Ο γύρος του χρόνου με ποιήματα. Μια ανθολογία ποίησης για παιδιά

Χρόνια το σκεφτόμουν πως έλειπε από την ελληνική παιδική βιβλιοπαραγωγή μια ανθολογία ποίησης για παιδιά. Κι όταν πριν από έναν μήνα περίπου, οι εκδόσεις Μεταίχμιο μάς πληροφόρησαν ότι αυτό ακριβώς ετοιμάζουν, ενθουσιάστηκα. Ενθουσιάστηκα δε ακόμα περισσότερο ρίχνοντας μια ματιά στα πρώτα τυπογραφικά, για να διαλέξω ένα σαλόνι για να φιλοξενήσουμε στο γιορτινό μας Τaλκ (αναζητήστε το και δεν θα χάσετε!) “Ο γύρος του χρόνου με ποιήματα” είναι μια μοναδική ανθολογία που –μέσα από ένα ταξίδι στις τέσσερις εποχές του χρόνου– κάνει την πρώτη επαφή των παιδιών με τη νεοελληνική ποίηση μια αξέχαστη εμπειρία. Χτες το βράδυ που το πιάσαμε με τα παιδιά και κάναμε δυνατές αναγνώσεις-απαγγελίες ορισμένων ποιημάτων, ο ενθουσιασμός ήταν γενικευμένος και σε αυτό βοήθησε και η μαγική εικονογράφηση της Σάντρας Ελευθερίου, τα χρώματά της, η κίνηση των εικόνων της, ο τρόπος με τον οποίο διάβασε τα ποιήματα και τα μετουσίωσε σε ζωγραφιές!

Άνοιξη θρύψαλο μενεξεδί./Άνοιξη χνούδι περιστέρας./Άνοιξη σκόνη μυριόχρωμη.–Οδυσσέας Ελύτης

(…) Με τι καρδιά, με τι πνοή,/τι πόθους και τι πάθος/πήραμε τη ζωή μας· λάθος!/κι αλλάξαμε ζωή– Γιώργος Σεφέρης

Η επιμέλεια είναι της ποιήτριας και εκπαιδευτικού Μαριγώς Αλεξοπούλου, που έχει επιλέξει ποιήματα απλά και ποιήματα πιο σύνθετα, ποιήματα παλιά, που τα διδασκόμασταν κι εμείς και οι γονείς μας στο σχολείο και ποιήματα μοντέρνα, ποιήματα γνωστά και ποιήματα άγνωστα, όλα με κεντρικό άξονα τις τέσσερις εποχές του χρόνου! Όπως γράφει χαρακτηριστικά η επιμελήτρια στην εισαγωγή του βιβλίου: «Από τον ουρανό της ελληνικής ποίησης θα ήθελα τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τους φωτεινούς αστέρες, τους Έλληνες ποιητές μας, καθώς και τη λαϊκή παράδοση. Η κατάταξη της ύλης έγινε με βάση τις τέσσερις εποχές του χρόνου. Για τον λόγο αυτό μπορεί να παρέλειψα ποιήματα που θα ‘πρεπε να περιλαμβάνονται στη συλλογή. Η επιθυμία μου ήταν να συμπεριλάβω ποιήματα που διεγείρουν την παιδική φαντασία και μυούν εν γένει τον αναγνώστη “στην αρχή του μεγάλου ονείρου μας και το τέλος του μικρού μας ταξιδιού”, όπως γράφει ο ποιητής Τάσος Λειβαδίτης. Πιστεύω πως μπορώ να προσφέρω το βιβλίο αυτό όχι μόνο σαν μια απλή μύηση, αλλά και σαν έναν ευρύτερο προσανατολισμό μέσα στην ομορφιά των στίχων και της ποιητικής ατμόσφαιρας, σε μια εποχή που η τεχνολογία, όταν δε χρησιμοποιείται ἐπ’ ἀγαθῶ, καταντά μονόδρομος στη σκέψη των παιδιών και γενικά των νέων…»

Η ιδέα ήταν εξαιρετική και εξίσου εξαιρετική είναι και η υλοποίησή της. Τώρα που έγινε η αρχή, περιμένω νέες ποιητικές ανθολογίες, με νέες θεματολογίες, ώστε τα παιδιά να μάθουν από μικρή ηλικία να χάνονται μέσα στους στίχους, να τους αφήνουν να τα ταξιδεύουν σε μέρη μακρινά, να αφήνουν τη φαντασία τους ελεύθερη να κάνει τα δικά της όνειρα, μέσα από όσα διαβάζουν!

Είδα χτες βράδυ στ’ όνειρό μου/το γεννημένο μας Χριστό,/τα βόδια απάνω του εφυσούσαν,/όλο το χνώτο τους ζεστό (…) –Τέλλος Άγρας

Ποια νότα κάνουν τα τζιτζίκια;– Μαριγώ Αλεξοπούλου

Στο βιβλίο “Ο γύρος του χρόνου με ποιήματα” ανθολογούνται αλφαβητικά:

Τέλλος Άγρας, Μαριγώ Αλεξοπούλου, Κώστας Βάρναλης, Ιωάννης Βηλαράς, Γεώργιος Βιζυηνός, Άγγελος Βλάχος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Μιχάλης Γκανάς, Κική Δημουλά, Γεώργιος Δροσίνης, Νίκος Εγγονόπουλος, Μάνος Ελευθερίου, Οδυσσέας Ελύτης, Κωνσταντίνος Καβάφη, Νίκος Καββαδίας, Ρένα Καρθαίου, Κώστας Καρυωτάκης, Λίνα Κάσδαγλη, Αλέξανδρος Κατακουζηνός, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Μάρω Λοΐζου, Μελισσάνθη (Ήβη Κούγια-Σκανδαλάκη), Ματθαίος Μουντές, Ρίτα Μπούμη-Παπά, Μυρτιώτισσα (Θεώνη Δρακοπούλου), Κωστής Παλαμάς, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Λάκης Παπαδήμας, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Στρατής Πασχάλης, Τίτος Πατρίκιος, Γιώργης Παυλόπουλος, Ιωάννης Πολέμης, Αριστομένης Προβελέγγιος, Βασίλης Ρώτας, Χάρης Σακελλαρίου, Μίλτος Σαχτούρης, Γιώργος Σεφέρης, Άγγελος Σικελιανός, Διονύσιος Σολωμός, Γιώργος Σουρέλης, Στέλιος Σπεράντσας, Μιχαήλ Στασινόπουλος, Αργύρης Χιόνης

Μικρό πουλί, τριανταφυλλί, δεμένο με κλωστίτσα,/με τα σγουρά φτεράκια του στον ήλιο πεταρίζει (…) – Γιάννης Ρίτσος

Το τρένο φεύγει στις οχτώ/ ταξίδι για την Κατερίνη/Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει/ να μη θυμάσαι στις οχτώ/ να μη θυμάσαι στις οχτώ/ το τρένο για την Κατερίνη/Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει (…) – Μάνος Ελευθερίου

Αυτά τα Χριστούγεννα, χαρίστε στα παιδιά τη μαγεία της ποίησης! Νομίζω πως δεν υπάρχει ιδανικότερο δώρο…