Ο κάθε μαθητής αλλά και οι γονείς του είναι ξεχωριστοί και η μοναδικότητά τους ορίζεται από τα δικά τους ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Τα παιδιά και το οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν αποτελούν μία μοναδική, δυναμική ομάδα. Συνεπώς, δεν υπάρχει μία «λίστα οδηγιών» που να βοηθά όλους τους γονείς και τους μαθητές στον ίδιο βαθμό. Αρχικά, χρειάζεται να σταθούμε θετικά δίπλα στα παιδιά και να κατανοήσουμε τις δυσκολίες τους. Στη συνέχεια, βοηθάει να δοκιμάσουμε αρκετές μορφές υποστήριξης μέχρι να καταλάβουμε ποια είναι αυτή που λειτουργεί αποτελεσματικά στα παιδιά μας. Να θυμάστε πως κάτι που βοήθησε τον Γιάννη δεν είναι απαραίτητο να βοηθά και τη Λυδία. Φροντίστε να συζητάτε με τα παιδιά προκειμένου να καταλάβετε τις ανάγκες τους αλλά και τον τρόπο υποστήριξης που μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Μη διστάσετε να προσπαθήσετε αρκετές φορές. Ένας βασικός κανόνας των παιδαγωγικών είναι το «try, fail, learn and again». Ταυτόχρονα, ακολουθώντας συστηματικά μερικές «καλές πρακτικές», μερικές ρουτίνες, μπορούμε να υποστηρίξουμε τους μαθητές πιο αποτελεσματικά:

Οργανώνουμε το δωμάτιο και τον χώρο μελέτης

• Ορίζουμε έναν σταθερό χώρο μελέτης. Φροντίζουμε να υπάρχουν μόνο τα απαραίτητα βιβλία, τετράδια, μολύβια και άλλα. Το λιτό και καλά οργανωμένο περιβάλλον περιορίζει τα ερεθίσματα και ενισχύει τη συγκέντρωση.
• Απομακρύνουμε τα άχρηστα αντικείμενα από το δωμάτιο των παιδιών και από τον χώρο μελέτης. Τα παιδιά λειτουργούν καλύτερα όταν έχουν να διαχειριστούν λιγότερα αντικείμενα. Επιπλέον, μπορούν να συμμαζεύουν τον χώρο τους μόνα τους, αλλά και να εντοπίζουν εύκολα ό,τι χρειάζονται.
• Ορίστε μία θέση για κάθε αντικείμενο. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνουμε τον βαθμό αυτονομίας των παιδιών. Δώστε τους την ευκαιρία να πάρουν ενεργά μέρος στην οργάνωση του δωματίου τους και του χώρου μελέτης.

Εβδομαδιαίο Πρόγραμμα

• Οργανώνουμε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα σχολικών και εξωσχολικών δραστηριοτήτων. Τα παιδιά μπορούν να έχουν μία εικόνα των υποχρεώσεών και του ελεύθερου χρόνου τους.
• Μια καλή ιδέα μπορεί να είναι η χρήση της ατζέντας. Ένα απλό ημερολόγιο με μία σελίδα ανά ημέρα βοηθά να μπορούν τα παιδιά να οργανώνουν την ημέρα τους και να κρατούν σημειώσεις. Η χρήση της ατζέντας βοηθά στην καλλιέργεια δεξιοτήτων οργάνωσης και διαχείρισης του χρόνου.

Διαχείριση του Χρόνου

• Με ένα ρολόι, μία κλεψύδρα ή κάποιο χρονόμετρο υποστηρίζουμε τους μαθητές να αποκτήσουν την αίσθηση του χρόνου. Οι μαθητές μπορούν να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να το ακολουθήσουν. Η αίσθηση και η εκτίμηση του χρόνου αποτελεί μία σύνθετη νοητική λειτουργία, οι μαθητές χρειάζονται υποστήριξη και ενίσχυση για να τα καταφέρουν.

Επικοινωνία

• Μιλάμε με τα παιδιά μας, ακούμε προσεκτικά τις δυσκολίες τους αλλά και τη γενικότερη αίσθηση που έχουν για το πρόγραμμα και τις υποχρεώσεις τους. Δοκιμάζουμε να κάνουμε όποια αλλαγή χρειαστεί προκειμένου να προσαρμόσουμε τις υποχρεώσεις στις ανάγκες τους. Μη συγκρίνετε τα παιδιά μεταξύ τους. Ο καθένας είναι διαφορετικός και μοναδικός.
• Μιλάμε μαζί τους για τις δυσκολίες τους, για την αποτελεσματικότητα των πρακτικών που χρησιμοποιούμε και της υποστήριξης που προσφέρουμε. Ακούμε με προσοχή την αίσθησή τους και τολμάμε να τροποποιήσουμε ό,τι φαίνεται να μη λειτουργεί.

Καταλήγοντας, χρειάζεται να τονίσουμε πως οι υποχρεώσεις που καλείται να φέρει εις πέρας ένας μαθητής της σύγχρονης εποχής είναι ιδιαίτερα δύσκολες και απαιτητικές. Το πρόγραμμα των είναι συχνά παραφορτωμένο και τα αντικείμενα με τα οποία καταπιάνονται είναι πολλά. Φροντίστε να εξασφαλίσετε καθημερινά ελεύθερο χρόνο για παιχνίδι. Είναι ο τρόπος που τους έδωσε η φύση για να ανακαλύπτουν τον κόσμο, να διερευνούν τις σχέσεις και να μαθαίνουν. Επίσης, θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως το κάθε παιδί είναι μοναδικό, όπως και ο εγκέφαλος του. Άλλωστε, ο κόσμος εξελίσσεται διότι κάποιοι άνθρωποι υπήρξαν διαφορετικοί…

Η Μαρία Κοκκινιώτη είναι εκπαιδευτικός – ειδική παιδαγωγός. Θα τη βρείτε στο Mindset: Fulfill the Potential. Υποστήριξη Μαθητών και Γονέων, www.mindset.edu.gr