Οι ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι ο ναρκισσισμός είναι σε άνοδο. Η ανταγωνιστική επιδίωξη της προσοχής δημιουργεί νικητές και ηττημένους. Μία απάντηση στην ντροπή του αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης είναι η βία, η οποία θεσπίζει την εκδίκηση την ίδια στιγμή που ανυψώνει το άτομο έξω από τη λήθη.

Στο πιο παθολογικό άκρο του φάσματος, ο ψυχαναλυτής Otto Kernberg ονομάζει κακοήθη ναρκισσισμό, την πηγή του «κακού στον κόσμο». Απογοητευμένο από την πραγματικότητα και την αγάπη, το άτομο στρέφεται στον εαυτό του τον εξιδανικεύει, τον θαυμάζει και τον συγχωρεί.

Ο ναρκισσισμός γίνεται θανατηφόρος όταν καταστροφικές παρορμήσεις έχουν συγχωνευθεί με την συνείδηση, μεταμορφώνοντας τα ψέματα, τη χειραγώγηση, τη δολοφονία ή ακόμα και την τρομοκρατία σε ευγενείς, ηθικές πράξεις. Οι κακοήθεις ναρκισσιστές μπορεί ακόμα και να σκοτώσουν για να σβήσουν τη δίψα τους για προσοχή. Οι δολοφόνοι μπορούν να μιλούν σαν να ενεργούν ευλαβικά κάτω από το μάτι ενός παντοδύναμου Θεού, αλλά στην πραγματικότητα δρουν με σκοπό να βλάψουν τους συνανθρώπους τους.

(Εμπνευσμένο απο βιβλίo της Anne Manne: «The Life of I: The New Culture of Narcissism», Melbourne University Press, διαθέσιμο στο Kindle και από ένα άρθρο της The Guardian)

Η Σουζάνα Παπαφάγου είναι κλινική ψυχολόγος, ομαδική- οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια. Θα τη βρείτε στο http://kaleidoskopiopsychis.blogspot.gr/