Η τεχνολογία, σε διάφορα σχήματα και εκδοχές, έχει καταστεί ένα καθιερωμένο διδακτικό εργαλείο σε πλείστα σχολεία στον κόσμο. Τα τελευταία δύο χρόνια, όμως, λόγω της πανδημίας, η ψηφιακή εκπαίδευση έχει κάνει ένα σημαντικό άλμα προόδου. Η ωριμότητα των φορητών συσκευών και των ασύρματων υποδομών έχει ξεπεράσει ένα κρίσιμο σημείο εξέλιξης. Η τεχνολογία είναι πλέον αξιόπιστη, γρήγορη και πιο εύχρηστη από ποτέ. Σε μια εποχή λοιπόν, στην οποία οι συσκευές, σε μεγάλο βαθμό, ορίζουν τη σύγχρονη εκπαιδευτική αρένα, ενώ παράλληλα οι εκπαιδευτικοί έχουν πια την εμπειρία και την τεχνογνωσία για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα του ψηφιακού μετασχηματισμού των σχολείων τους, η ανάδυση μιας επαναστατικής παιδαγωγικής προσέγγισης, συμβατής με τις σημερινές δυνατότητες της τεχνολογίας, καθίσταται αναγκαία. Και η αναζήτηση μιας τέτοιας προσέγγισης είναι αυτή που οδήγησε τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα-Λιναρδάτου στο «One-To-One» μοντέλο εκμάθησης.

Για όσους δεν γνωρίζουν τον όρο, αναφέρεται σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον όπου ο κάθε συμμετέχων μαθητής ή εκπαιδευτικός έχει τη δική του συσκευή η οποία πληροί συγκεκριμένες υψηλές τεχνικές προδιαγραφές, παρέχει συμβατότητα και διασυνδεσιμότητα μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών και ενσωματώνει άλλα ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου του cloud και ομαδοσυνεργατικών πλατφορμών. Κατά συνέπεια, το πρόγραμμα σπουδών της Α’ και της Β’ Γυμνασίου υλοποιείται με μεικτή χρήση τόσο της συσκευής όσο και των παραδοσιακών χάρτινων πόρων που έχουμε στη διάθεσή μας και ανέκαθεν αξιοποιούσαμε.

«Ο ενθουσιασμός που αισθανθήκαμε όλα τα παιδιά όταν το σχολείο μας ενημέρωσε ότι τα μαθήματα θα γίνονται μέσω laplet έγινε μεγαλύτερος όταν ξεκινήσαμε να τα χρησιμοποιούμε στην πράξη. Τα οφέλη από τη χρήση της συσκευής είναι πολλαπλά, αφού η τσάντα μας πια δεν είναι γεμάτη βιβλία και τετράδια, δεν ανησυχούμε ότι χάσαμε ή ξεχάσαμε κάποιο βιβλίο, αλλά κυρίως όλα μας τα μαθήματα είναι οργανωμένα και τακτοποιημένα μέσα στη συσκευή. Όλες οι σημειώσεις της τάξης, οι εργασίες μας αλλά και τα βιβλία και φυλλάδια του σχολείου συνυπάρχουν σε ένα μόνο ηλεκτρονικό φάκελο, οργανωμένα, διευκολύνοντας τους μαθητές στο διάβασμά τους. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται αφενός ο χρόνος μελέτης και αφετέρου μαθαίνουμε να μελετάμε με οργάνωση χωρίς να παραλείπουμε κάτι. Αυτός ο τρόπος μάθησης γίνεται ακόμη πιο αποτελεσματικός για όποιο παιδί απουσιάζει για οποιοδήποτε λόγο από το σχολείο. Μπορεί ακόμη και από το σπίτι του να έχει πλήρη εικόνα για τα όσα οι καθηγητές ανέλυσαν στην τάξη και ταυτόχρονα να υποβάλει τα καθήκοντα του».- Μικαέλα Φακινού, μαθήτρια Β΄Γυμνασίου

Για εμάς, η χρήση της τεχνολογίας δεν αποτελεί αυτοσκοπό και δεν στοχεύει σε μια, συνήθως κούφια, διαφημιστική προβολή.  Στόχος μας ήταν και είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας (στη συγκεκριμένη περίπτωση του «One-To-One» μοντέλο εκμάθησης), για να αποκομίσουμε εκπαιδευτικά και διδακτικά πλεονεκτήματα, ωφελώντας έτσι τους μαθητές μας. Στη λογική αυτή, πρώτο μας μέλημα ήταν να προσδιορίσουμε τους στόχους μας και στη συνέχεια να αποφασίσουμε ποια συσκευή θα αποδεικνυόταν πιο χρήσιμη για την επίτευξή τους.

Πιο συγκεκριμένα, το όραμα μας περιελάμβανε:

• Δημιουργία διαθεματικών STEM δράσεων για την ανάπτυξη δεξιοτήτων του 21ου αιώνα, όπως η συνεργασία και η αυτορρύθμιση. Για παράδειγμα, οι μαθητές της Α’ Γυμνασίου μελετούν τους στίχους της Οδύσσειας στους οποίους περιγράφεται ο δεκαετής  αγώνας του Οδυσσέα για την επιστροφή στην Ιθάκη. Οι δικοί μας μαθητές «αναβιώνουν» το ταξίδι αυτό μέσα από το Minecraft Education Edition, ξεκινώντας από την κατασκευή του Δούρειου Ίππου, συνεχίζοντας με τη σχεδία του Οδυσσέα και τελικά ξεκινούν το δικό τους ταξίδι χτίζοντας τους σταθμούς του Οδυσσέα από την Τροία μέχρι την Ιθάκη. Παίζοντας, μαθαίνουν!
• Μεγιστοποίηση της εμβάθυνσης και κατανόησης της ύλης σε εξατομικευμένο επίπεδο με τη δημιουργία ενός πλαισίου συμπεριληπτικής, αλλά και διαφοροποιημένης μάθησης, όπου κάθε σχέδιο μαθήματος μπορεί να προσαρμοστεί στις ικανότητες και δυσκολίες κάθε μαθητή. Για παράδειγμα, μέσω του Immersive Reader, δίνεται η δυνατότητα στον μαθητή να μετατρέψει ένα κείμενο σε ομιλία σε διαφορετικές ταχύτητες, να αλλάξει το χρώμα ή το μέγεθος της γραμματοσειράς, να υπογραμμιστούν αυτόματα τα διάφορα μέρη του λόγου, όπως ουσιαστικά, ρήματα και επίθετα, για να βοηθηθεί ως προς την αποδόμηση και τη γραμματική του κειμένου ή ακόμα να χρησιμοποιήσει το Picture Dictionary ώστε να προσεγγίσει πολυαισθητηριακά μια λέξη, δηλαδή ακουστικά, ορθογραφικά και εικονικά.
• Υιοθέτηση εναλλακτικών εργαλείων αξιολόγησης που προσφέρουν στον εκπαιδευτικό ξεκάθαρη και διαρκή εικόνα της προόδου των μαθητών του σε όλους τους τομείς, και στους μαθητές στοχευμένη ανατροφοδότηση σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, στο μάθημα των αγγλικών μέσω της εφαρμογής του Reading Progress του Teams, ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρακολουθήσει την πορεία της αναγνωστικής ευχέρειας ενός μαθητή κατά τη διάρκεια μιας σχολικής χρονιάς. Πρακτικά, ο εκπαιδευτικός αναθέτει ένα κείμενο για ανάγνωση στο σπίτι. Μάλιστα, έχει τη δυνατότητα να αναθέτει διαφορετικά κομμάτια ενός κειμένου, αντιστοιχίζοντας το επίπεδο δυσκολίας με το γνωστικό υπόβαθρο κάθε μαθητή. Στη συνέχεια, οι μαθητές καταγράφουν την ανάγνωσή τους, είτε ηχογραφώντας είτε βιντεοσκοπώντας τους εαυτούς τους, και την υποβάλλουν. Η τεχνητή νοημοσύνη εμφανίζεται πάλι εδώ με την αυτόματη ανίχνευση, αξιολογώντας τις ηχογραφήσεις των μαθητών για τον εντοπισμό πιθανών δυσκολιών, όσον αφορά τον μηχανισμό της ανάγνωσης. Τέλος, ο εκπαιδευτικός έχει ένα report στα χέρια του σχετικά με το αν ο μαθητής παρέλειψε λέξεις, αν πρόσθεσε λέξεις που δεν υπήρχαν στο κείμενο, αν πρόφερε λάθος μια λέξη, ποσοστό σωστών λέξεων ανά λεπτό και αν έκανε επί τόπου αυτοδιόρθωση.
• Αξιοποίηση ανάλυσης δεδομένων (data analytics tools), ώστε οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να επιβλέπουν  την ουσιαστική εμπλοκή κάθε μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εντοπίζουν τα σημεία δυσκολίας των μαθητών τους και να εφαρμόζουν στρατηγικές παρέμβασης ή πρόληψης ψηλαφίζοντας την πορεία και το μοτίβο συμπεριφοράς κάθε μαθητή. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, μπορεί να δομηθεί ένα σύστημα διορατικότητας, που να οδηγεί στη λήψη ορθών αποφάσεων  για τη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών. Για παράδειγμα, μέσω του εργαλείου Insights, που επικοινωνεί με το Classnotebook, ο εκπαιδευτικός μπορεί σε πραγματικό χρόνο πριν από το μάθημα να επιβλέψει την επιμέλεια των μαθητών του ως προς το πλήθος των ασκήσεων και να προβεί σε εξατομικευμένες επικοινωνίες μόνο με όσους δεν έχουν περατώσει τις υποχρεώσεις τους, εξασφαλίζοντας έτσι πολύτιμο διδακτικό χρόνο μέσα στην τάξη.

Για να μπορέσουν οι σημερινοί μαθητές να ανταποκριθούν αύριο ως ενήλικοι σε αυτόν τον ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο, χρειάζονται μέσα από την εκπαίδευση που τους παρέχουμε, να αναπτύξουν κριτική σκέψη, αυτορρύθμιση, συνεργατικότητα, ικανότητα δημιουργικής επίλυσης προβλημάτων και βέβαια ψηφιακές δεξιότητες. Τα σχολεία, έχοντας συναίσθηση των ανωτέρω, οφείλουν να πρωτοπορούν προς όφελος των μαθητών. Η πορεία για την ψηφιακή μεταρρύθμιση του σχολείου αποτελεί μια επίπονη προσπάθεια, απαιτεί σημαντικούς πόρους και αφιέρωση χρόνου. Ακόμη και η πιο cool τεχνολογία θα αποτύχει στην πράξη εάν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί δεν αισθάνονται ότι υποστηρίζει το έργο τους και τους επιτρέπει να εφαρμόσουν τις ιδέες τους πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Το όραμα του σχολείου πρέπει να το συμμερίζονται όλοι οι εμπλεκόμενοι ώστε να σταθούν αρωγοί στα επόμενα βήματα.

Η Στέηβη Λιναρδάτου, PhD(c), MSc, MMath, είναι υποδιευθύντρια γυμνασίου στα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα-Λιναρδάτου.