Καθώς λατρεύω τα μπαχαρικά, ενθουσιάστηκα όταν ανακάλυψα ότι υπάρχει μια συγγραφέας για παιδιά που έχει φτιάξει τη λογοτεχνική τους χώρα, τη Χώρα των Μπαχαρικών. Έψαξα, λοιπόν, και βρήκα την κ. Βάσω Παπαδοπούλου, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου βιβλίου της “Το όνειρο του Κουρκουμά”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell, σε εικονογράφηση της Λίζας Ηλιού.

1. Κ. Παπαδοπούλου, καταρχάς συστηθείτε στο κοινό του Τaλκ. 

Καλησπέρα κυρία Παπαδιά. Όταν μου ζητήσατε να συστηθώ στο κοινό σας, ήταν σαν να ζωντάνεψε ο Γουρλομάτης δράκος του παραμυθιού, που με κοίταξε απειλητικά και με ρώτησε: “ποια είσαι εσύ και τι γυρεύεις στη σπηλιά μας;” Γνωρίζοντας όμως το Τaλκ, έβαλα το δράκο στη σελίδα του στο παραμύθι και ήρθα!  

Είμαι η Βάσω λοιπόν και μου αρέσουν τα παραμύθια για μικρά και μεγάλα παιδιά. Έχω κάνει οικονομικές και παιδαγωγικές σπουδές. Εξειδικεύτηκα και εργάστηκα για την ισότητα των φύλων τρεις δεκαετίες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Μ’ αυτή τη διαδρομή και μη έχοντας καμία άλλη δικαιολογία για να διαβάζω παραμύθια αφού οι κόρες μου είναι τριάντα και εικοσιδύο χρονών(!),  ξεκίνησα το 2014 να γράφω τα δικά μου. Τα παιδιά κι εκδόσεις Bell είναι οι συνοδοιπόροι μου!    

2. Το όνειρο του Κουρκουμά είναι το δεύτερο βιβλίο σας με πρωταγωνιστή ένα…μπαχαρικό, μετά την “Κανέλα και τον Ιππότη του Γαϊδουράγκαθου”. Πώς σκεφτήκατε και δημιουργήσετε τη Χώρα των Μπαχαρικών; 

Ήρθε μόνη της και με βρήκε το 2013! Σ’ ένα ταξίδι μου στην Κωνσταντινούπολη και μετά από μια βόλτα στη φημισμένη Αιγυπτιακή αγορά των μπαχαρικών. Όταν γύρισα στην Αθήνα, άνοιξα τον σάκο μου και γέμισε η κουζίνα μου με χρώματα και μυρωδιές. Μπαχαρικά, βότανα, τσάγια, αιθέρια έλαια. Κι ενώ όλα στη σωστή δόση δημιουργούσαν υπέροχες γεύσεις και συνδυασμούς, κάποια μικροατυχηματάκια είχαν ανεπανόρθωτα αποτελέσματα! Σ ‘ ένα από αυτά η άσπρη μου μπλούζα, έγινε κίτρινη όταν σκίστηκε η σακούλα με τη σκόνη του κουρκουμά και την έπλυνα για να την καθαρίσω! Αυτό ήταν! Η χώρα των Μπαχαρικών είχε ήδη στηθεί. 

3. Θα μας πείτε λίγα λόγια για το τι συνέβη στον Μεμά τον Κουρκουμά; Τι γυρεύει από τη Χώρα των Μπαχαρικών στη σπηλιά μιας δράκαινας και δύο δράκων; 

Α!!! Ο Μεμας ο Κουρκουμάς είναι ένας πολυαγαπημένος μου ήρωας. Ενώ φαίνεται ήσυχος, είναι παρορμητικός και βαριέται εύκολα, όπως και τα περισσότερα παιδιά. Του αρέσει να παίζει με την φαντασία του, να σκέφτεται διάφορες σκανταλιές και να δημιουργεί σενάρια. Κάπως έτσι λοιπόν κι ενώ χορεύει με τη Υδρόγειο Σφαίρα, βρίσκεται, χωρίς να το περιμένει, στη σπηλιά τους! Εκεί, παλεύει με την Βρωμοδοντού, τον Γουρλομάτη και τον Κακομουτσουνόπτερο, για να υπερασπιστεί την φίλη του την Νέλλα- Κανέλα που κινδυνεύει. Πατάει επάνω στην υπεροψία και την αλαζονεία τους και μηχανεύεται διάφορους τρόπους για να τους ξεγελάσει! Αναμετριέται με τον καθένα ξεχωριστά. Χρησιμοποιεί όλες τις δυνάμεις και τα “όπλα” του, κι ενώ πιστεύει πως τα έχει καταφέρει, βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη!     

4. Υπάρχουν σήμερα δράκοι και δράκαινες; Κι αν ναι, ποιοι είναι; Και γιατί τους φτιάχνουμε; 

Ο Μεμάς ο Κουρκουμάς ισχυρίζεται πως υπάρχουν και η αλήθεια είναι πως παλεύει μαζί τους με αγωνία! Βέβαια κι αυτόν τον περιμένει μια μεγάλη έκπληξη! Είναι η έκπληξη μπροστά στην οποία βρισκόμαστε όλες και όλοι μας όταν διαπιστώνουμε πως οι δράκοι μας είναι οι φοβίες μας, οι “μαύρες” σκέψεις μας, οι ανασφάλειες μας, οι αγωνίες μας και η αναβολή της αντιμετώπισης των προβλημάτων μας. Όσο πιο πολύ ταΐζουμε τους δράκους μας, τόσο πιο μεγάλοι γίνονται. Όσο πιο πολύ μιλάμε γι αυτούς σε ανθρώπους που εμπιστευόμαστε, τόσο πιο πολύ τους συρρικνώνουμε μέχρι τελικά να τους εξαφανίσουμε! Και φυσικά τους  φτιάχνουμε χωρίς να το καταλάβουμε και χωρίς να το θέλουμε! Απλά ταλαιπωρούμε τον εαυτό μας!      

5. Πώς γράφετε ένα βιβλίο; Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε; 

Ξεκινάει με μία ιδέα, ή με κάτι που μου τραβάει την προσοχή. Μέχρι αυτά να γίνουν λέξεις ακολουθεί μια περίοδος έρευνας, όπως στην περίπτωση της ιστορίας των μπαχαρικών που στο παρελθόν το εμπόριο τους αποτελούσε την μεγαλύτερη κερδοφόρα βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο. Για χάρη τους ανεβοκατέβηκαν αυτοκρατορίες, ενώ οι διαμάχες των κρατών για την κυριαρχία στο εμπόριο τους κράτησαν κάποιους αιώνες. Ήταν ένα ακριβό και πολυτελές αγαθό. Η μελέτη για τις ιδιότητες που έχει κάθε μπαχαρικό, με βοήθησε να στήσω τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών/τριών.

Στη συνέχεια ακολουθεί το γράψιμο, αλλά ακόμη περισσότερο το σβήσιμο και οι διορθώσεις. Δημιουργείται έτσι ένα τελικό κείμενο που όσες φορές κι αν το διαβάσεις, κάτι θέλεις να διορθώσεις! Κι επειδή αυτό δεν έχει τελειωμό… κάποια στιγμή το κλείνεις κι εύχεσαι να έχεις κάνει το καλύτερο που μπορούσες! Κι εκεί εμφανίζεται ο δράκος “Μπορούσες και καλύτερα”!  

6. Όταν μαγειρεύετε χρησιμοποιείτε μπαχαρικά; Ποιο είναι το αγαπημένο σας; 

Όταν έγραψα το πρώτο μου παραμύθι είπα στα παιδιά πως αν ήμουν μπαχαρικό θα ήθελα να ήμουν το πιπέρι! Από τότε ανακαλύπτοντας κάθε φορά καινούργιες γεύσεις και διαφορετικές χρήσεις και ιδιότητες, έχω αλλάξει χίλιες προτιμήσεις! Σήμερα είμαι στην περίοδο του μοσχοκάρυδου! Όπως καταλαβαίνετε τα χρησιμοποιώ και πειραματίζομαι συνέχεια! Και όχι μόνο στην κουζίνα! Στη ζωγραφική, στην παρασκευή αρωμάτων, αντισηπτικών, αλλά και διάφορων προϊόντων που χρησιμοποιούμε καθημερινά. 

7. Ποιος θα πρωταγωνιστεί στην επόμενη περιπέτεια στη Χώρα των Μπαχαρικών; 

Αυτή είναι μία ερώτηση που πολύ συχνά μου κάνουν και τα παιδιά! Η απάντηση είναι πως αυτό εξαρτάται από τα ίδια τα μπαχαρικά! Όπως είδατε και στο πρώτο παραμύθι της σειράς παίρνουν όλες τις αποφάσεις μόνα τους και ενωμένα! Εγώ απλώς μεταφέρω τις ιστορίες που μου διηγούνται. Ένας μικρός μου φίλος όμως με παρακάλεσε να μην γράψω ποτέ παραμύθι με το κύμινο γιατί του προκαλεί αλλεργία! Οπότε, είναι το μόνο που έχω αποκλείσει γιατί του το υποσχέθηκα!  

8. Έχετε εργαστεί πάνω στον τομέα της ισότητας των φύλων. Πώς βλέπετε τα πράγματα στην Ελλάδα σήμερα; Η παιδική λογοτεχνία μπορεί να πάει την κοινωνία μας μερικά βήματα μπροστά; 

Αυτή είναι μια μεγάλη ιστορία με πραγματικούς δράκους! Στερεότυπα, ανίσχυρη πολιτική βούληση, ανδρική ματαιοδοξία! Μοιάζει με τον δεύτερο μύθο του Ηρακλή για τη Λερναία Ύδρα!

Σίγουρα έχει γίνει πολλή δουλειά και θεσμικές παρεμβάσεις. Μην ξεχνάμε πως οι γυναίκες ξεκίνησαν να ψηφίζουν το 1952 και 1956 στις δημοτικές και βουλευτικές εκλογές αντίστοιχα! Μέχρι τότε ήταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Στα νέα παιδιά αυτό φαίνεται πολύ μακρινό, χιλιοειπωμένο και πολλές φορές αδιάφορο, αλλά δεν είναι. Δυστυχώς σήμερα σύμφωνα με τον δείκτη ισότητας, που μετρά την ισότητα των φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση.

Κατά τη γνώμη μου η παιδική λογοτεχνία και το παιχνίδι είναι τα δυνατότερα “εργαλεία” που γονείς, εκπαιδευτικοί και παιδιά έχουν στη διάθεσή τους για να θίξουν και να συζητήσουν κοινωνικά  αλλά και γνωστικά ζητήματα με άμεσο τρόπο. Εξιτάρουν και απελευθερώνουν τη φαντασία τους, καλλιεργούν τη δημιουργικότητά τους. Τα παιδιά ταυτίζονται επίσης  με τους ήρωες/ίδες και μαθαίνουν σιγά- σιγά να εκφράζουν τα συναισθήματά τους χωρίς να ντρέπονται ή να φοβούνται, γεγονός καθοριστικό για την ανάπτυξη της προσωπικότητας και του χαρακτήρα τους. Η παιδική λογοτεχνία είναι ίσως το μυστικό όπλο που θα χρησιμοποιούσε σήμερα ο Ηρακλής για να κόψει τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας, ή ο “Δούρειος Ίππος” του Οδυσσέα για να πάνε τα παιδιά μας την κοινωνία πολλά βήματα μπροστά.   

Σας ευχαριστώ για την όμορφη κουβεντούλα μας για το “Όνειρο του Κουρκουμά”!