Το ειδικό βάρος που φέρει ο ρόλος του παιδαγωγού είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να έχει κατανοήσει ο ίδιος ο παιδαγωγός, μετά την επαρκή εκπαίδευσή του, ώστε να μπορέσει να εφαρμόσει όσο το δυνατόν καλύτερα τις γνώσεις του, για να παράγει ποιοτικό έργο.
Ειδικότερα, ένας παιδαγωγός προσχολικής αγωγής πρέπει να γνωρίζει καλά τις ανάγκες όλων των παιδιών της τάξης και του καθενός χωριστά, έτσι ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει το πλαίσιο, τις κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις αγωγής και μάθησης για την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών.
Επομένως, γίνεται σαφές, ότι ο παιδαγωγός θα πρέπει να κατέχει άριστα τα στάδια εξέλιξης της ανάπτυξης του παιδιού, τις αρχές της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας και η θεωρητική και πρακτική του κατάρτιση να βρίσκεται σε επαγγελματικό επίπεδο.
Οι ανάγκες των παιδιών γίνονται ευκολότερα κατανοητές, όταν υπάρχει μια ουσιαστική σχέση κατανόησης ανάμεσα στον παιδαγωγό και στο παιδί. Είναι πολύ σημαντικό ο παιδαγωγός να μη δημιουργεί με το παιδί μια τυπική και ψυχρή σχέση διότι εμποδίζει να εκπληρώσει σωστά το έργο του και ως εκ τούτου η ποιότητα του έργου του να χωλαίνει.
Συνεπώς, ο παιδαγωγός θα πρέπει να εξασφαλίζει άμεση προσωπική επαφή και συναισθηματική επικοινωνία με το παιδί. Το παιδί προσχολικής ηλικίας έχει ανάγκη από συναισθηματική ασφάλεια, κοινωνική συμπεριφορά και δράση και απαιτούν από τον παιδαγωγό αγάπη, εμπιστοσύνη, θαλπωρή, αναγνώριση και επιβεβαίωση για να ικανοποιηθούν. Ο παιδαγωγός αποτελεί για το παιδί της προσχολικής ηλικίας το πρόσωπο αναφοράς και ταύτισης. Είναι το πρόσωπο εκτός του οικογενειακού περιβάλλοντος, που αποτελεί ένα πρότυπο μίμησης και γι’ αυτό θα πρέπει να διακρίνεται για τη συνέπεια των λόγων του και των πράξεών του.
Ο ρόλος του παιδαγωγού προσχολικής ηλικίας είναι πολύπλευρος και πολύπλοκος, διότι αυξάνονται συνεχώς οι απαιτήσεις από διάφορους παράγοντες που συνδέονται άρρηκτα με αυτόν, όπως η Παιδαγωγική Επιστήμη, η πολιτεία, η κοινωνία, η οικογένεια και η σχολική κοινότητα. Ο ρόλος αυτός είναι πολυσύνθετος και βέβαια, προδιαγράφεται από ένα σύμπλεγμα ποικίλων προσδοκιών, νόμων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.
Το δύσκολο έργο του παιδαγωγού προσχολικής ηλικίας απαιτεί ειδικό παιδαγωγικό, κοινωνικό και διδακτικό ρόλο, στον οποίο επιδρούν διάφοροι παράγοντες, οι οποίοι μάλιστα επηρεάζουν τη συμπεριφορά του. Πέρα από τον εκπαιδευτικό, διδακτικό και καθοδηγητικό ρόλο που έχει ένας παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας, έχει ακόμη έναν βαρυσήμαντο ρόλο, αυτό του λειτουργού, καθώς η προσφορά του δεν περιορίζεται στα στενά όρια του σχολικού ωραρίου και στην εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος.
Μαρίνα Σούνογλου, Καθηγήτρια Μουσικό-κινητικής Αγωγής- Θεατρικού Παιχνιδιού ΙΕΚ ΞΥΝΗ Μακεδονίας