Στην Ψυχοκινητική Αγωγή δίνεται έμφαση τόσο στην κινητική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών όσο και στην επιρροή του συναισθηματικού/κοινωνικού τομέα της προσωπικότητάς τους. Μία κατάλληλη μέθοδος που αναπτύσσει και εξελίσσει αυτόν τον τελευταίο τομέα είναι η παιδαγωγική της κίνησης κατά τη Sherborne.
Ποιες εμπειρίες λοιπόν είναι ουσιαστικές για τα παιδιά; Η Sherborne γυρίζει πίσω σε πρώιμα αναπτυξιακά στάδια και δίνει έμφαση στο ότι οι τρεις βασικές πλευρές της ανάπτυξης των παιδιών είναι:
- Η δυνατότητα δημιουργίας σχέσεων με τους άλλους.
- Η συνειδητοποίηση του εαυτού τους.
- Και η συνειδητοποίηση του χώρου μέσα στον οποίο βρίσκονται και κινούνται.
Προκειμένου να πετύχει τα παραπάνω παρέχει παιχνίδια και δραστηριότητες που προάγουν τη σωματική εμπειρία. Αυτά τα τρία στοιχεία δε δύναται και δεν πρέπει να ληφθούν υπόψη ξεχωριστά, αλλά δε μπορούν και να μπουν σε μια συγκεκριμένη σειρά. Η Sherborne λοιπόν προσπαθεί να συνδέσει τέλεια την οπτική ότι τόσο η παιδαγωγική όσο και η θεραπεία μέσω της κίνησης επηρεάζει ολόκληρη την προσωπικότητα του ανθρώπου. Παρακάτω αναλύονται αυτοί οι τρεις παράγοντες περαιτέρω.
Προκειμένου για τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν και να αποκτήσουν έλεγχο πάνω στο σώμα τους η Sherborne τοποθετεί 4 στόχους στα προγράμματά της.
- Αρχικά να αποκτήσουν την αίσθηση της μέσης τους και να συνειδητοποιήσουν βιωματικά ότι η μέση είναι το κέντρο του σώματός τους. Επίσης μέσα από αυτό το στόχο μπορεί να δοθεί έμφαση στη μεγάλη ευλυγισία της μέσης.
- Ένας δεύτερος στόχος είναι η συνειδητοποίηση των μελών του σώματος που βαστάνε το βάρος του υπόλοιπου σώματος (π.χ. γόνατα, ισχία).
- Ένας τρίτος στόχος είναι η συνειδητοποίηση των υπόλοιπων μελών του σώματος.
- Και τέλος η εμπειρία της σταθεροποίησης του σώματος και της συγκέντρωσης προσοχής σε μία δεδομένη δραστηριότητα.
Αν προσέξουμε καλά βλέπουμε ότι μερικοί από αυτούς τους στόχους αναφέρονται στον κινητικό τομέα και κάποιοι άλλοι στο γνωστικό τομέα.
Ο δεύτερος παράγοντας αφορά στη συνειδητοποίηση του περιβάλλοντος.
Εδώ η Sherborne τοποθετεί τη συνειδητοποίηση του χώρου, της βαρύτητας και το χειρισμό των διαφόρων ποιοτήτων της κίνησης (δύναμη, ροή, βάρος κλπ). Αυτοί οι στόχοι αφορούν επίσης στον κινητικό και το γνωστικό τομέα.
Ένας τρίτος τομέας στον οποίο στοχεύει η μέθοδος της Sherborne είναι η συνειδητοποίηση της σχέσης με άλλα άτομα.
Εδώ τοποθετεί δύο στόχους. Ο πρώτος είναι η απόκτηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων όπως η βλεμματική επαφή, οι γλωσσικές δεξιότητες και το λεξιλόγιο. Ο δεύτερος στόχος αφορά στη βελτίωση του επικοινωνιακού παιχνιδιού.
Οι στόχοι του επικοινωνιακού παιχνιδιού είναι:
- Να βοηθήσει το παιδί να δημιουργήσει σχέση με ενήλικες και με άλλα παιδιά μέσω της ενθάρρυνσης που αποκτά από την αλληλεπίδραση με αυτούς.
- Να μπορεί το παιδί να ευχαριστηθεί και να αισθανθεί ικανοποίηση μέσα από το παιχνίδι κίνησης με τους άλλους.
- Να ενθαρρύνει το παιδί να επικοινωνεί μέσω μη λεκτικού παιχνιδιού κίνησης, μέσω ήχων, τραγουδιών και τελικά μέσω του λόγου.
- Να δώσει στο παιδί ένα συναίσθημα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης (τόσο σωματική όσο και συναισθηματική) και να χτίσει την εμπιστοσύνη απέναντι στους άλλους.
- Μέσω των δραστηριοτήτων να έρθει το παιδί σε μία κατάσταση μεγαλύτερης συνειδητότητας του εαυτού του.
- Να βοηθήσει το παιδί στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, έτσι ώστε να εμπλακεί συναισθηματικά με άλλους ανθρώπους και να είναι ευαίσθητο προς τους άλλους καθώς να τους περιποιείται κατά τη διάρκεια των ασκήσεων.
- Να προσφερθούν στο παιδί δυνατότητες ώστε να μάθει να παίρνει μόνο του αποφάσεις ή να βρίσκει λύσεις, με άλλα λόγια να αναπτύξει πρωτοβουλία.
- Να βοηθήσει τα παιδιά να εστιάσουν την προσοχή τους σε ό,τι κάνουν.
Οι στόχοι του τελευταίου παράγοντα ανήκουν στους συναισθηματικούς στόχους. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς ότι η συγκεκριμένη μέθοδος τόσο σε παιδαγωγικό όσο και σε θεραπευτικό επίπεδο δουλεύει πάνω σε ολόκληρη την προσωπικότητα του ατόμου και αυτό γίνεται μέσα από δραστηριότητες κίνησης.
Η Χριστίνα Σύψα είναι Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, Ψυχοκινητική παιδαγωγός – θεραπεύτρια, με μετεκπαίδευση στην Προσαρμοσμένη Κινητική Δραστηριότητα και την Ψυχοκινητική θεραπεία, Επιστημονική Υπεύθυνη στο Εργαστήρι Ψυχοκινητικής και Υπεύθυνη προγραμμάτων στο Playgym.
Μάθετε περισσότερα για τη παιδαγωγική της κίνησης κατά τη Sherborne εδώ. (© Sherborne International 2016)