Αυτό που κρύβεται στα δέντρα. Εικαστικό: Ξένια Τρύφων

Κλείνω τα βουρκωμένα μου μάτια και είμαι πάλι δεκαπέντε. Λίγο μεγαλύτερη από την κόρη μου, λίγο μικρότερη από τον γιο μου. Είμαι πάλι δεκαπέντε και επιστρέφω σε εκείνον τον μυστικό τόπο, όπου μια στο τόσο συναντώ τις «απίθανες» φίλες μου από το σχολείο.

Όσο κι αν πέρασαν χρόνια πολλά, υπάρχει μια ηλικία-ορόσημο, στην οποία ταξιδεύουμε ονειρευόμενοι ή ρεμβάζοντας. Είμαστε όλες πάλι δεκαπέντε. Και δεν ταιριάζουμε όλες με όλες και σε όλα. Όμως υπάρχουν πράγματα που μας ενώνουν, παρά τις διαφορετικότητές μας. Έχουμε τους δικούς μας κώδικες, τους δικούς μας ρόλους, τα δικά μας inside jokes. Κάποιες φορές, είμαστε λίγες απέναντι σε όλους ή ακόμα και εναντίον όλων. Άλλες πάλι, βουτάμε πεινασμένες και για κάτι άλλο σε κάποια από τις αγέλες των έξω από μας.

Άλλες καλές μαθήτριες και άλλες όχι, άλλες κοινωνικές και άλλες όχι, άλλες στιλάτες και άλλες όχι (άλλωστε τόσα στιλ υπάρχουν και για την καθεμιά μας το «ωραίο» διαφέρει). Άλλες με πολλές ελευθερίες από το σπίτι και άλλες όχι, άλλες μέταλ, άλλες ροκ, άλλες ποπ, άλλες ελληνικό έντεχνο κι άλλες σκυλάδικα. Άλλες αθλητικές και άλλες μετά βίας βγάζουμε δυο γύρους το προαύλιο, άλλες βλέπουμε μπάσκετ και άλλες video-clips. Άλλες προτιμάμε τις περιπέτειες, άλλες τις κομεντί, άλλες το ποιοτικό σινεμα (και όλες το «Βασικό Ένστικτο»). Άλλες πιστεύουμε κι άλλες δηλώνουμε ήδη άθεες. Άλλες είμαστε τολμηρές με τα αγόρια, άλλες όχι. Άλλες μένουμε σε σπίτια μεγάλα και άλλες όχι. Άλλες έχουμε σοβαρά οικογενειακά προβλήματα και άλλες όχι. Άλλες αρχίζουμε να σχηματίζουμε δεξιά, άλλες κεντρώα και άλλες αριστερή ιδεολογία. Άλλες προτιμάμε μια βόλτα στα Εξάρχεια και άλλες στην Κηφισιά. Κάπως, όμως, έχουμε καταφέρει και όλα αυτά τα συμβιβάζουμε και κάνουμε παρέα. Και μπροστά μας απλώνεται η ζωή ολάκερη! Ονειρεμένα. Αλλά όχι πάντα.

Οι εφηβικές φιλίες δεν είναι εύκολες. Αλλάζουμε από τη μια μέρα στην άλλη. Οι ζωές μας, μα και η ανάπτυξή μας, σωματική, ψυχική, πνευματική, δεν έχουν πάντα τους ίδιους ρυθμούς. Θα υπάρξουν προδοσίες, κλάματα, παρεξηγήσεις, τσακωμοί, συγγνώμες. Συχνά κάποιος ή κάποια θα παρεισφρήσει, θα προσπαθήσει να «αποπλανήσει» κάποια από μας, θα την κάνει να «αλλαξοπιστήσει» για λίγο ή για πολύ.

Οι υπόλοιπες ίσως μάθουμε πως πίσω από την πλάτη μας ακούστηκαν λόγια που δεν φανταζόμασταν ποτέ πως θα ξεστόμιζε μια «δικιά μας». Μπορεί να είναι στη μέση κάτι γκομενικό; Ανταγωνισμός επικράτησης στην αγέλη; Ορμόνες; Όλα αυτά κι άλλα τόσα μαζί… Μούτρα, συζητήσεις, καβγάδες, κάποιες βρισκόμαστε στη μέση, κάπως αλλιώς προχωράει για ένα διάστημα η ζωή, μα σύντομα το δραματικό παρελθόν σβήνει πανεύκολα, όπως το σφουγγάρι καταβροχθίζει την κιμωλία και είμαστε όλες μαζί μια γροθιά. Μέχρι τα επόμενα.

Σήμερα, σχεδόν σαρανταπεντάρες, δύσκολα κατορθώνουμε να βρεθούμε όλες μαζί, αλλά παλεύουμε για τους καλύτερους συνδυασμούς. Αναπολούμε την εφηβεία μας, τα ξέγνοιαστα εκείνα χρόνια, μόνο που δεν ίσως συνειδητοποιούμε πως διόλου ξέγνοιαστα δεν ήταν. Τα σημερινά, ενήλικα, προβλήματά μας είναι ουσιαστικά δυσεπίλυτα, το ίδιο, όμως, ουσιαστικά δυσεπίλυτο ήταν και το κάθε τι ελάχιστο με το οποίο ερχόμασταν αντιμέτωπες τότε. Κι ας μας μοιάζει σήμερα άνευ σημασίας. Κι ας γελάμε. Κι ας φασκελωνόμαστε. Αντέξαμε και τότε, αντέχουμε και τώρα. Γιατί όλες έχουμε καταλάβει τι θησαυρούς κρύβει μέσα της η καθεμιά μας, πόσα μας έχει προσφέρει και πόσα έχει ακόμα να μας προσφέρει απλόχερα.

Όλες αυτές οι σκέψεις ξεχύθηκαν στο μυαλό μου, όπως δάκρυα ξεχύθηκαν στα μάτια μου, διαβάζοντας το εφηβικό μυθιστόρημα της Ελένης Τασοπούλου «Αυτό που κρύβεται στα δέντρα». Η Εύα, μαθήτρια της τρίτης γυμνασίου, φεύγει με την καταθλιπτική μητέρα της από την Αθήνα για να εγκατασταθούν σε μια επαρχιακή πόλη, μετά τον θάνατο-αυτοθυσία του πατέρα της σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Στο καινούργιο σχολείο, χωρίς να το επιδιώξει, θα βρεθεί να κάνει παρέα με δυο κορίτσια, την Αγγελική και την Παναγιώτα, που δεν φαίνεται να της ταιριάζουν πολύ. Τουλάχιστον στην αρχή. Πράγματι, φαινομενικά είναι εντελώς άσχετες μεταξύ τους.

• Η πενθούσα Εύα είναι άριστη μαθήτρια με κλήση στη φυσική, που στον ελεύθερο χρόνο της λύνει ασκήσεις, διαβάζει λογοτεχνία και θέλει να σπουδάσει γιατρός, όπως ο μπαμπάς της.
• Η πληθωρική Αγγελική έχει τρέλα με τη μόδα, τα έξαλλα ντυσίματα και θέλει να ξεχωρίζει με την εμφάνισή της -έχει δε φοβερή μπούκλα. Θέλει να σπουδάσει σχέδιο μόδας. Συν τοις άλλοις, μιλάει ασταμάτητα.
• Η ήσυχη Παναγιώτα, κακή μαθήτρια, αμίλητη, με μαλλιά σαν άχυρα, ζει μέσα στη φτώχεια. Ο άξεστος πατέρας της ακρωτηριάστηκε πριν από χρόνια στο τοπικό εργοστάσιο, σακατεύτηκε κι ούτε μια αποζημίωση δεν πήρε. Το εργοστάσιο έκλεισε. Ξεσπάει όλο στην κόρη του, που, παρεμπιπτόντως, είναι εξαιρετική σπρίντερ.

Τα απίθανα γεγονότα και οι περιπέτειες που ακολουθούν αλλάζουν όχι μόνο αυτή την πρώτη εντύπωση, αλλά σφυρηλατούν μια φιλία που μοιάζει να αντέχει, κι ας έχουν σκοπό διάφοροι να της βάζουν συνέχεια τρικλοποδιές.

Ώσπου θα έρθει το μεγάλο χτύπημα. Κι αυτή τη φορά θα είναι από μέσα, από την ίδια τους την παρέα. Κάποια από τις τρεις θα προδώσει. Είπαμε, τα εφηβάκια και σκληρά το «παίζουν», μη διστάζοντας να κοροϊδέψουν τους παρίες της μικροκοινότητάς τους (η Τασοπούλου τα σκιαγραφεί εξαιρετικά στο κείμενό της) και κάνουν αγώνα να «ανήκουν» σε όσες περισσότερες κοινότητες μπορούν, χωρίς πάντα να σκέφτονται τις συνέπειες των πράξεών τους. Η ετυμηγορία βγήκε: Ένοχη και ασυγχώρητη. Της κόστισε λιγάκι, αλλά τα βόλεψε με νέες παρέες. Το αν τη γέμιζαν είναι μια άλλη ιστορία.

Κι έπειτα, κάποιας από τις τρεις η ζωή θα κινδυνέψει. Υπάρχει άραγε σωτηρία; Έχει αυτή η παρέα τη δύναμη να διορθώσει τα λάθη της και να επουλώσει τις πληγές; Και τι ρόλο θα παίξει σε όλα αυτά ένας άνθρωπος που έφυγε για πάντα, ο νεκρός πατέρας της -θυμωμένης μαζί του που πήγε και σκοτώθηκε- Εύας; (Αχ, Εύα μου, πόσο σε καταλαβαίνω. Τώρα σιγά σιγά, έπειτα από πάνω από 30 χρόνια ασθένειας και δεκατρία χρόνια μετά τον θάνατό του, προσπαθώ να συγχωρέσω τον μπαμπά μου που αρρώστησε). Όταν κάποτε της είχε δείξει αυτό που κρύβεται στα δέντρα, της έδωσε μια οδηγία ζωής… Κι η Εύα μαζί με τις φίλες, ευτυχώς, τον άκουσαν. Κι έκαναν ένα βήμα παραπέρα, έψαξαν αυτό που κρύβεται μέσα τους. Και δικαιώθηκαν.

Αν το παιδί σας είναι από 12 ετών, σε μια ηλικία, δηλαδή, όπου το χτίσιμο μιας δυνατής φιλίας δεν είναι καθόλου εύκολο, αντιθέτως συχνά αποδεικνύεται στρεσογόνο, δωρίστε του «Αυτό που κρύβεται στα δέντρα». Όχι μόνο θα του προσφέρετε ένα δυνατό λογοτεχνικό κείμενο, με το οποίο σίγουρα θα βρει χώρο να ταυτιστεί, αλλά ταυτόχρονα, μέσα από αυτή την ιστορία για την (ξαφνική καμιά φορά) ενηλικίωση, για την οδύνη της απώλειας και τη συγκλονιστική, απέραντη δύναμη της νεανικής φιλίας, θα το ενδυναμώσετε.

Θυμηθείτε: Αντέχουμε την ενηλικίωση και τις απώλειες κυρίως με τη βοήθεια των στενών φίλων. Που ακόμα και αν, χρόνια μετά, οι ζωές μας έχουν κυλήσει εντελώς διαφορετικά, όταν χρειαστεί εμφανίζονται· κι αμέσως μεταμορφωνόμαστε στα εφηβάκια που γυρίζαμε μαζί στο σπίτι κάθε μεσημέρι απ’ το σχολείο κι αράζαμε τα Σάββατα στην πλατεία κι αρχίζουμε να μιλάμε.Διαβάστε: Αυτό που κρύβεται στα δέντρα, Ελένη Τασοπούλου, Εκδόσεις Καστανιώτη