Στις αρχές Μαρτίου, η παιδική ψυχαγωγία, όπως την ξέραμε, πάγωσε. Μάλιστα, η προσέλευση στις παιδικές δραστηριότητες (θέατρο, σινεμά, εκπαιδευτικά προγράμματα, ακόμα και σπορ) ήταν ήδη μειωμένη από τον Φεβρουάριο, καθώς τόσο η αύξηση των κρουσμάτων της γρίπης και οι ιώσεις όσο και ο φόβος του νέου ιού που βρισκόταν καθ’ οδόν προς τη χώρα μας κράτησαν τις οικογένειες μακριά από τους κλειστούς χώρους. Για όσους ασχολούνται με το παιδικό θέαμα και την παιδική διασκέδαση, η σεζόν ήταν καταστροφική. Αυτό δεν αλλάζει. Το θέμα είναι τι γίνεται από δω και πέρα. Η Χρύσα Διαμαντοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια της θεατρικής ομάδας Μικρός Νότος, μοιράζεται με το Τaλκ τις σκέψεις και τα συναισθήματά της.
“Οχτώ χρόνια Μικρός Νότος. Το «παιδί» που γεννήθηκε μέσα στην κρίση μάς έφερε πολλές χαρές, αλλά και πολλές δυσκολίες και ακόμα περισσότερες αγωνίες. Καλλιτεχνικές, εργασιακές, οικονομικές… Για TI θα μιλήσουμε στα παιδιά, με ποια ιστορία και με ποια εργαλεία; Πώς θα πληρωθούν οι συντελεστές, ο χώρος, το θέατρο;
Τον Οκτώβριο του 2017, όταν διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού, πρώτα απ’ όλα σκέφτηκα τον Μικρό Νότο και τους ανθρώπους του. Σφίξιμο στο στομάχι. Πώς θα ανταποκριθώ σε όλο αυτό; Πώς ο Μικρός Νότος θα βγει από το τούνελ όσο το δυνατόν πιο αλώβητος; Και τα καταφέραμε… Βγήκαμε μαζί από το τούνελ, με απώλειες αλλά και γνώση, ωριμότητα, αισιοδοξία, επιθυμίες και όνειρα. Αργά αλλά σταθερά αρχίσαμε πάλι να ονειρευόμαστε. Δημιουργήσαμε τον Ραφτάκο των λέξεων του Αντώνη Παπαθεοδούλου· η παράστασή μας στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης αγαπήθηκε όσο καμία και…
…ήρθε τον Μάρτιο η COVID-19 και μας «πάγωσε». Οι ηθοποιοί είμαστε πλάσματα «υπερφυσικά» ‒παίζουμε με τρεις θεατές ακόμα κι αν έχουμε 40 πυρετό, παίζουμε με θλάση στα πλευρά, παίζουμε χωρίς φωνή, παίζουμε με λουμπάγκο, παίζουμε με γαστρεντερίτιδα, παίζουμε ενώ πριν από λίγες ώρες διαγνωστήκαμε με καρκίνο, ή «χάσαμε» τον πατέρα μας. Παίζουμε… Δεν υπάρχει λογική. Παίζουμε, διότι η φύση της δουλειάς μας είναι τέτοια που δεν μπορούμε να πάρουμε έκτακτο ρεπό ή διότι ο θεατής είναι «ιερός» ή διότι η δουλειά μας είναι «φάρμακο» για εμάς τους ίδιους. Ή για όλα αυτά μαζί.
Με την πανδημία όλα καταλύθηκαν. Τίποτε από τα παραπάνω δε συνέβη. Συνέβη κάτι που ακόμα κι εμείς, οι «υπερφυσικοί» τύποι με τις κουίκες, τις καλίμπες, τις κόρνες, τα κοστούμια, τα καπέλα και τις μάσκες, δεν μπορούμε να παίξουμε. «Παγωνιά τελειωτική», που λέει και ο Ραφτάκος μας. Κι ύστερα φόβος, αγωνία, απελπισία, απόγνωση…
Το θέατρο είναι ζωντανή τέχνη, δε χωράει σε οθόνες και τάμπλετ. Γεννιέται και πεθαίνει εκεί πάνω, στη σκηνή, κάθε δευτερόλεπτο. Το θέατρο είναι συμμετοχικό. Δεν είναι διάλεξη από την έδρα. Είναι διαδραστικό. Ο ηθοποιός σε κάθε παράσταση «ρίχνει την πετονιά του» και ξέρει στο τέλος τι ψαριά έβγαλε. Το θέατρο είναι επικοινωνία, μυστική συνδιαλλαγή, συγκίνηση. Το θέατρο είναι μία αγκαλιά, ένα βλέμμα, ένα χαμόγελο, ένας ήχος, μία μυρωδιά, ο ιδρώτας, η σιωπή. Το θέατρο είναι ζωή. Οι άνθρωποι της Τέχνης, οι εργάτες του Πολιτισμού, χρειαζόμαστε σήμερα περισσότερο από ποτέ τη στήριξη της πολιτείας. Το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο, ενώ οι χώροι τέχνης μοιάζουν να δαιμονοποιούνται, αφού δεν υπάρχουν σε κανένα πλάνο ‒κοντινό ή μακρινό‒ επαναφοράς στην «κανονικότητα». Καταλαβαίνω και κατανοώ πως όλα αυτά είναι πρωτόγνωρα. Τώρα, όμως, είναι η ώρα για έμπρακτη στήριξη στον Πολιτισμό, με μέτρα που θα λάβει η πολιτεία με γνώμονα την επιβίωση ενός ολόκληρου κλάδου κι ενός ύψιστου αγαθού για κάθε κοινωνία, της Τέχνης. Γιατί θέλουμε ξανά και σύντομα να ονειρευτούμε μαζί με τους μικρούς και μεγάλους φίλους μας.
