Τα περισσότερα παιδιά δημιουργούν καθημερινά γύρω τους ένα μικρό χάος και δείχνουν να μην έχουν οργάνωση. Μπορεί ένα παιδί να διασπάται εύκολα, να ξεχνά πράγματα στο σχολείο, να μην καταφέρνει να ολοκληρώνει τις δραστηριότητές του, ακόμα και αν αυτές είναι ένα παιχνίδι που το ίδιο επέλεξε και έχει απλώσει στο χαλί του σαλονιού. Φυσικά, ως ενήλικες, γνωρίζουμε τη σημασία της συγκέντρωσης σε αυτό που κάνουμε και της ολοκλήρωσης μίας δραστηριότητας πριν περάσουμε στην επόμενη. Είναι αυτό εφικτό για τα παιδιά; Μπορούμε να τους το διδάξουμε;
Βέβαια! Μερικά – λίγα στον αριθμό – παιδιά, δείχνουν από μόνα τους να μπορούν να οργανώσουν τον εαυτό τους, τις δραστηριότητες τους ή τη σχολική τους μελέτη. Για τα περισσότερα όμως, μία καλή, καθημερινή οργάνωση είναι αποτέλεσμα επίμονης εξάσκησης. Με βοήθεια και υποστήριξη τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν αποτελεσματικές στρατηγικές για να ολοκληρώνουν τις υποχρεώσεις τους για το σχολείο ή το σπίτι. Οι γονείς είναι τα ιδανικά άτομα για να βοηθήσουν στην εξάσκηση αυτής της δεξιότητας, ακόμα και αν δεν νιώθουν και τόσο οργανωμένοι οι ίδιοι. Είναι μια ευκαιρία να βελτιωθούν και εκείνοι και να εμπνεύσουν τα παιδιά τους προς αυτή την κατεύθυνση.
Για την διευκόλυνση των παιδιών, όλες οι δραστηριότητες μπορούν να διαχωριστούν σε τρία βήματα.
- Ανάπτυξη της ικανότητας οργάνωσης σημαίνει ότι ένα παιδί έχει βρεθεί στο σωστό χώρο και έχει συγκεντρώσει τα απαραίτητα στοιχεία που χρειάζεται για να ολοκληρώσει την δραστηριότητα.
- Αυτοσυγκέντρωση και ικανότητα εστίασης σημαίνει ότι μπορεί να παραμένει προσηλωμένος στην δραστηριότητα και μαθαίνει να λέει «όχι» σε ό,τι τον αποσπά.
- Ολοκλήρωση-αποπεράτωση της δραστηριότητας σημαίνει τελειώνει την δραστηριότητα, κάνει έλεγχο-αυτοδιόρθωση της εργασίας, βάζει τις τελευταίες «πινελιές».
Από τη στιγμή που το παιδί συνειδητοποιήσει αυτά τα βήματα -και μάθει πώς να τα εφαρμόζει- μπορούν να ξεκινήσουν οι δραστηριότητες για την ανάπτυξη της οργάνωσής του. Αυτό σημαίνει πως η μελέτη για το σχολείο, οι «μικροδουλειές-υπευθυνότητες» στην ρουτίνα του σπιτιού και άλλες δραστηριότητες θα πραγματοποιούνται με αυξανόμενη επάρκεια.
Φυσικά, τα παιδιά θα εξακολουθούν να χρειάζονται την γονική βοήθεια και καθοδήγηση, αλλά κάνοντας τόσο συγκεκριμένα τα βήματα που μπορεί κανείς να ακολουθήσει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, σίγουρα βοηθάμε ένα παιδί να κατανοήσει τι περιμένουμε από αυτό και πως αυτό μπορεί να διαχειριστεί μία δραστηριότητα, με μία λογική που έχει αρχή, μέση και τέλος. Δηλαδή με οργάνωση.
Οι γονείς σύντομα αντιλαμβάνονται ότι, χάρη στην οργάνωση, δεν βελτιώνεται μόνο η ποιότητα του καθημερινού τους χρόνου με το παιδί, αλλά στην πραγματικότητα βοηθάνε το παιδί να αισθάνεται πιο επαρκές και αποτελεσματικό, κάτι που βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την αυτοπεποίθησή του. Τα παιδιά αισθάνονται περηφάνια, όταν είναι σε θέση να ολοκληρώνουν τις εργασίες-δραστηριότητες και να φέρουν εις πέρας τις ευθύνες που έχουν αναλάβει.
Ο ρόλος ενός γονέα είναι πολυσύνθετος. Η εκπαίδευση των παιδιών μας, σε χρήσιμες και θετικές συμπεριφορές και συνήθειες, είναι σίγουρα ένα μέρος του γονεϊκού μας ρόλου, μαζί με την αγάπη, την ασφάλεια, τη φροντίδα και τόσα άλλα μικρά κομματάκια του παζλ αυτού. Ας μην το ξεχνάμε και ας προσπαθήσουμε να είμαστε συνεπείς σε αυτόν, το πιο σημαντικό ίσως, ρόλο της ζωής μας.
Η Ειρήνη Κιάμου είναι M.A. CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας, Επιστημονική Υπεύθυνη Διεπιστημονικής Ομάδας “ΕΥΛΟΓΟΝ“, Α. Συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων «Παν.& Αγλ. Κυριακού», Τ. Καθηγήτρια στο ΤΕΙ Ηπείρου, Τμήμα Λογοθεραπείας.
