Παιδικά βιβλία για το φαγητό, που θα βοηθήσουν τα μικρά μας να τρώνε υγιεινά, εξηγώντας τους την αξία της σωστής διατροφής.

Απογευματάκι, καταμεσής του χειμώνα, με ένα ή δύο κατσουφιασμένα νήπια μέσα στο διαμέρισμα, με το ρολόι στον τοίχο να θυμίζει τον λιωμένο χρόνο (από την αναγκαστική κλεισούρα) στο διάσημο έργο του Νταλί, προσπαθείς να πείσεις τα βαριεστημένα τέκνα να φάνε τα φρουτάκια/καροτάκια/γιαουρτάκια/αυγουλάκια τους ενώ εκείνα γυρεύουν σοκολατίτσες/καραμελίτσες και κέικ (στην καλύτερη των περιπτώσεων).

Μήπως την επόμενη φορά να τους το πεις με ένα βιβλίο; Μήπως να φωνάξεις στο σαλόνι σας τον Αγησίλαγο, τον Σέλοκ το Σέλινο, τον Σάκη Γαλατάκη και τα άλλα παιδιά; Μήπως ήρθε η ώρα να βαφτίσεις το σαλόνι σου «Υπουργείο Εθνικής Βιταμίνης»; Το έχω τσεκάρει, όταν αρχίζεις να τους διαβάζεις τις παρακάτω π.χ. γραμμές, που με αγάπη έγραψε η μαμά -απίστευτη μαγείρισσα- Sadazhinia (Γιολάντα Τσιαμπόκαλου) στο βιβλίο της «Πώς να καταβροχθίσετε ένα ουράνιο τόξο», τα φρουτάκια αποκτούν παραμυθένια διάσταση:

«Πάντως είναι γεγονός. Εγώ, για να φάω το πράσινο χρώμα απ’ το ουράνιο τόξο, άρχισα με τα εύκολα, λίγες φέτες αγγούρι δηλαδή, αλλά χωρίς να το καταλάβω συνέχισα τρώγοντας βραστό μπρόκολο (με σκόρδο). Μμμ, τέλειο!» 

«Το φαγητό δεν είναι μόνο για να χορταίνουμε» μας λέει η Ελένη Χαράτση-Γιωτάκη (εκδόσεις Μεταίχμιο) δίνοντάς μας την ευκαιρία μέσα από το βιβλίο της να ανοίξουμε μια πόρτα στον κόσμο των θρεπτικών τροφών. Όπως περιγράφει η συγγραφέας, «η προσπάθεια να εφαρμόσετε στο σπίτι το μοντέλο της υγιεινής διατροφής στο παιδί σας δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Για να τα καταφέρετε πρέπει να οπλιστείτε με υπομονή και δύναμη, και να προσπαθήσετε να κάνετε τα παιδιά συμμάχους και συνεργάτες σας, δουλεύοντας με ειλικρίνεια μέσα από τις συνθήκες της δικής σας πραγματικής ζωής. Κατάφερα να εξασφαλίσω τη συνεργασία των παιδιών μου με τη γνώση και την εμπειρία, δηλαδή ‘‘γνωρίζοντας και δοκιμάζοντας’’, κάτι που ελαχιστοποίησε την άρνησή τους όταν τους πρότεινα να δοκιμάσουν ένα καινούργιο λαχανικό ή ένα φρούτο αντί για γλυκό. Τα διατροφικά σκουπίδια που κατακλύζουν την εποχή μας οδηγούν τα παιδιά σε διατροφικές διαταραχές από την παιδική ηλικία. Οι επιδράσεις αυτές είναι τόσο σημαντικές για την υγεία του παιδιού, ώστε σήμερα η επιστήμη ταυτίζει τις επιπτώσεις της ανθυγιεινής διατροφής με τη νομική διάσταση του όρου ‘‘κακοποίηση του παιδιού’’».

Κρίνοντας από τις κακές επιδόσεις της Ελλάδας στην παιδική παχυσαρκία καταλαβαίνουμε ότι τελικά ο χαρακτηρισμός καθόλου υπερβολικός δεν είναι. Σύντομη παρένθεση: σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, η Ελλάδα καταγράφει πολύ υψηλά ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση τόσο στη μελέτη του Π.Ο.Υ., που διεξήχθη σε παιδιά 6-10 ετών από 11 χώρες της Ευρώπης, όσο και στη μελέτη ENERGY όπου συμμετείχαν παιδιά 10-12 ετών από 7 χώρες της Ευρώπης. Στην Ελλάδα, το 44% των παιδιών είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα ενώ 11,2% εξ αυτών χαρακτηρίζονται παχύσαρκα. Πίσω στο βιβλίο, στις τελευταίες σελίδες θα βρείτε πληροφορίες για θέματα υγιεινής διατροφής αλλά και ιδέες για ευχάριστες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι γονείς ή οι εκπαιδευτικοί με τα παιδιά. Με δύο λόγια: ένα sos εγχειρίδιο στη βιβλιοθήκη σας, ένα χρήσιμο βιβλίο συμπεριφοράς που με απλό και μοντέρνο τρόπο μαθαίνει στα παιδιά την αξία της ισορροπημένης διατροφής.

Και τώρα ώρα να ρίξουμε λίγο αλατοπίπερο, ρίγανη κι άλλα μπαχαρικά στην αποστολή μας έτσι ώστε να την κάνουμε σούπερ νόστιμη. Πάμε να γνωρίσουμε στα παιδιά μας το υγιεινό φαγητό ως πρωταγωνιστή στα πιο όμορφα παραμύθια.

Ο «Αγησίλαγος» του Δημήτρη Μπασλάμ (εκδόσεις Επόμενος Σταθμός) μιλάει για καρότα, βιταμίνες και πατάτες με μια ιστορία θεσπέσιας γεύσης, μια ιστορία με ρυθμό, φαντασία και μια αφήγηση που θα κάνει τα μικρά σας να ενθουσιαστούν τόσο που να σας ζητήσουν αμέσως ένα πιάτο ζεστής σουσαμόσουπας. H δίαιτα του Μάκη του Ιπποπόταμου, η συνταγή ενός Πελεκάνου γιατρού από το Μεξικό, ένα δέντρο που τραγουδάει, το αναψυκτικό της Καμήλας με τα δύο μπικίνια, και τα γυαλιστερά λουστρίνια του Ασβού είναι μερικά από όσα θα γνωρίσει ο κύριος Αγησίλαγος ένα πρωί που ξύπνησε με μαγουλάδες. Η άκρως ευφρόσυνη ιστορία κυκλοφορεί και σε CD, με αφηγητή τον Αντώνη Καφετζόπουλο, και τις φωνές των Αλκίνοου Ιωαννίδη, Σωκράτη Μάλαμα, Αργύρη Μπακιρτζή κ.ά.).

Περίοπτη θέση μαζί με τον «Αγησίλαγο» στη βιβλιοθήκη μας έχει το ουσιαστικό και θρεπτικότατο «Πώς να καταβροχθίσεις ένα ουράνιο τόξο» της Γιολάντας Τσιαμπόκαλου (εκδ. Καστανιώτη) σε αχτύπητη εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου, που αναδεικνύει με τρόπο φοβερό τα pop, φυσικά χρώματα των φρούτων και λαχανικών. Ο Γιώργος προσπαθεί να καταβροχθίσει ένα ουράνιο τόξο μαζί με την αδερφή του και τον Τρύφωνα. Τελικά δεν χρειάζεται να απομακρυνθούν πολύ. Ανακαλύπτουν ένα ουράνιο τόξο στην κουζίνα τους: όλα τα πολύχρωμα φρούτα και τα λαχανικά που υπάρχουν στο ψυγείο, κόκκινα, κίτρινα, πορτοκαλί, μοβ, μπλε, πράσινα, άσπρα.

Μια έξυπνα εκπαιδευτική σειρά γύρω από το ζήτημα της ισορροπημένης διατροφής, με πλοκή περιπετειώδη και με λογοτεχνική μαεστρία που κρατάει τα παιδιά με ματάκια ορθάνοιχτα για να ακούσουν τη λαχταριστή συνέχεια είναι «Οι περιπέτειες του επιθεωρητή Σέλοκ του Σέλινου» της Ιωάννας Μπουλντούμη (εκδόσεις Ψυχογιός). Συστήνουμε ανεπιφύλακτα και τους δύο τίτλους: «Στα πράσα» και «Μυστήριο στο υπουργείο Εθνικής Βιταμίνης».Τι τρέχει στο υπουργείο Εθνικής Βιταμίνης; Κάτι βαθιά σάπιο! Με τις επιθέσεις που δέχεται από τις ξένες εχθρικές δυνάμεις του junk food και του delivery απειλείται η εφαρμογής της πολιτικής υγιεινής διατροφής αλλά και η ίδια η καριέρα του υπουργού Τιμολέοντα Πυρέξ. Γι’ αυτό και καλείται επειγόντως ο επιθεωρητής Σέλοκ το Σέλινο, ώστε να εισχωρήσει μεταμφιεσμένος στο αρχηγείο των εχθρών και να αποκαλύψει τα υποχθόνια σχέδιά τους…

Στο βιβλίο «Καλή όρεξη» (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο) του Eric Carle τα παιδιά γνωρίζουν μια σειρά ζώα (σκαντζόχοιρος, ελέφαντας, αλεπού, παπαγάλος κ.ά.) σε διάφορες δραστηριότητες, που όλες, όμως, κατά κάποιον τρόπο, σχετίζονται με την τροφή. Και εκτός από τις πολύτιμες πληροφορίες τα παιδιά μυούνται και στην υπέροχη αισθητική με οδηγό μια σειρά από θαυμάσια κολάζ. Παράλληλα, τρέχει μια δεύτερη ενότητα πληροφοριών, που αφορά τη διατροφή.

Στους «Σωματοφύλακες της κατσαρόλας» της Λένας Τερκεσίδου (εκδόσεις Ταξιδευτής) η ιστορία διαδραματίζεται στο χωριό Μεγαλομπουκιά όπου ο Σάκης Γαλατάκης, η Φρουτένια… και οι φίλοι τους προετοιμάζονται για να λάβουν μέρος σε μεγάλο διαγωνισμό, που διοργανώνει ο «Διεθνής Οργανισμός Υγείας και Διατροφής», για το ποιος παράγει τις πιο υγιεινές τροφές για τους ανθρώπους. Οι Χημικοχωρίτες όμως με τον Ανθρακόλα και την παρέα του, που χρησιμοποιούν χημικά όπλα, καταστρώνουν ένα φοβερό σχέδιο για να τους εμποδίσουν. Από την ίδια συγγραφέα μπορείτε να αξιοποιήσετε ως συμμάχους σας και τους εξής τίτλους (συνοδεύονται από CD): «Ο Σάκης Γαλατάκης στο Ζαχαροχωριό», «Τραγουδώ και μαθαίνω να τρώω σωστά», «Θέλεις να γίνουμε μιλκσέικ».

Τη δε επόμενη φορά που τα πιτσιρίκια σας θα αναφωνήσουν «Μπλιάχ! Πάλι λαχανικά» θα χρησιμοποιήσετε το ομώνυμο βιβλίο (εκδ. Κέδρος). Η Άννα τρελαίνεται για τα ζυμαρικά. Δεν της αρέσει κανένα άλλο φαγητό. Η μαμά της, πάλι, την κυνηγάει να τρώει λαχανικά. Περισσότερη ταύτιση απ’ ό,τι με τους ήρωες αυτού του βιβλίου δύσκολα να βρείτε αλλού.

Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει και «Το στρουμπουλό Τερατάκι» της Κατερίνας Μαρκαδάκη (εκδ. Μίνωας). Ο κατεργάρης ήρωας εδώ αγαπάει τα γλυκά, τις λιχουδιές και τις νοστιμιές. Με λίγα λόγια, είναι λαίμαργο και δεν του αρέσουν καθόλου τα φρούτα και τα λαχανικά! Όταν όμως επισκέπτεται το χωριό του Τερατοπαππού του, τον περιμένει μια έκπληξη.

«Δεν μου αρέσει το γάλα» λέει ο Βασίλης, ο ήρωας του Μάκη Τσίτα (εκδ. Ψυχογιός). H μαμά του επιμένει κάθε πρωί να του δίνει μια τεράστια κούπα. Εκείνος άλλοτε το πίνει με κλειστή μύτη και κλειστά μάτια, άλλοτε το ρίχνει στο πιατάκι της γάτας ή στον νεροχύτη. Ώσπου μια μέρα πηγαίνει στον οδοντίατρο.

Στις εκδόσεις Ψυχογιός θα βρείτε και τους παρακάτω τίτλους στο ίδιο πνεύμα: «Περιπέτεια στη Λιχουδανία», της Κατερίνας Μουρίκη και της Κυριακής Ζακχαίου, «Ένα ψυγείο για τον Ορφέα» του Μερκούριου Αυτζή, «Το σκιουράκι που δεν ήθελε να φάει» της Ράνιας Μπουμπουρή.

Κρατήσαμε για το τέλος τον τρυφερό οδηγό «Φρούτα, Λαχανικά, Λουλούδια, Αγριολούλουδα και Βότανα» της Ευγενίας Φακίνου (εκδ. Κέδρος). Λαϊκές παροιμίες, αινίγματα, ποιήματα και τραγούδια μπλέκονται με κείμενα της συγγραφέα και τις ζουμερές ζωγραφιές της. Να, ας πούμε, μια θαυμάσια ιδέα να ψήσετε τις μικρές σας «Ο κηπουρός κέρασε κεράσια τα κορίτσια κι εκείνα τα κρεμάσανε στ’ αυτιά για σκουλαρίκια».