Υπάρχουν τρεις κυρίως τρόποι για να βιώσει μία γυναίκα την απώλεια στην εγκυμοσύνη.
Αρχικά, είναι ο κίνδυνος της παλίνδρομης κύησης και για αυτό άλλωστε είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η συμβουλή να μην ανακοινώνεται μία εγκυμοσύνη προτού συμπληρωθεί το πρώτο τρίμηνο, το «δύσκολο» τρίμηνο.
Μετά υπάρχει η πιθανότητα της θνησιγένειας. Κανείς δεν μιλάει για αυτό. Και αν μιλήσει, η θνησιγένεια παρουσιάζεται σαν κάτι πολύ σπάνιο. Και ας μην είναι.
Και μετά υπάρχει η προωρότητα. Ελάχιστοι άνθρωποι μπορούν να σκεφτούν ότι η προωρότητα μπορεί να γίνει κομμάτι της πραγματικότητάς τους, παρόλο που αφορά 1 στις 10 γεννήσεις. Τι συμβαίνει στους γονείς αυτών των μωρών που γεννιούνται πολύ νωρίτερα από την πιθανή ημερομηνία τοκετού, πολύ προτού το σώμα τους να είναι ικανό να διατηρηθεί στη ζωή;
Η απώλεια της ιδανικής γέννας
Η διαδικασία πένθους για το γονιό ενός πρόωρου θα μπορούσε ίσως να συγκριθεί με το πένθος που βιώνουν όσοι έρχονται αντιμέτωποι με τις άλλες δύο μορφές απώλειας κύησης. Δεν είναι βέβαια το ίδιο, όμως η προωρότητα προκαλεί τις ίδιες διαδικασίες πένθους. Η «ιεροτελεστία» του περάσματος στη γονεϊκότητα διακόπτεται από μία ξαφνική και απρόοπτη άφιξη του μωρού, διαλύοντας τις ελπίδες και τα όνειρα της «τέλειας γέννας» και του «τέλειου παιδιού» και περιορίζοντάς τα σε ελπίδες να βγει απλά το μωρό ζωντανό και υγιές από τη ΜΕΝΝ.
Η απώλεια του μητρικού ρόλου
Οι πρόωρα γονείς φεύγουν από το νοσοκομείο χωρίς το παιδί τους αγκαλιά. Οι μητέρες μπορεί να γεννούν ένα ζωντανό μωρό που όμως έρχεται αντιμέτωπο με σοβαρά προβλήματα υγείας (προβλήματα στο αναπνευστικό και το πεπτικό σύστημα, προβλήματα νευρολογικά, ακοής, όρασης κ.ά.) ακόμη και με τον θάνατο. Δεν πρόκειται πάντα για απώλεια ζωής αλλά για απώλεια της εμπειρίας και μία απροσδιόριστη κατάσταση ταυτότητας: Μητρότητα σημαίνει απλά να γεννήσεις ένα παιδί; Είσαι μητέρα όταν δεν μπορείς να φροντίσεις το νεογέννητό σου ή όταν πρέπει να ρωτήσεις μία νοσοκόμα αν μπορείς να αγγίξεις το μωρό σου;
Η μεταβατική περίοδος προς τη μητρότητα είναι εντελώς διαφορετική όταν το παιδί σου είναι στη ΜΕΝΝ. Οι τυπικές γέννες επιτρέπουν τόσο το δέσιμο με το νεογέννητο όσο και τη συνειδητοποίηση του πώς είναι η ζωή με το μωρό σου. Ο πρόωρος τοκετός έρχεται μαζί με τον ήχο των μηχανημάτων υποστήριξης και την αγωνία της επιβίωσης, με την εξάντληση από τα πήγαινε-έλα στο νοσοκομείο και η προσαρμογή στη ζωή με το μωρό μπορεί να καθυστερήσει μέρες, εβδομάδες ακόμη και μήνες. Αντί να δέχεσαι επισκέψεις από συγγενείς και φίλους που θέλουν να δουν το μωρό, διστάζεις να εκθέσεις το μωρό σου στα μικρόβια του κόσμου. Τα όνειρα μίας φυσιολογικής γονεϊκότητας θρυμματίζονται από το γεγονός ότι τα πρόωρα συνήθως παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο νοσοκομείο και όταν ακόμη βγουν νικητές, χρειάζονται ειδική περίθαλψη για αρκετά χρόνια από πολλές ιατρικές ειδικότητες.
Νέα γονεϊκότητα – αλλαγή προορισμού
Η Έμιλυ Περλ Κίνγκσλεϋ έγραψε το 1987 ένα ποίημα με τίτλο «Welcome to Holland» στο οποίο περιγράφει της εμπειρία της ως μητέρα παιδιού με ειδικές ανάγκες. Λέει ότι η εμπειρία αυτή μοιάζει σαν να ετοιμαζόταν για ένα ταξίδι στην Ιταλία και να κατέληξε να προσγειωθεί στην Ολλανδία – ένα μέρος όμορφο μεν αλλά για το οποίο δεν είχε προετοιμαστεί. Το να είσαι γονιός ενός πρόωρου δεν είναι το ίδιο με το να είσαι γονιός παιδιού με ειδικές ανάγκες, όμως το ποίημα αποτελεί μία εξαιρετική μεταφορά για τις εμπειρίες που βιώνουν και οι πρόωρα γονείς. Πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχουν όνειρα και προσδοκίες για το πώς είναι να είσαι γονιός. Τα όνειρα αυτά συνθλίβονται συχνά από την προωρότητα και τις συνέπειές της. Αντί για την Ιταλία, η προωρότητα στέλνει τους γονείς στην Ολλανδία, ένα ταξίδι όμορφο από μόνο του, αλλά όχι αυτό για το οποίο είχαν προετοιμαστεί. Είναι διαφορετικό να είσαι γονιός ενός πρόωρου, ιδιαίτερα στην αρχή. Λίγο παραπάνω απολύμανση, περισσότερα ιατρικά ραντεβού και μία ατελείωτη ανησυχία για την ανάπτυξη του παιδιού.
Δικαίωμα στον θρήνο
Οι περισσότεροι αναγνωρίζουμε την ανάγκη των γονιών να θρηνήσουν μία παλίνδρομη κύηση ή τη γέννηση ενός νεκρού μωρού. Θα πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι και οι μητέρες που γεννούν πρόωρα χρειάζονται να θρηνήσουν. Οι περισσότερες μητέρες πρόωρων παίρνουν τελικά το παιδί τους σπίτι, αν και πολλές μέρες μετά τη γέννησή του, αυτό όμως δεν μπορεί να επισκιάσει το τραύμα που δημιουργεί ένας πρόωρος τοκετός. Χρειάζονται χώρο και κυρίως χρόνο για να το διαχειριστούν.
Η προωρότητα, όπως και η παλίνδρομη κύηση και η θνησιγένεια, είναι απώλειες που δεν πρέπει να συνδέονται με αισθήματα ντροπής ή ενοχής. Αντίθετα πρέπει οι γονείς που βιώνουν τέτοιες καταστάσεις να αρχίσουν σιγά σιγά να βγαίνουν από τις σκιές και να διεκδικήσουν το δικαίωμα να θρηνήσουν.
ΠΗΓΗ: NURSINGCLIO.ORG
ΑΠΟΔΟΣΗ: ΤΑΣΟΥΛΑ ΜΕΛΙΣΣΟΠΟΥΛΟΥ για το 31ebdomades.gr
