Πόσο σπουδαίο είναι όταν βλέπουμε τα παιδιά να διαβάζουν βιβλία! Ο «σπόρος» της αγάπης προς αυτά συνήθως φυτεύεται όταν τα παιδιά είναι ακόμη μωρά, προκειμένου έπειτα να καθιερωθεί ως συνήθεια. Ας μην ξεχνάμε ότι τα βιβλία ενεργοποιούν τις τέσσερις από τις πέντε ανθρώπινες αισθήσεις, καθώς τα παιδιά μπορούν να τα αγγίξουν, να τα μυρίσουν, να τα διαβάσουν και να ακούσουν τον μαγικό ήχο της αλλαγής σελίδας! Ακόμα πιο σπουδαίο είναι όταν βλέπουμε τα παιδιά να διαβάζουν ξενόγλωσσα λογοτεχνικά βιβλία! Διότι όταν αρχίζουν, είναι δεδομένο ότι έχουν εξοικειωθεί σε έναν πρώτο βαθμό με την ξένη γλώσσα και είναι έτοιμα να κάνουν το επόμενο βήμα. Όμως ποιο βιβλίο να διαλέξουμε ώστε τα παιδιά να νιώθουν άνετα, ανεξάρτητα και με αυτοπεποίθηση; Πώς μπορεί η ανάγνωση ξενόγλωσσων βιβλίων να βοηθήσει στη γλωσσική εξέλιξή τους;
Πώς εξασφαλίζουμε μια επιτυχημένη ανάγνωση
Βασική προϋπόθεση που οδηγεί στην επιτυχημένη ανάγνωση ξενόγλωσσων βιβλίων είναι η σωστή επιλογή θεματολογίας και επιπέδου δυσκολίας. Τα παιδιά πρέπει να μπορούν να συνδεθούν με το περιεχόμενο, προκειμένου να αισθανθούν οικειότητα, χαρά και ικανοποίηση μέχρι την τελευταία σελίδα! Σημαντική, επίσης, είναι και η εικονογράφηση, η οποία θα συντελέσει στη διατήρηση του ενδιαφέροντός τους. Σε αυτή την περίπτωση, θα έχει χτιστεί το επόμενο σκαλοπάτι, ώστε οι μικροί μαθητές να προχωρήσουν στην ανάγνωση του δεύτερου βιβλίου, του τρίτου κ.ο.κ.
Καταλυτικό ρόλο, όπως προαναφέρθηκε, παίζει και το επίπεδο δυσκολίας του ξενόγλωσσου βιβλίου. Κανείς δεν μπορεί να συνεχίσει να διαβάζει ένα βιβλίο εάν δυσκολεύεται και δεν το καταλαβαίνει, πόσω μάλλον τα παιδιά, τα οποία το παρατούν αμέσως και δεν το ξαναπιάνουν στα χέρια τους. Για τον λόγο αυτό, πρέπει το επίπεδο (ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες) να είναι κατώτερο του επιπέδου της τάξης όπου φοιτούν. Υπό αυτές τις ασφαλείς συνθήκες, τα παιδιά αισθάνονται περηφάνια για την κατάκτηση ενός στόχου, αυτοπεποίθηση, σιγουριά και αποκτούν κίνητρο ότι μπορεί να τα καταφέρουν και στην ανάγνωση ενός βιβλίου σε μια άλλη γλώσσα, πλην της μητρικής τους!
Πλεονεκτήματα της ανάγνωσης ξενόγλωσσων βιβλίων
Γιατί είναι, όμως, σημαντική η ανάγνωση ξενόγλωσσων βιβλίων; Η απάντηση έρχεται μέσα από έρευνες που αναφέρουν ότι οι μαθητές που διαβάζουν, ιδιαίτερα όσοι έχουν εντάξει στην καθημερινή τους ρουτίνα την ξενόγλωσση ανάγνωση από την παιδική ηλικία, εξελίσσουν την αναγνωστική τους ικανότητα και προοδεύουν. Επιπλέον, ευνοούνται στην ακαδημαϊκή τους πορεία, ενώ έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας της οποίας τη γλώσσα μαθαίνουν και μπορούν να αντεπεξέλθουν σε πραγματικούς διαλόγους μέσα από τους οποίους εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο και τη σκέψη τους.
Ας μην ξεχνάμε ότι, μέσα από την ξενόγλωσση ανάγνωση, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν στο πρωτότυπο μεγάλους κλασικούς (και όχι μόνο) συγγραφείς, να έρθουν σε άμεση επαφή με τις ιδεολογίες τους και την «εποχή» τους, να μπορέσουν να ταξιδέψουν νοερά, να αξιολογήσουν αδιαμεσολάβητα τα κείμενα και το λεξιλόγιό τους και έτσι να συμμετέχουν ενεργά μέσα στην τάξη. Έτσι, το μάθημα γίνεται πιο άμεσο για τον μαθητή, ο οποίος αποτελεί πάντα τον πυρήνα της τάξης.
Μέσα στην ξενόγλωσση τάξη, η ανάγνωση βιβλίων μπορεί να βοηθήσει στο χτίσιμο μίας εξαιρετικής σχέσης μεταξύ του καθηγητή και του μαθητή, διότι ενισχύει την κριτική σκέψη και τη συζήτηση, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μαθητών που δεν εμπλέκονται εύκολα στη μαθησιακή διαδικασία και θέλουν να παραμένουν αφανείς. Η συζήτηση γύρω από ένα βιβλίο εγείρει επίσης συναισθήματα, τα οποία εκφράζονται με μεγαλύτερη ευκολία και έτσι ο μαθητής χαλαρώνει και το στρες του μειώνεται. Επιπλέον, ο καθηγητής έχει τη δυνατότητα να επενδύσει και να εξασκήσει τις τέσσερις βασικές ικανότητες των μαθητών του (αναγνωστική, ακουστική, προφορική και γραπτή), να δώσει έναυσμα για την περαιτέρω ανάπτυξη ενός θέματος και να προαγάγει τη διαπολιτισμική και γλωσσική ευαισθητοποίηση. Με αυτόν τον τρόπο, όλοι οι μαθητές αποκτούν πλεονέκτημα και έλκονται περισσότερο από την εκάστοτε ξένη γλώσσα.
Τέλος, ας κλείσουμε υπενθυμίζοντας τη φημολογούμενη απάντηση του Άλμπερτ Αϊνστάιν σε μια μητέρα που τον ρώτησε με ποιον τρόπο θα μπορούσε κάνει το παιδί της εξυπνότερο: «Διαβάστε του παραμύθια!»
Η Αθηνά Δερμεντζή είναι EFL-EAL Teacher-Bilingual Education, M.A. in Special Educational Needs (U.E.L.), CELTA certified (Cambridge University) Oral Examiner, Athina.derme@gmail.com
Βιβλιογραφία
- Richards, J. C., & Renandya, W. A. (2002). Methodology in Language Teaching: An Anthology of Current Practice. Cambridge: Cambridge University Press
- Adetunji and B.O. Oladeji, 2007. Comparative Study of the Reading Habit of Boarding and Day Secondary School Students in Osogbo, Osun State, Nigeria. Pakistan Journal of Social Sciences, 4: 509-512.
- Clark, C., & Akerman, R. (2006). Social Inclusion and Reading: An Exploration. National Literacy Trust.
