(σε συνεργασία με τα Εκπαιδευτήρια «Ο Πλάτων»)
Θυμάμαι τον εαυτό μου πάνω από ανοιγμένα βιβλία, να κρατώ στιλό και μαρκαδόρους και να φιλοτεχνώ πολύχρωμα σχεδιαγράμματα που εξηγούσαν στον εαυτό μου αυτό που διάβαζα. Το μόνο που χρειαζόταν για να το «αποστηθίσω», ήταν να το δω γραμμένο, άλλοτε από το χέρι μου, άλλοτε όχι.
«Φωτογραφική μνήμη» ήταν αυτό στο οποίο οι δάσκαλοι απέδιδαν τα αλάνθαστα γραπτά μου. Από την άλλη, θυμάμαι τον εαυτό μου να διαβάζει φωναχτά τα άπαντα της ναυπηγικής στον κολλητό φίλο μου στην εξεταστική, καθώς ο μόνος τρόπος για να τα «μάθει» (και για να είμαι εγώ πλέον ικανή να φτιάξω καράβι αβύθιστο), ήταν να τα ακούει…
Αυτό το τελευταίο, δυστυχώς, το λησμόνησα ως μαμά. Εμμένοντας στην αντίληψη ότι γράφοντας μαθαίνεις, μάταια αισιοδοξούσα ότι το πρωτάκι μου θα μάθει την ορθογραφία του αντιγράφοντάς την πολλές φορές. Ενώ τα χεράκια του την έγραφαν ολόσωστα 10 φορές, 5 λεπτά μετά -τσαφ- το ω είχε γίνει ο και τα νεύρα μου κρόσσια…
Η πρώτη συνάντηση με τη δασκάλα του ήταν σωτήρια. Στην απορία μου «γιατί δεν μπορεί με τίποτα να μάθει να γράφει σωστά», η δασκάλα του απάντησε «μπορεί, αλλά με τον δικό του τρόπο». Ποιος ήταν αυτός; Η ακοή. Βάλαμε λοιπόν στην άκρη τα μολύβια, τις γόμες και τα χαρτιά, διαλέγαμε την πιο αναπαυτική θέση και ξεκινούσαμε την… κουβέντα:
Η ζύμη γράφεται με υ και η.
7 επί 8 κάνει 56 κ.ο.κ.
Ο Γιώργος λοιπόν, σε αντίθεση με τη μαμά του, είναι ακουστικός τύπος, δηλαδή μαθαίνει καλύτερα ακούγοντας τους άλλους ή τη φωνή του. Περνάει πολύ καλά συμμετέχοντας σε κουβέντες, ακούγοντας μουσική, ιστορίες από τον παππού του ή τη φωνή της μαμάς του όταν του διαβάζει το αγαπημένο του βιβλίο. Ο αδερφός του, από την άλλη, κληρονόμησε την ίδια «φωτογραφική» μνήμη με μένα και έχει αναπτύξει έναν εντυπωσιακό μηχανισμό αποστήθισης συμβόλων και σημάτων. Τέλος, η μικρή Ιωάννα έχει φτιάξει ένα δικό της φανταστικό κόσμο μέσα στον οποίον υποδύεται ρόλους, κινείται ακατάπαυστα και τελικά… μαθαίνει.
Ψάχνοντάς το λίγο περισσότερο, συζήτησα με ανθρώπους από τα Εκπαιδευτήρια «Ο Πλάτων». Το πρώτο που μου είπαν ήταν ότι κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του μέσω των αισθήσεων. Για τον καθένα από εμάς, όμως, μία αίσθηση κυριαρχεί και σε αυτή δίνουμε προτεραιότητα. Ανάλογα με την αίσθηση που επιλέγουμε να μας καθοδηγεί περισσότερο, διαμορφώνεται και ο μαθησιακός μας τύπος. Αν η κυρίαρχη αίσθησή μας είναι η όραση τότε είμαστε “οπτικοί τύποι”, αν είναι η ακοή τότε είμαστε “ακουστικοί τύποι” και τέλος αν σημαντικότερες είναι για εμάς η αφή, η όσφρηση ή η γεύση είμαστε “κιναισθητικοί τύποι”.
Πολλές φορές εμείς οι γονείς, αν δεν γνωρίζουμε ότι υπάρχουν διαφορετικοί μαθησιακοί τύποι, κάνουμε το λάθος να μελετάμε μαζί με τα παιδιά μας με τον τρόπο που μας αρέσει εμάς να μαθαίνουμε. Αυτό μπορεί να τα αποθαρρύνει τελείως από το διάβασμα, καθώς εκτός από χρονοβόρα διαδικασία, είναι και απογοητευτική.
Πώς μπορούμε, όμως, να διακρίνουμε έγκαιρα τον μαθησιακό τύπο των παιδιών μας; Κυρίως μέσω της παρατήρησης των λέξεων που προτιμούν να χρησιμοποιούν. Για παράδειγμα, ο οπτικός τύπος χρησιμοποιεί λέξεις και εκφράσεις που σχετίζονται με την όραση – βλέπω, μου φαίνεται, κοίταξε εδώ-, ο ακουστικός με την ακοή – άκουσέ με, κάτι μου λέει, σου τονίζω – και ο κιναισθητικός με την κίνηση, το συναίσθημα, τη γεύση και την αφή – αισθάνομαι, μου κατέβηκε μια ιδέα.
Επίσης, μπορούμε να εντοπίσουμε τον δικό μας μαθησιακό τύπο και από μια ηλικία και ύστερα τον τύπο του παιδιού μας μέσω απλών τεστ. Στα Εκπαιδευτήρια «Ο Πλάτων» χρησιμοποιούν το τεστ για τους μαθησιακούς τύπους του Δημήτρη Μπούκα που κυκλοφορεί και στην αγορά (Θ. Μπούκας, Δ. Μπούκας, Ρ. Βορεάδου, “Ξεπετάξτε το Διάβασμα!”, Επιμορφωτική Συμβουλευτική, Αθήνα 2007).
Οι εκπαιδευτικοί, γνωρίζοντας τους τύπους των μαθητών, οργανώνουν το μάθημά τους με διαφορετικές προσεγγίσεις, ώστε να μην ευνοούν τον έναν τύπο σε βάρος των άλλων και για να μην επηρεάζονται από την αίσθηση που είναι πιο προσφιλής σε εκείνους.
Για κάποιον είναι σημαντικές οι σημειώσεις και τα σχεδιαγράμματα, ενώ για άλλον είναι χάσιμο χρόνου. Κάποιοι βοηθούνται στη μελέτη τους από ένα μαγνητοφωνάκι, ενώ άλλοι από το να κινούνται όσο διαβάζουν.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τελευταίες έρευνες από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, διατυπώθηκε από τον Χάουαρντ Γκάρντνερ «Η Θεωρία των Πολλαπλών Ευφυιών» (ή αλλιώς της Πολλαπλής Νοημοσύνης) που αφορά στις ιδιαίτερες κλίσεις που έχουν οι άνθρωποι προς τη γνώση.
Έτσι υπάρχουν: γλωσσική, λογικομαθηματική, κιναισθητική, μουσική, διαπροσωπική, ενδοπροσωπική, νοημοσύνη χώρου, υπαρξιακή και φυσιοκρατική νοημοσύνη!
Ο συνδυασμός μαθησιακών τύπων και πολλαπλών ευφυιών δημιουργεί για τον κάθε άνθρωπο έναν διαφορετικό νοητικό χάρτη που είναι ξεχωριστός. Αν έχουμε βρει τον μαθησιακό μας τύπο μπορούμε να εντρυφίσουμε πιο εύκολα στη μάθηση και να ανακαλύψουμε την ξεχωριστή μας ευφυία! Ωραίο δεν ακούγεται;
Με όλες μας τις αισθήσεις, λοιπόν, ας σταθούμε με κατανόηση και αγάπη δίπλα στα παιδιά μας που μαθαίνουν…
