Διαβάζοντας για το τελευταίο τραγικό συμβάν στην Πεύκη, μου ήρθε ένας επίσης τραγικός συνειρμός στο μυαλό· αυτός ο φωταγωγός μέσα στον οποίο έριξε το παιδί της αυτή η γυναίκα και έπειτα έδωσε τέλος και στη δική της ζωή, μου έφερε στο μυαλό τον Καιάδα.

Σύμφωνα με τον μύθο οι αρχαίοι Σπαρτιάτες πετούσαν τα ασθενικά τους παιδιά στον Καιάδα. Ο μύθος με τα ασθενικά παιδιά ξεκίνησε από τον Πλάτωνα, ο οποίος στην «Πολιτεία» έκανε λόγω για θανάτωση ασθενικών βρεφών σε βάραθρο. Βέβαια ο Πλάτωνας αναφερόταν στην κλασική Αθήνα και όχι στη Σπάρτη. Ίσως ο μύθος, λοιπόν, να ταυτίστηκε με μια αναφορά του Πλούταρχου στον βίο του Λυκούργου για τους «Αποθέτες». Σύμφωνα μ’ αυτή, οι Σπαρτιάτες οδηγούσαν τα νεογέννητα σε μια επιτροπή γερόντων. Αν το πόρισμα της επιτροπής ήταν αρνητικό σήμαινε ότι το παιδί δεν θα ήταν ικανός πολίτης για τη Σπάρτη. Τότε το οδηγούσαν στους «Αποθέτες», ένα βάραθρο κάπου στον Ταΰγετο, έτσι ώστε το ασθενές βρέφος να πεθάνει μεν, αλλά ο θάνατός του να μη βαρύνει την πολιτεία. Η έρευνα υποστηρίζει ότι σ΄ αυτή την περίπτωση υπήρχαν εξακριβωμένες βαριές δυσμορφίες και όχι ελαφρές αναπηρίες. Προφανώς αυτό ίσχυε και για τα παιδιά εκτός γάμου.

Δεν έχω να πω τίποτα φοβερό, τίποτα ξεχωριστό, τίποτα επιστημονικό. Δεν έχω να πω τίποτα συγκεκριμένο για αυτό το περιστατικό γιατί δεν ξέρουμε και τίποτα για αυτό. Δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ζωή της γυναίκας αυτής, τίποτα για την προσωπικότητά της (αν και οι ταμπέλες μπήκαν από πολλούς, γιατί τις ταμπέλες τις χαρίζουμε στη χώρα μας) αναρωτιέμαι απλά, στην δική μας κοινωνία, ποιοι είναι οι «γέροντες οι σοφοί» που αποφασίζουν, ποια η επιτροπή που κρίνει.

Στην δική μας την κοινωνία πού είναι ο χώρος που εναποθέτουμε τα, κατά τους «δυνατούς» και «αρτιμελείς », «άχρηστα» μελή;

Και αναρωτιέμαι, αν ο Καιάδας δεν υπήρξε, κατά πως διατείνονται οι ερευνητές, και αν ο «καιάδας» δεν υπάρχει στις μέρες μας, τότε γιατί οι άνθρωποι δεν εξελίχτηκαν; Γιατί οι άνθρωποι  δεν μπορούν να έχουν έναν χώρο να ακουμπούν τους πόνους τους, να χωράνε τις δυσκολίες τους, να απαλύνουν την διαφορετικότητά τους και να βρίσκουν τρόπους να προσφέρουν και να λαμβάνουν μέσα από αυτήν.

Πού είναι η κοινωνία; Πού είναι η ψυχοκοινωνική υγεία;

Γιατί δεν υπάρχουν δομές ψυχικής υγείας; Γιατί δεν υπάρχει ενημέρωση; Γιατί δεν υπάρχει απάγκιο για την ψυχική υγεία;

Μήπως είναι βολικό να υπάρχει φωταγωγός; Όπου φωταγωγός βάλτε καιάδας, ταμπέλες που στιγματίζουν, απομόνωση, βία και μίσος.

Από την άλλη πλευρά, θα μου πείτε, δεν θέλουν όλοι να βοηθηθούν… και θα σας απαντήσω: Ας φροντίσει η κοινωνική πρόνοια να υπάρχουν κέντρα ψυχοκοινωνικής βοήθειας, ας χρησιμοποιήσει τα κονδύλια σωστά ο κάθε «μεγαλέμπορας» της υγείας, ας ενδιαφερόμαστε ο ένας για τον άλλο και μετά ας μιλήσουμε για όσους αρνούνται τη βοήθεια.

Το σίγουρο είναι πως αν δεν υπάρχει βοήθεια, δεν θα μπορέσεις ποτέ να την ζητήσεις… Απλά θα καταδικαστείς από το ίδιο το σύστημα που θα έπρεπε να σε προστατεύει και θα καταδικάσεις τον ίδιο σου τον εαυτό που θα έπρεπε να προστατεύει όσους σε έχουν ανάγκη· και έτσι αβοήθητος, πες μου, πώς θα σωθείς;