Με λένε Έλλη και είμαι νηπιαγωγός! Διάλεξα τη δουλειά μου, δεν έτυχε. 16 χρόνια στην τάξη κι ακόμα μαθαίνω κάθε μέρα από τα παιδιά μου πολύ περισσότερα από όσα μαθαίνω από τα βιβλία που γράφουν γι’ αυτά. Το παιδιά μου, το εννοώ! Κι αν κάτι αγαπάω στη δουλειά μου τόσο όσο κι αυτά είναι οι γονείς τους. Η οικογένειά τους γίνεται και δική μου οικογένεια και εύχομαι κάθε χρονιά κι εκείνοι να με νιώθουν με τον ίδιο τρόπο.
Από την πρώτη μέρα, θέλω να γνωρίσω τους γονείς, να τους συστηθώ όπως συστήθηκα σε εσάς και να τους χαμογελάσω προσπαθώντας να τους πω, δεν ξέρω αν θα κάνω το καλύτερο αλλά θα κάνω το καλύτερο που μπορώ! Και είμαστε πολλοί οι εκπαιδευτικοί που νιώθουμε έτσι, είμαστε πάρα πολλοί! Μη σας νοιάζει λοιπόν πως με λένε, σκεφτείτε ότι είμαι η εκπαιδευτικός που έτυχε να έχει το παιδί σας. Το παιδί μας!
Για 10 μήνες θα μοιραζόμαστε το ίδιο παιδί, θα έχουμε προτεραιότητα να περνάει καλά, να αποκτά γνώσεις με όμορφο για εκείνο τρόπο, να έχει καλές σχέσεις με συνομηλίκους και ενήλικες. Εκείνη την πρώτη μέρα, ίσως και πολλές μετά, είναι δύσκολο να εμπιστευθείτε ό,τι πιο σημαντικό έχετε στη ζωή σας στα χέρια ενός ανθρώπου που δεν γνωρίζετε καν, έχετε δίκιο να νιώθετε έτσι. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωριστούμε, βρείτε έναν τρόπο να μιλήσετε έστω και για λίγο με τον άνθρωπο που θα έχει το παιδί σας, να ανταλλάξετε ευχές για τη σχολική χρονιά κι αν κάτι σημαντικό σας απασχολεί μη διστάσετε να του το πείτε. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος (μπορεί και όχι) για να φανεί ότι έχουμε τις ίδιες προτεραιότητες, αλλά τις έχουμε!
Όσο περισσότερο μας εμπιστεύεστε, τόσο μεγαλύτερη άνεση θα νιώθει το παιδί μας στο σχολείο και αυτό θα δημιουργήσει έναν κύκλο ασφάλειας, που θα ευνοήσει κάθε κομμάτι της σχολικής ζωής. Όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο πιο δύσκολο είναι για έναν γονιό και γιατί όσο πιο μικρό τόσο πιο ευάλωτο αλλά και γιατί οι ίδιοι οι γονείς εκτίθενται πρώτη φορά στο σχολικό περιβάλλον. Είμαστε τόσο χρόνων γονείς όσο είναι το μικρότερο παιδί μας και όταν εκείνο έρχεται πρώτη φορά σε επαφή με κάτι, το ίδιο συμβαίνει και στους γονείς. Οι εκπαιδευτικοί από την πλευρά μας, έχουμε να καταφέρουμε να έρχονται χαμογελαστά στο σχολείο και τα παιδιά μας και οι γονείς. Η εμπιστοσύνη τα κάνει όλα πιο εύκολα, όλοι νιώθουμε το ίδιο, είμαστε ομάδα.
Κάθε ομάδα είναι ένα σύστημα και σε κάθε σύστημα είναι απαραίτητο να υπάρχουν κανόνες για να λειτουργεί ομαλά. Κι όταν λέμε ομαλά, εννοούμε αναμενόμενα, να ξέρουμε τι μας γίνεται, τι να περιμένουμε να κάνει ο καθένας. Κανόνες έχουμε όλοι μας στο σχολικό σύστημα, οι εκπαιδευτικοί δεν κάνουμε του κεφαλιού μας και τηρούμε τους κανόνες γιατί είναι ο μόνος τρόπος να διδάξουμε επιτυχημένα στους μαθητές μας να κάνουνε το ίδιο. Οι γονείς είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του τρόπου αυτού. Σας ζητάμε να τηρούνται οι κανόνες για να γίνεται η ζωή του παιδιού μας πιο εύκολη. Η συνέπεια στην ώρα προσέλευσης και αποχώρησης, το τι θα έχει στην τσάντα του, τα κατάλληλα ρούχα και πολλά ακόμη δεν υπάρχουν για να δυσκολεύουν τους γονείς αλλά για να διευκολύνουν όλους μας.
Μέσα σε αυτούς τους κανόνες υπάρχουν και πολλά που αφορούν τη συμπεριφορά του παιδιού μας στο σχολικό περιβάλλον. Πολλές φορές οι γονείς παραξενεύονται με κάποιους κανόνες που μπορεί να μην υπάρχουν στο οικογενειακό περιβάλλον ή που τους φαίνονται υπερβολικοί, για παράδειγμα να παίζουν με ήρεμες κινήσεις. Όμως σκεφτείτε 25 παιδιά να παίζουν όλα μαζί στον ίδιο μικρό χώρο. Η σωματική τους ασφάλεια είναι ό,τι πιο σημαντικό και είναι απαραίτητο να έχουν ηρεμία στις κινήσεις τους γιατί διαφορετικά θα προκληθεί ατύχημα. Θέλουμε τόσο πολύ να βλέπουμε τα παιδιά μας να διασκεδάζουν και να εκφράζονται ελεύθερα, στο σχολείο όμως αυτό είναι απαραίτητο να γίνεται με κανόνες και πάντα με την προσοχή στους άλλους. Θα θέλαμε επίσης πάρα πολύ να μπορούμε να προστατεύσουμε με κάποιον μαγικό τρόπο όλα μας τα παιδιά από κάθε πιθανό ατύχημα και κακοτοπιά, κάτι αδύνατον να συμβεί εκτός αν λειτουργήσουμε στο επίπεδο της πρόληψης. Δεν μαλώνουμε τα παιδιά, αλλά χρειάζεται συχνά να τους υπενθυμίζουμε τους κανόνες και να περιμένουμε από αυτά να εκφραστούν με τρόπο που ταιριάζει στην ομάδα. Στόχος μας είναι τα παιδιά μας να κατανοήσουν το λόγο που υπάρχει ο κανόνας, να σκεφτούν λογικά και σταδιακά να τους εφαρμόζουν μόνα τους. Και κανόνες θα βρουν παντού γύρω τους.
Μαθαίνοντας να συνυπάρχουν στην ομάδα της τάξης τους αποκτούν εφόδια για κάθε κομμάτι της κοινωνικής τους ζωής και εκτός σχολείου. Τα παιδιά μας μαθαίνουν να διαχειρίζονται τις προσωπικές τους σχέσεις, αναγνωρίζοντας σωστά και εκφράζοντας με αποδεκτό τρόπο τα δικά τους συναισθήματα. Με τον ίδιο τρόπο καλούμαστε να δρούμε και οι εκπαιδευτικοί, ξεκινώντας πάντα από το συναίσθημα της αγάπης για αυτά και τον σεβασμό στην προσωπικότητα του καθενός. Έχοντας αυτά δεδομένα γίνεται πιο εύκολο η επικοινωνία να διακατέχεται από ευγένεια και καλή διάθεση. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τον τρόπο που οι εκπαιδευτικοί σκεφτόμαστε και εκφραζόμαστε στους γονείς και έχουμε ανάγκη να κάνετε και εσείς το ίδιο.
Παίρνουνε ως δεδομένο ότι ο κάθε γονιός κάνει το καλύτερο που μπορεί για το παιδί του. Ίσως να μην είναι το καλύτερο αντικειμενικά ή να μην ξέρει ότι υπάρχει κάτι καλύτερο ή να έχει προσπαθήσει και να έχει ματαιωθεί και να φοβάται να ξαναπροσπαθήσει. Είμαστε εδώ, είμαστε ομάδα, μην το ξεχνάτε! Είμαστε σύμμαχοι για να γίνει το καλύτερο για τα παιδιά μας, δεν είμαστε απέναντι σας ακόμα κι αν χρειαστεί να σας πούμε κάτι δύσκολο. Είναι πολύ δύσκολο για έναν γονιό να ακούει κάτι άσχημο για το παιδί του και είναι το ίδιο δύσκολο για έναν εκπαιδευτικό να το λέει. Όταν φτάνουμε στο σημείο να σας λέμε ότι κάποια συμπεριφορά του παιδιού μας έχει περιθώρια βελτίωσης ή ακόμα και ότι πρέπει να αλλάξει, σημαίνει ότι όλοι δυσκολευόμαστε από αυτή αλλά κυρίως το ίδιο το παιδί. Και θέλουμε να βοηθήσουμε και είμαστε εδώ να βοηθήσουμε αλλά δεν μπορούμε μόνοι μας.
Οι δυσκολίες που προκύπτουν αφορούν όλο το σύστημα, έχουν επίδραση σε κάθε μέλος της ομάδας και ο καθένας από την πλευρά του έχει να εργαστεί στοχεύοντας στο καλύτερο όλων. Αγαπημένοι μου γονείς, συχνά πιστεύετε ότι θέλουμε εσείς να κάνετε κομμάτια της δουλειάς που δεν σας αναλογούν για να καρπωθούμε εμείς την ευκολία. Το αποτέλεσμα της ευκολίας που θα προκύψει, θα το καρπωθεί το παιδί μας. Δεν σας ζητάμε να βγάζετε φίδια από τρύπες ούτε σας κατηγορούμε για το αν παρουσιάστηκαν φίδια και τρύπες. Όλα μπορούν να προκύψουν στη ζωή των παιδιών μας και εμείς, όλοι μαζί, έχουμε να είμαστε συμπαραστάτες στο να μπορέσουν εκείνα να διαχειρίζονται τα όσα τους συμβαίνουν και αυτό θα το πετύχουμε με τη συνεργασία μας.
Τις ίδιες δεξιότητες συνεργασίας θα θέλαμε να αποκτήσουν και τα παιδιά μας και να μπορέσουν να νιώθουν καλά στις απαιτήσεις των κοινωνικών συμβάσεων που θα συναντήσουν σε κάθε κομμάτι της ζωής τους, εντός και εκτός σχολείου. Αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο όλους μας είναι για το αν θα γίνουν τα παιδιά μας ευτυχισμένοι άνθρωποι, όχι αν θα είναι καλοί μαθητές. Επίσης, να είναι άνθρωποι που θα ξέρουν να αναγνωρίζουν την ευτυχία και το καλό γύρω τους μέσα σε έναν κόσμο δύσκολο, που γίνεται δυσκολότερος κάθε μέρα. Αυτός είναι ο λόγος που θέλουμε να φροντίσουμε τόσο πολύ αυτό που λέγεται ψυχική ανεκτικότητα, το πως δηλαδή θα μπορέσουν να ζήσουν τη δυσκολία αλλά να επανέλθουν χωρίς να πληγωθούν στο πως ένιωθαν πριν τη δυσκολία και να μη ματαιωθούν από αυτή. Ο πιο σίγουρος τρόπος να γίνει κάτι τέτοιο είναι εμείς οι ίδιοι να μπορέσουμε να το επιτύχουμε και να τους δείξουμε με τη δική μας συμπεριφορά όμορφους τρόπους συνύπαρξης, ακόμα και με πρόσωπα και καταστάσεις που δεν έχουμε επιλέξει αλλά βρέθηκαν στο δρόμο μας.
Αυτή η σχολική χρονιά θα φέρει τους δρόμους μας κοντά. Ας περπατήσουμε μαζί έχοντας στις τσάντες μας όλα εκείνα που θα θέλαμε να έχουν τα παιδιά μας. Αγάπη, νοιάξιμο και προσοχή για τους άλλους, συνεργασία, εμπιστοσύνη, καλή διάθεση, κατανόηση στο ότι όλοι είμαστε άνθρωποι και θα κάνουμε μαζί το καλύτερο που μπορούμε. Καλή σχολική χρονιά – μαζί!