Η Χριστίνα Μουδάτσου, ο Γιώργος Μενεδιάτης και ο Βασίλης Παπαλαζάρου, από την Oμάδα Oνειρόδραμα μιλούν στο Τaλκ για τη νέα τους δουλειά, την παιδική παράσταση-εργαστήριο “Μπες στα παπούτσια μου”, που παίζεται ήδη στο Θέατρο Σταθμός.

Καλημέρα, ομάδα ΟΝΕΙΡΟΔΡΑΜΑ. Συναντιόμαστε ξανά έναν χρόνο μετά την πρώτη μας γνωριμία και συζήτηση, υπό καλύτερες, ευτυχώς, συνθήκες! Πώς πέρασε για εσάς αυτό το διάστημα, όπου τα θέατρα παρέμειναν κλειστά;

Χριστίνα: Ο χρόνος που παραμειναμε μακριά από το θέατρο ήταν αρκετός, όμως αυτή την ιδεα για την παράσταση-εργαστήριο “Μπες στα παπούτσια μου” την δουλεύαμε όλο αυτό τον καιρό που μείναμε καραντίνα. Με αυτό τον τροπο καταφέραμε να μείνουμε δημιουργικοί μέσα σ’αυτή την περίεργη κατάσταση.
Γιώργος: Με πολύ άγχος, αλλά και αρκετή σκέψη, πολλές ιδέες, μια εκ των οποίων “ευτυχώς” πήρε σάρκα και οστά -αναφέρομαι κι εγώ στην παράσταση-δράση Μπες στα παπούτσια μου – η οποία, αν δεν είχαμε τον χρόνο της καραντίνας, ίσως να είχε μείνει μόνο στο μυαλό μας. Τα θέατρα παρέμειναν κλειστά, αλλά όταν τα σχολεία άνοιξαν τον Ιούνιο είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε τις παραστάσεις στο χώρο του σχολείου όπως συνήθως, και τότε αντιληφθήκαμε πόσο πολύ οι εκπαιδευτικοί στηρίζουν την ομάδα διότι επέλεξαν τις παραστάσεις μας για να ολοκληρώσουν την χρονιά δημιουργώντας όμορφες αναμνήσεις στα παιδιά. Τους οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ.
Βασίλης: Ήταν μια δύσκολη περίοδος  για όλους μας, και για εμάς τους καλλιτέχνες. Δουλέψαμε πολύ και είχαμε την πολυτέλεια του χρόνου να συνεργαστούμε με διαφορετικούς  συνεργάτες και να δημιουργήσουμε κάτι νέο,  φρέσκο και όμορφο.

Επιστρέφετε με το “Μπες στα παπούτσια μου”, στο θέατρο Σταθμός. Δεν είναι, όμως, μια αμιγής θεατρική παράσταση… Τι ακριβώς είναι και σε ποιες ηλικίες απευθύνεται;

Γιώργος: Είναι η εξέλιξη της επικοινωνίας μας μέσα από τις παραστάσεις με τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς. Την τελευταία πενταετία, που η θεματολογία μας είναι αρκετά κοινωνική, αγγίζοντας θέματα που αφορούν το παιδί του σήμερα (συμπεριληπτικότητα, σχολικός εκφοβισμός, διαφορετικότητα) και που τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά στις παραστάσεις μας, βοηθώντας τους ήρωες ουσιαστικά και έχοντας ανοιχτό διάλογο μαζί τους, συνειδητοποιήσαμε την ανάγκη που έχει το παιδί όχι μόνο να εκφραστεί αλλά και να ακουστεί, να καταλάβει πως ο λόγος του έχει αξία και πολλές φορές οι ιδέες του επηρεάζουν τους χαρακτήρες της παραστάσης. Αυτόματα το παιδί παίρνει τον “ρόλο” του ενήλικου και αντιμετωπίζει τις καταστάσεις που βλέπει στη σκηνή με ιδιαίτερη ωριμότητα. Είναι αρκετές οι φορές που εκπαιδευτικοί έχουν εκπλαγεί με τις απαντήσεις που δίνουν τα παιδιά. ‘Ηταν, λοιπόν, φυσικό επακόλουθο τα παιδιά να έχουν μεγαλύτερο “κομμάτι” σε μια παράσταση, όπου πέρα από την λεκτική συμμετοχή τους στην δράση της, θα είχαν την ευκαιρία να αναλύσουν λίγο περισσότερο αυτό που είδαν, να μιλήσουν για τα συναισθήματα, να αναγνωρίσουν λάθος συμπεριφορές, και να αυτοσχεδιάσουν παίζοντας εικόνες από την παράσταση και δίνοντας την δική τους ερμηνεία στους ρόλους με τις δικές τους ιδέες. Από τότε που η παράσταση ξεκίνησε να παρουσιάζεται στον χώρο του σχολείου καθημερινές, είδαμε ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν ενθουσιαστεί, και διότι, χωρίς να το έχουμε προσχεδιάσει, η παράσταση παρουσιάζει μια ευρεία γκάμα των θεματικών που έχουν να δουλέψουν, όπως για παράδειγμα το ευ ζην. Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά από 4-10 ετών. Όταν παρουσιάζεται στο χώρο του σχολείου, προσαρμόζεται ανάλογα την ηλικία, στο θέατρο μάλιστα, όπου προφανώς θα συμμετέχουν και όσοι γονείς το επιθυμούν, απευθύνεται σε λίγο μεγαλύτερη ηλικιακή γκάμα.
Βασίλης: Είναι κάτι που θέλαμε να κάνουμε από καιρό να συνδυάσουμε τη θεατρική δράση με εργαστήριο. Γι’ αυτό απευθυνθήκαμε και σε ειδικό σύμβουλο ψυχικής υγείας για παιδιά. Είναι παράσταση και workshop.
Χριστίνα: Το “Μπες στα παπούτσια μου” είναι μια σύνθετη δράση, που αποτελείται αρχικά από την παράσταση και στη συνέχεια από ένα βιωματικό-εκπαιδευτικό εργαστήριο, που έχει στόχο την κατανόηση  της  ενσυναισθησης,της διαφορετικότητας και την αντιμετώπιση του εκφοβισμού.

Η έκφραση “μπαίνω στα παπούτσια του άλλου” είναι ένας αγγλισμός, που τελικά, όμως, μοιάζει να επικρατεί και να εντάσσεται στο ελληνικό λεξιλόγιο. Πώς ακριβώς θα περιγράφατε τη σημασία του;

Βασίλης: Get in my shoes… Ξέρεις, δεν με ενοχλεί είναι ένας διεθνής όρος ή μια διεθνής φράση καλύτερα, που τελικώς αποτελεί μια ουσιαστική “ομπρέλα” για να μιλήσουμε για την ενσυναίσθηση,  να μπούμε στην θέση του άλλου, να αισθανθούμε το συναίσθημα του.
Χριστίνα: Μπαίνω στα παπούτσια του άλλου για μένα σημαίνει ότι κατανοώ το συναίσθημα του άλλου,αντιλαμβάνομαι τον τρόπο σκέψεις του άρα και γιατί ενεργεί με συγκεκριμένο τρόπο, συνειδητοποιώ τη διαφορετικότητα του. Σέβομαι αυτό που νιώθει ο άλλος χωρίς να είμαι βέβαια υποχρεωμένος να αποδεχτώ μια συμπεριφορά που δεν μου αρέσει.
Γιώργος: Η ουσία της ενσυναίσθησης, το να προσπαθήσω να κατανοήσω λίγο περισσότερο το συναίσθημα του άλλου, να καταλάβω τις εμπειρίες του, να κατανοήσω ότι ο δίπλα μου είναι μια ξεχωριστή μοναδική οντότητα. Αν καταφέρω να βγω λίγο από το εγώ μου και αφιερώσω χρόνο, ενέργεια, σκέψη, κατανόηση για κάποιον άλλο τότε σίγουρα θα γίνω καλύτερος και θα αντιμετωπίζω τους γύρω μου με σεβασμό και κατανόηση. Ίσως καταφέρω να βγάλω τις εύκολες ταμπέλες που τοποθετώ στους γύρω μου βάση των εξωτερικών χαρακτηριστικών ή στερεοτυπικών συμπεριφορών τους.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και συχνότερα λόγος για την ενσυναίσθηση, κάτι που έλειπε από τις δικές μας γενιές, όταν ήμασταν παιδιά. Θεωρείτε ότι μπορεί να διδαχθεί; Και κυρίως ότι μπορεί να δημιουργήσει μια νέα γενιά ενηλίκων με πολύ καλύτερη συμπεριφορά;

Γιώργος: Μπορεί να διδαχθεί; Έχουν ανάγκη τα παιδιά να διδαχθούν; Ένα βρέφος 1-2 ετών αντιλαμβάνεται ένα άλλο βρέφος με άλλη καταγωγή για παράδειγμα ως κάτι ξένο; την ενσυναίσθηση την έχουν. Εμεις οι ενήλικες; Πότε ακριβώς αρχίζει να σταματάει το «νοιάξιμο» για τον άλλο; Πιστεύω πως όσο περισσότερο συζητάμε και αναφέρουμε την λέξη τόσο πιο βοηθητικό είναι για εμάς πρώτα και έπειτα για τα παιδιά.
Χριστίνα: Η ενσυναίσθηση κρύβει μέσα της πολλές άλλες έννοιες. Όπως ο σεβασμός, η σκέψη,η αλληλεγγύη, η κατανόηση, η συμπαράσταση, η αγάπη. Αυτό που προσπαθούμε είναι να αφυπνίσουμε τα παιδιά κι εμάς τους ίδιους ώστε να φτιάξουμε ομάδες πιο αρμονικές και ισορροπημένες. Να μπορούμε να μοιραστούμε, να νιώσουμε να εξελιχθούμε σ’ένα περιβάλλον πιο χαρούμενο πιο θετικό. Ρομαντικο; Ίσως… Όμως αξίζει να προσπαθήσουμε!
Βασίλης: Μακάρι, για εμάς σηματοδοτεί μια αλλαγή. Γίνεται τόσος λόγος για την αποδοχή της διαφορετικότητας, ζούμε σε μια χώρα που βιώνουμε το διαφορετικό είτε είναι γλωσσικό, θρησκευτικό, έτερη κουλτούρα γενικώς. Άλλωστε ο σύγχρονος κόσμος και η γεωγραφία του έχει αλλάξει. Εννοώ πως δεν ζούμε στον μικρόκοσμό μας, είμαστε και πολίτες του κόσμου πια.Τεχνολογική εξέλιξη ταξιδεύουμε, όλα είναι πια κοντά. Ας αλλάξει και η μέσα μας γεωγραφία.

5. Στα σχολεία (και εκτός αυτών, αλλά ας το αφήσουμε για άλλη φορά…), το bullying καλά κρατεί. Γιατί, κατά τη γνώμη σας; Και κάτι άμεσα σχετιζόμενο με τον σχολικό εκφοβισμό είναι η διαφορετικότητα. Για πόσο θα συνεχίζει να μας τρομάζει;

Χριστίνα: Νομίζω πως το θέμα του bullying θα συνεχίσει να μας απασχολεί σε πολλά επίπεδα, είτε είναι σωματικό είτε λεκτικό. Χρειάζεται παιδεία, γνώση, για να μπορέσουμε να καταλάβουμε, να σεβαστούμε το συναίσθημα του άλλου, αλλά και να αντισταθούμε με τον σωστό όμως τροπο σε μη αποδεκτές συμπεριφορες. Θέλει θάρρος, δύναμη και πολλές φορές βοήθεια και από τους άλλους. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να αποκτήσουμε περισσότερη αυτογνωσία και αυτοπεποίθηση. Δεν νομίζω ότι είναι και πολύ εύκολο… Τα παιδιά χρειάζονται εικόνες,  πληροφορίες, γνώση.
Βασίλης: Κοίταξε τα παιδιά δεν ζουν μόνα τους, φέρουν την άποψη της οικογένειας τους, του σχολικού περιβάλλοντος τους και ύστερα θα είναι οι πολίτες της αυριανής κοινωνίας. Είναι σημαντικό το παιδαγωγικό σύστημα και οι γονείς τους να αντιληφθούν την σημασία του bullying οπότε να μεγαλώνουμε παιδιά χωρίς να τους κληροδοτουμε τοξικές συμπεριφορές.
Γιώργος: Για όσο εμείς οι ενήλικοι αντιμετωπίζουμε την διαφορετικότητα με φόβο. Στις παραστάσεις βλέπεις τις αντιδράσεις των παιδιών σε σχέση με οτιδήποτε διαφορετικό. Βλέπεις ξεκάθαρα τα παιδιά που προέρχονται από ένα περιβάλλον που φοβάται το διαφορετικό. Βλέπεις πως στην αρχή ξαφνιάζονται, έπειτα παρατηρώντας τους συμμαθητές και τις/ους εκπαιδευτικούς τους, πως αρχίζουν να νιώθουν περισσότερο άνετα. Έχουμε πολλά παραδείγματα τα οποία είναι για άλλη κουβέντα. Γι’ αυτό πιστεύω πως το θέατρο για παιδιά στον χώρο του σχολείου είναι τόσο σημαντικό. Διότι στον οικείο τους χώρο χωρίς την σύμβαση σκηνής-πλατείας, γίνονται σχεδόν ενα με την ιστορία.

Γιατί θα προτείνατε σε έναν γονιό να έρθει με το παιδί του να δει την παράστασή σας;

Γιώργος: Αυτή η παράσταση, ακριβώς λόγο της θεματολογίας της, αφορά και τον γονιό, όχι μόνο γιατί είναι μια κωμική παράσταση που κλείνει σε αρκετά σημεία το μάτι στους ενήλικους, αλλά και γιατί πολλοί θα ξαφνιαστούν όταν ακούσουν τις απόψεις των παιδιών τους. Επίσης είναι μια πολύ όμορφη εμπειρία την οποία θα θέλουν να βιώσουν με το παιδί τους. Επίσης, θα δουν μια μέθοδο επικοινωνίας την οποία μπορούν να υιοθετήσουν και εκείνοι στην οικογένεια.
Βασίλης: Γιατί θα κάνουν κάτι μαζί ενεργά, δεν θα πάνε απλώς θέατρο, αλλά θα παίξουν με τα παιδιά τους.
Χριστίνα: Η παράσταση έχει έξυπνο κείμενο, κωμική ματιά, ευαισθησία και τρυφερότητα. Τα μηνύματα βρίσκουν τον στοχο τους μέσα από το παραμύθι, τη μουσική, τις ερμηνείες. Το βιωματικό εργαστήρι τώρα αποτελεί μια μοναδική εμπειρία! Μέσα από τη διάθεση του παιχνιδιού, το παιδί αντιλαμβάνεται καταστάσεις, έννοιες, που το βοηθούν να αναπτυχθεί και να δυναμώσει.

7. Τέλος, μια ευχή για τη φετινή θεατρική σεζόν!
Γιώργος: Εύχομαι τα θέατρα να γεμίσουν και ο κόσμος να δώσει το μήνυμα πως ο πολιτισμός και η τέχνη είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για μια υγιή κοινωνία, ώστε η πολιτεία να αντιμετωπίσει τον σύγχρονο πολιτισμό με σοβαρότητα.
Χριστίνα: Εύχομαι να συνεχίσουν οι παραστάσεις μας στα σχολεία, ακόμη και στις ιδιαίτερες αυτές συνθήκες που καλούμαστε να προσαρμοστούμε κάθε φορά. Τα παιδιά και όλοι εμείς χρειαζόμαστε την τεχνη που, με τον δικό της μοναδικό τρόπο ,κάνει τη ζωή μας πιο φωτεινή.
Βασίλης: Θέατρο, θέατρο, θέατρο!

Μπες στα παπούτσια μου-ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ 
Συγγραφέας- κείμενο: Γιώργος Μενδρινός
Σκηνοθεσία: Γιώργος Μενεδιάτης
Σύμβουλος ψυχικής υγείας-ειδική παιδαγωγός: Στέλλα Μουδάτσου
Σκηνικά- κοστούμια: Κωνσταντίνος Γκουγκούνης
Στίχοι- Μουσικη: Στέλλα Μουδάτσου
Ενορχήστρωση: Roman Gomez
Ηθοποιοί: Χριστίνα Μουδάτσου, Γιώργος Μενεδιάτης
Παραγωγή: ΑΜΚΕ ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΟΙ 

Παραστάσεις: από 17 Οκτωβρίου 2021 με 19 Δεκεμβρίου 2021
Μέρες & Ώρες παραστάσεων: κάθε Κυριακή στις 12:00
Εισιτήριο: Γενική είσοδος 10 ευρώ, Ομαδικό 8 ευρώ
Προπώληση: Viva.gr
Διάρκεια:  90 λεπτά
Χώρος: Θέατρο Σταθμός
Διεύθυνση: Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα (Μετρό Μεταξουργείο)
Τηλέφωνο πληροφοριών: 210 52 30 267

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα www.oneirodrama.gr

Περισσότερες πληροφορίες – Ομαδικές Κρατήσεις – Προσκλήσεις Εκπαιδευτικών:
Δευτέρα – Παρασκευή 09:30 – 13:30
Εύα Στυλάντερ–> 210-8658902 / 210-8674657, theatropol@otenet.gr
Χριστίνα Μουδάτσου–> 210-3222075, oneirodrama7@gmail.com