Σύμφωνα με το πόρισμα του ελληνικού παραρτήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, από το σύνολο των γεννήσεων, το 56,8% γίνονται με καισαρικές τομές στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Οι γεννήσεις με καισαρική τομή είναι λίγο περισσότερες στον ιδιωτικό τομέα, από ό, τι στα δημόσια νοσοκομεία. Πιο συγκεκριμένα, από τις 100 γεννήσεις, οι 53,8% γίνονται με καισαρική τομή στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, ενώ στα ιδιωτικά μαιευτήρια, το 58,7% των γεννήσεων γίνονται με καισαρικές τομές και το υπόλοιπο ποσοστό είναι φυσιολογικοί τοκετοί.
Αυτό συνιστά για τη χώρα μας αυξημένη συχνότητα καισαρικών τομών, πολύ πάνω μάλιστα από τα αποδεκτά ποσοστά. Το φυσιολογικό ποσοστό καισαρικών τομών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι το 15%. Οι άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερβαίνουν το φυσιολογικό ποσοστό αυτό, κατά το διπλάσιο, φθάνοντας το 30% σε καισαρικές, στο σύνολο των τοκετών. Η Ελλάδα, πάλι, υπερβαίνει στο διπλάσιο και την διπλάσια υπέρβαση των χωρών της ΕΕ, εκτινάσσοντας περίπου στο 60% το ποσοστό των καισαρικών στο σύνολο των γεννήσεων.
Το γεγονός αυτό, όπως τόνισε ο υπουργός Υγείας, εκθέτει την χώρα μας και την επιστημονική κοινότητα, εκθέτει τις επίτοκες σε αυξημένο κίνδυνο (λόγω της χειρουργικής πράξης που υφίστανται) και επιβαρύνει το Σύστημα Υγείας, καθώς η αποζημίωση για χειρουργική πράξη καισαρικής είναι κατά 66% υψηλότερη από τον φυσιολογικό τοκετό.
Με αιτιολόγηση οι ιατρικές πράξεις
Απαντώντας στην ερώτηση που έθεσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Δημαράς για το θέμα, ο Ανδρέας Ξανθός περιέγραψε ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα που χρήζει αντιμετώπισης και ανακοίνωσε ένα πλέγμα μέτρων για την άμβλυνση του φαινομένου με καμπάνια ενημέρωσης, αλλά και ελεγκτικούς μηχανισμούς όπως και αιτιολόγηση των ιατρικών πράξεων.
«Η καισαρική εμφανίζεται σαν μια πιο βολική επιλογή και για τον γιατρό και την επίτοκο» εξήγησε ο υπουργός και μίλησε μάλιστα για «ιατρικοποίηση» μιας φυσιολογικής διαδικασίας, όπως είναι η γέννα.
Περιγράφοντας τους λόγους εκτίναξης των ποσοστών των καισαρικών τομών στη χώρας μας, ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε τόσο στους λόγους που το «επιλέγουν» οι γιατροί όσο και στους λόγους που το αποφασίζουν οι έγκυοι. Από την πλευρά των γιατρών προκρίνεται η λύση της καισαρικής, λόγω του ότι ο τοκετός γίνεται προγραμματισμένα κι έτσι υπάρχει διευκόλυνση διευθέτησης του χρόνου εργασίας τους. Άλλωστε, οι περισσότερες καισαρικές γίνονται εντός του ωραρίου των ιατρών. Επιπλέον, λόγω της επιλογής «αμυντικής ιατρικής», για την αποφυγή δηλαδή ανεπιθύμητων επιπλοκών κατά τον τοκετό για τα οποία δεν υπάρχει πλέον επαρκής εκπαίδευση και την αποφυγή μηνύσεων κ.λπ.. Τέλος, λόγω της διασφάλισης αυξημένης αμοιβής, ακόμη λόγω της διασφάλισης της παρουσίας του γιατρού που παρακολούθησε την γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη, αλλά και λόγω της ανεπαρκούς εκπαίδευσης σε φυσιολογικό τοκετό.
Από την πλευρά των γυναικών υπάρχει η πεποίθηση μιας πιο ανώδυνης και ασφαλούς εμπειρίας, τους δίδεται η δυνατότητα να γεννήσουν στο νοσοκομείο που βρίσκεται ο γιατρός της επιλογής τους, ενώ υπάρχει αύξηση περιπτώσεων κυοφορίας σε μεγάλες ηλικίες και εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου. Τέλος, η ενημέρωση για τα πλεονεκτήματα του φυσιολογικού τοκετού είναι ανεπαρκής.
Έτσι, ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε ότι στο προσεχές διάστημα θα προχωρήσει σε πολιτικές παρέμβασης τόσο προς τον επιστημονικό κόσμο όσο και προς την κοινωνία. Αποδείχθηκε, είπε ο Ανδρέας Ξανθός, ότι όπου τηρούνται οι οδηγίες και υπάρχει και εμπειρία, το ποσοστό των καισαρικών πέφτει, και επικαλέστηκε ως παράδειγμα το Μαιευτήριο Αλεξάνδρα, στο οποίο το ποσοστό των γεννήσεων με καισαρική είναι μειωμένο κατά 10%.
Όπως επίσης είπε, ευθύνη της Πολιτείας είναι να υπάρξουν μηχανισμοί ελέγχου και αξιολόγησης της ποιότητας των υπηρεσιών, αλλαγή κουλτούρας στους υγειονομικούς φορείς και την κοινωνία και προσέθεσε πως πλέον υπάρχει ανάγκη αιτιολόγησης (με ιατρικά κριτήρια) των αυξημένων ποσοστών γεννήσεων με καισαρική τομή. Εξάλλου, στις ευθύνες του Εθνικού Συστήματος Υγείας και των Επιστημονικών Εταιρειών, ο υπουργός συμπεριέλαβε την συστηματική καταγραφή των δεδομένων που αφορούν τις εγκυμοσύνες, την συγκριτική αξιολόγηση μαιευτικών κλινικών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και της ανάπτυξης μηχανισμών ελέγχου της διαφθοράς και της οικονομικής εκμετάλλευσης του ασθενή.
Τέλος, ο Ανδρέας Ξανθός ενημέρωσε ότι το υπουργείο Υγείας πρόκειται να δημοσιοποιήσει το πόρισμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και θα προχωρήσει σε καμπάνια ενημέρωσης για το θέμα.