“Read not to contradict the confute;
not to believe and take for granted;
nor to find talk and discourse;
but to weigh and consider”
Francis Bacon

Η διαδικασία της ανάγνωσης βιβλίων κάθε είδους θα μπορούσε να μοιάζει με τη διαδικασία μύησης ενός μαθητευόμενου μάγου σε έναν καινούργιο κόσμο γεμάτο μυστήριο. Όταν η αναγνωστική εμπειρία βιώνεται ως διαδικασία παιγνιώδης, μαγική, συναρπαστική και πρωτόγνωρη μπορεί να αποτελέσει το διαβατήριο για το ταξίδι· που το φτιάχνει ο αναγνώστης. Η ανάγνωση ενός βιβλίου μπορεί να είναι πολλά περισσότερα από τη γραμμική, ευχερή αποκωδικοποίηση των σελίδων του. Το βιβλίο μπορεί να γίνει αφορμή για παιχνίδι, δημιουργία, καλλιέργεια του λόγου και της φαντασίας… 

Τι μπορώ να κάνω με ένα βιβλίο στα χέρια μου;

1. 1. Μπορώ να γράψω το βιβλίο ξανά, από μίαν άλλη οπτική, μπορώ να αλλάξω την αρχή ή το τέλος, τους ήρωες ή και τον χαρακτήρα τους. Μπορώ, λοιπόν, να δώσω στο βιβλίο μία διαφορετική εκδοχή από αυτή του συγγραφέα.
   2. Μπορώ να γίνω ένας ήρωας και να κρατήσω ημερολόγιο για όλα όσα «μου συνέβησαν» μέσα στις σελίδες.
   3. Μπορώ να φτιάξω το πορτρέτο ενός ή περισσότερων ηρώων και να τα χρησιμοποιήσω για να εμπλουτίσω την εικονογράφηση.
   4. Μπορώ να γράψω ένα ποίημα βασισμένο στην ιστορία του βιβλίου ή στον χαρακτήρα κάποιου ήρωα.
   5. Μπορώ να γράψω μία χιουμοριστική εκδοχή του βιβλίου ή ενός κεφαλαίου του.
   6. Μπορώ να οργανώσω τη διαφημιστική καμπάνια του. Σε αυτή τη δραστηριότητα μπορούν να ενταχθούν πολλές επιμέρους δημιουργικές δραστηριότητες, όπως η κατασκευή αφίσας, μικρού διαφημιστικού σποτ για την τηλεόραση ή/και το ραδιόφωνο, η σχεδίαση σελιδοδεικτών και μικρών δώρων που σχετίζονται με το βιβλίο και αποτελούν στοιχεία της προώθησής του.
   7. Μπορώ να οργανώσω την παρουσίασή του, να γράψω τα σχετικά κείμενα, τη λίστα με τους καλεσμένους, τις προμήθειες των κερασμάτων κ.ά.
   8. Μπορώ να πάρω συνέντευξη από τον συγγραφέα του βιβλίου ή να του γράψω ένα γράμμα και να του το στείλω.
   9. Μπορώ να γίνω βιβλιοκριτικός σε μία εφημερίδα και να αναλάβω τη στήλη με την παρουσίαση, αλλά και την κριτική του βιβλίου.
   10. Μπορώ να σχεδιάσω το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο, καθώς και να γράψω το κείμενο του οπισθόφυλλου.
   11. Μπορώ να μετασχηματίσω το κείμενο σε θεατρικό έργο. Στη συνέχεια, μπορώ να σχεδιάσω τα σκηνικά και να φτιάξω τα κουστούμια. Σε λίγο χρόνο, το βιβλίο θα έχει γίνει παράσταση με τους θεατές, φίλους και συγγενείς, να κάνουν ουρά στο εκδοτήριο…
   12. Μπορώ να φτιάξω ένα φυλλάδιο δραστηριοτήτων, ερωτήσεων, γρίφων, ακροστιχίδων με αφορμή το βιβλίο.
   13. Μπορώ να φτιάξω μία μακέτα με τον χώρο δράσης των ηρώων, αλλά και τα ομοιώματα των ηρώων από ανακυκλώσιμα υλικά.
   14. Μπορώ να κάνω μία μεγάλη κατασκευή ενός ήρωα του βιβλίου χρησιμοποιώντας υλικά όπως πηλό ή γύψο.
   15. Μπορώ να μετατρέψω την ιστορία του βιβλίου σε κόμικ και έπειτα να επιμεληθώ τη βιβλιοδεσία και την έκδοσή του.
   16. Μπορώ, χρησιμοποιώντας μία φωτογραφική μηχανή, να σκηνοθετήσω στιγμές από το βιβλίο και στη συνέχεια να τις απαθανατίσω. Μπορώ να χρησιμοποιήσω τις φωτογραφίες για να αφηγηθώ την ιστορία με άλλον τρόπο…

Από όλα τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό πώς, με αφορμή ένα βιβλίο, μπορεί να σχεδιαστούν ολόκληρα projects, μικρά ή μεγάλα, που καλλιεργούν πολλές δεξιότητες του παιδιού και δίνουν αφορμές για την ανάπτυξη δημιουργικών δράσεων. Το βιβλίο, με αυτόν τον τρόπο, εισβάλλει δυναμικά στη ζωή μας και η αφήγησή του αποτελεί αφορμή για δράση… Η ανάγνωση ενός βιβλίου, λοιπόν, μπορεί να γίνει μία δυναμική και συναρπαστική εμπειρία για κάθε παιδί. Χρειάζεται, φυσικά, να του αναγνωρίζουμε το δικαίωμα να διαβάζει ό,τι το ευχαριστεί, καθώς και να διαμορφώνουμε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε το βιβλίο να αξιοποιείται πολλαπλούς τρόπους!

Η Μαρία Κοκκινιώτη είναι εκπαιδευτικός–ειδική παιδαγωγός. Θα τη βρείτε στο Mindset: Fulfill the Potential.  Υποστήριξη Μαθητών και Γονέων, www.mindset.edu.gr