“Ο κύριος Ουφ” είναι ένα πανέμορφα και πρωτότυπα εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά από τεσσάρων ετών, που απευθύνεται, όμως, σε ανθρώπους κάθε ηλικίας που σέρνουν δίπλα τους μια, μικρότερη ή μεγαλύτερη, γκρίζα σκιά που αποκτά όγκο και καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο χώρο μέσα τους και γύρω τους. Θα μπορούσαμε άνετα να πούμε ότι “Ο κύριος Ουφ” είναι ένα αλληγορικό βιβλίο για την κατάθλιψη που μαστίζει ανήλικους και ενήλικους, αλλά αν ο όρος σας φαίνεται βαρύς ή υπερβολικός για ένα παιδικό βιβλίο ή αν σας φαίνεται πως αφορά λίγους, τότε “Ο κύριος Ουφ” μπορεί να διαβαστεί ως ένα βιβλίο για τις περιόδους εκείνες όπου όλα μας πάνε στραβά και η διάθεσή μας πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να σταματήσουμε την επιδείνωσή της.

H βραβευμένη εικονογράφος και συγγραφέας Anna Walker, λοιπόν, υπογράφει ένα παιδικό βιβλίο που μας αφορά όλους, είτε είμαστε καταθλιπτικοί, είτε είμαστε μελαγχολικοί, είτε είμαστε δύσθυμοι, είτε έχουμε πού και πού τα κάτω μας. Γιατί δεν υπάρχει κανείς που δεν έχει νιώσει, συχνά ή λιγότερο συχνά, πως όλα γύρω του είναι γκρίζα, ακόμα κι αν ο ήλιος λάμπει στον ουρανό… Φανταστείτε, λοιπόν, να είσαι ένα πιτσιρικάκι, να ξυπνήσεις μια μέρα και να μην έχεις καθόλου τα κέφια σου και φυσικά να μην ξέρεις καθόλου πώς να διαπραγματευτείς τα αρνητικά σου συναισθήματα. Εδώ δεν μπορούμε να διαπραγματευτούμε την κακή μας διάθεση/δυσθυμία/μελαγχολία/θλίψη/κατάθλιψη εμείς οι ενήλικοι. Είναι δυνατόν να μπορεί να την αντιμετωπίσει ένα μικρό παιδί;

Ο μικρός Μπίλυ ξυπνάει μια συννεφιασμένη μέρα και εκτός από τα σύννεφα στο παράθυρο αισθάνεται μια διακριτική παρουσία ενός γκρίζου μικρού (σαν) σύννεφου και πάνω από το κεφάλι του. Καθώς ξεκινάει να ετοιμάζεται για το σχολείο, όλα του πάνε στραβά, ενώ το (σαν) συννεφάκι μεγαλώνει και παίρνει μορφή και τον ακολουθεί παντού και τον αγχώνει και τον εμποδίζει και τα κάνει όλα να φαίνονται τόσο δύσκολα. Αυτό το (σαν) σύννεφο, λοιπόν, που μέχρι το μεσημέρι έχει γίνει τεράστιο, έχει όνομα. Είναι ο κύριος Ουφ και είναι εκεί. Σιωπηλός και πανταχού παρών. Ακόμα και την επόμενη μέρα. Και μάλλον και τη μεθεπόμενη. Ακόμα και στις πιο ιδιαίτερες και προσωπικές στιγμές του Μπίλυ, που δεν ξέρει τι να τον κάνει. Ουφ, να του μιλήσει δεν μπορεί, να τον διώξει δεν μπορεί, οπότε απλώς τον υφίσταται, όλο και πιο λυπημένος, και αποφασίζει να περιμένει μήπως και ο κύριος Ουφ ξεκουμπιστεί από μόνος του. Μα όχι, αυτός δεν πάει πουθενά. Για πόσο θα μπορεί ο Μπίλυ να κάνει πως τον αγνοεί;

Δεν ξέρουμε πόσο καιρό μένει ο κύριος Ουφ στο πλευρό του ανήσυχου Μπίλυ, όμως κάποια στιγμή το πιτσιρίκι αποφασίζει να τον αντιμετωπίσει, γιατί δεν πάει άλλο με την γκρίζα καθημερινότητα που το έχει επιβάλει. Έτσι αρχικά επιτίθεται, έπειτα τρομοκρατείται, στη συνέχεια του κρύβεται, τέλος τρέχει μακριά του. Μα ο κύριος Ουφ, τον χαβά του. Δεν τον αφήνει σε ησυχία. Ο Μπίλυ αναγκάζεται τότε να ουρλιάξει τα συναισθήματά του και να κοιτάξει τον τεράστιο ακόλουθό του κατάματα. Και τότε, εκεί, στα μάτια του κυρίου Ουφ, θα δει κάτι που θα τον βοηθήσει να βρει τη λύση και να ξεπεράσει σιγά σιγά το βάρος που αισθάνεται μέσα του, πίσω του, δίπλα του, παντού γύρω του. Κι η ιστορία φτάνει στο τέλος της με τον κύριο Ουφ παρόντα, αλλά αποδυναμωμένο, που έχει βρει τη θέση του στο παιδικό δωμάτιο σαν ένα λούτρινο κουκλάκι, και τον Μπίλυ λίγο πιο αισιόδοξο από τότε που τον πρωτογνωρίσαμε.

Το εξαιρετικό αυτό παραμύθι που έφεραν στην Ελλάδα οι εκδόσεις Μικρή Σελήνη είναι ο ιδανικός τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά μας για την ψυχική υγεία (ο σουρεαλισμός του παραμυθιού μάς δίνει έναυσμα να εξηγήσουμε τον ρεαλισμό της ζωής), για το γεγονός ότι δεν είναι πάντοτε όλα ρόδινα, ακόμα κι αν δεν υπάρχει μια εμφανής αιτία, και για το ότι όλοι έχουμε –και κυρίως έχουμε και το δικαίωμα να έχουμε– τις κακές μας στιγμές, ώρες, ημέρες, εβδομάδες… Φυσικά, “Ο κύριος Ουφ” υπενθυμίζει και στους γονείς ότι δεν είναι δυνατόν ακόμα και για ένα παιδί να είναι πάντοτε χαρούμενο. Όποια κι αν είναι η ηλικία μας, συχνά πυκνά, διάφοροι κύριοι Ουφ κάνουν την εμφάνισή τους στις ζωές μας και τις δυσκολεύουν, μπαίνουν μπροστά μας, μέσα μας, μας παρεμποδίζουν, μας καταπιέζουν, μας καταστρέφουν τη διάθεση. Το να τους αγνοούμε δεν έχει νόημα. Όπως, μάλλον, δεν έχει και νόημα να τους πολεμάμε. Η ουσία είναι να τους κοιτάζουμε βαθιά μέσα στα μάτια, με κατανόηση, να τους γνωρίζουμε καλύτερα κι εκεί να εντοπίζουμε τα κομμάτια του εαυτού μας. Κι έπειτα να τα ενώνουμε, να αποδεχόμαστε πως ράγισαν, αλλά ίσως και να ξανακολλούν, να παίρνουμε τους Ουφ μας από το χέρι και, συμφιλιωμένοι, να διώχνουμε τα σύννεφα και να προχωράμε μπροστά, προς τον ήλιο… Ουφ!