τρίτη δόση χωρίς ενδοιασμό. Πλέον, ένιωθα εξοπλισμένη με μια σπουδαία ασπίδα προστασίας. Οι ζωές μας δεν σταμάτησαν, η μικρή συνέχισε τον σταθμό και τις δραστηριότητές της, εμείς τη δουλειά μας και την κοινωνική μας ζωή με προσοχή. Βέβαια, μια στιγμή που συνειδητοποίησα ότι δεν θα είναι τα πράγματα όπως στην πρώτη εγκυμοσύνη ήταν στην αυχενική διαφάνεια, που δεν άφησαν τον σύντροφό μου να είναι μαζί. Εκεί ένιωσα μόνη γιατί δεν είχα τον άνθρωπό μου να μοιραστώ αυτές τις στιγμές, τα χαμόγελα ότι όλα βαίνουν καλώς, να είναι κι εκείνος παρών όπως πάντα. Αυτή τη στιγμή διανύω τον τέταρτο μήνα και μόλις περάσαμε κορονοϊό οικογενειακώς. Πολύ ελαφριά, με ήπια συμπτώματα. Όταν το έμαθα, βέβαια, ένιωσα ότι παθαίνω κρίση πανικού. Ευτυχώς, η γιατρός ήταν καθησυχαστική και με καθοδήγησε χωρίς πανικό ή υπερβολές. Τέλος καλό, όλα καλά πλέον! Έτοιμη για δράση! Οι προβληματισμοί μου είναι περισσότερο ψυχολογικοί παρά υγείας. Δεν αγχώνομαι ότι κάτι θα συμβεί στην υγεία τη δική μου και του εμβρύου, αλλά έχω αποκτήσει κάποιες φοβίες. Δεν έχω χρειαστεί ως τώρα επαγγελματική ψυχολογική υποστήριξη, αλλά το σκέφτομαι να ζητήσω συμβουλευτική, όχι μόνο για τώρα, αλλά και για τη ζωή μου μετά τη γέννα, ώστε να βοηθηθώ στην ισορροπία του τρίπτυχου εργασία – προσωπική ζωή – δυο παιδιά. Έχοντας μπροστά μου ακόμα μήνες να διανύσω, πιστεύω ότι με τη βοήθεια των εμβολίων, της γιατρού, του συντρόφου και του περιβάλλοντός μου, φίλων και συναδέλφων, θα διατηρήσω την αισιοδοξία μου και θα τη μεταφέρω στο εμβρυάκι μου. Θα συνεχίσω – όσο μου επιτρέπεται – την καθημερινότητα μου, τηρώντας τα μέτρα προστασίας και μη χάνοντας την πίστη μου ότι στο τέλος θα τα καταφέρουμε! Αρκεί να ακούμε, να ενημερωνόμαστε και να μιλάμε στους ανθρώπους μας. Δεν είμαστε μόνες σε αυτό το ταξίδι!