Με αφορμή το βιβλίο της “Το Σοφάκι και ο Ντο”, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα, η Κατρίνα Τσάνταλη μιλάει στο Τaλκ για τη φιλοζωία και για το πώς μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά ώστε να σέβονται και να αγαπούν τα ζώα.
1. Γεια σου Κατρίνα και καλοτάξιδο το πρώτο σου βιβλίο. Πριν μιλήσουμε για αυτό, ας μιλήσουμε για σένα! Ποια είσαι, τι έχεις κάνει, τι κάνεις και πώς αποφάσισες να γράψεις ένα βιβλίο για παιδιά;
Σας ευχαριστώ πολύ! Είμαι η Κατρίνα Τσάνταλη, γεννήθηκα και μεγάλωσα στην όμορφη Θεσσαλονίκη, σπούδασα Διοίκηση Επιχειρήσεων και Μάρκετινγκ, και εργάζομαι στην οικογενειακή μας επιχείρηση, στην οινοποιία Τσάνταλη. Από μικρή πάντα μου άρεσε να γράφω τις σκέψεις μου και τα συναισθήματά μου, στιχάκια, ημερολόγια…
Το συγκεκριμένο παραμύθι είναι το δικό μου όνειρο αλλά και η ανάγκη μου να δω τις αλλαγές που εύχομαι στον κόσμο μας. Και αυτό επέλεξα να το κάνω “εκπαιδεύοντας” τα παιδιά, με όμορφα συναισθήματα και σκέψεις. Αυτά της αγάπης για τα ζώα και την φροντίδα τους. Αλλά και να συγκινήσω, ίσως, τους γονείς που θα το διαβάσουν και να τους βάλω σε σκέψεις για να κάνουν οι ίδιοι πράξη με τα παιδιά τους αυτά που προτείνει το βιβλίο με τα πιο απλά και, κατά την άποψή μου, βασικά φιλοζωικά μηνύματα.
2. Θες να μας πεις με λίγα λόγια τι πραγματεύεται η ιστορία σου και πώς διδάσκει στα παιδιά την αγάπη, τη φροντίδα και την προσφορά;
Το Σοφάκι, όπως τα περισσότερα παιδιά στην ηλικία του, θέλει κατοικίδιο, η μαμά της το αρνείται εξηγώντας φυσικά την ευθύνη που έχει κανείς όταν βάζει ένα ζωάκι στη ζωή του. Το Σοφάκι κάνει ευχή, και σαν φανταστικός φίλος εμφανίζεται ο Ντο το νεραϊδόσκυλο, ο οποίος με τις συμβουλές του θα μάθει στο Σοφάκι να φροντίζει τα ζωάκια, και συγκεκριμένα τα αδέσποτα. Τα παιδιά έχουν αυθόρμητη αγάπη προς όλα τα ζώα. Όταν μέσα από το βιβλίο το παιδί μαθαίνει να βάζει νεράκι στο πάρκο της γειτονιάς για να πιούνε τα περαστικά ζωάκια, ή να δίνει τα αποφάγια του στις γατούλες στην ταβέρνα, αυτό είναι η δική μου πρόταση για να ξεκινήσει το παιδί να δίνει και να προσφέρει σε αυτούς που το έχουν ανάγκη. Αυτό θεωρώ ότι είναι μια καλή βάση για την έννοια του “δίνω” σε πολλά επίπεδα.
3. Το Σοφάκι και ο Ντο! Πώς επέλεξες τα ονόματα των πρωταγωνιστών σου;
Το Σοφάκι ονομάστηκε Σοφάκι, επειδή όταν έγραψα το παραμύθι ήμουν μέσα σε αεροπλάνο και δίπλα μου καθόταν μια φίλη μου με πολύ παιδικά χαρακτηριστικά, η Σοφία. Ο Ντο είναι από την πρώτη νότα της μουσικής. Ντο ρε μι. Μαθαίνει στην Σοφία την πρώτα αξία της ζωής, την αγάπη, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η μουσική της ζωής. Πρακτικά επίσης, είναι μια λεξούλα που μπορεί να πει οποιοδήποτε παιδάκι πολύ εύκολα από πολύ μικρή ηλικία.
4. Γιατί είναι καλό για ένα παιδί να μεγαλώνει με ζωάκια; Ποια η σημασία των κατοικίδιων στην ψυχοσυναισθηματική και γνωστική ανάπτυξή του;
Αυτά τα εξηγούν αναλυτικά και εξαιρετικά οι ειδικοί στο τέλος του βιβλίου μου. Ένα παιδί που μεγαλώνει με ζώα έχει σίγουρα υψηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη από ένα παιδί που μεγαλώνει χωρίς. Μαθαίνει να φροντίζει κάτι που έχει την ανάγκη του, να είναι πιο υπεύθυνο. Πέρα από αυτό, τα παιδιά έχουν έναν δικό τους μαγικό κώδικα επικοινωνίας με τα ζώα. Παίζουν και αγαπιούνται με πολύ ξεχωριστό τρόπο. Δεν είναι κρίμα να τους το στερήσουμε αυτό;
5. Χρησιμοποίησες ρίμα στο κείμενό σου. Πιστεύεις ότι είναι πιο εύκολο για ένα παιδί να παρακολουθήσει ένα παραμύθι με ομοιοκαταληξίες;
Πιστεύω ότι όταν κάτι έχει μελωδικότητα, αμέσως τραβάει την προσοχή ενός παιδιού και είναι πολύ εύκολο να το παρακολουθήσει και, γιατί όχι, να το μάθει και απ´έξω.
6. Βλέπω στη φωτογραφία σου που συνοδεύει το βιβλίο ότι έχεις ένα σκυλάκι ίδιο με τον Ντο. Εσύ, λοιπόν, καθοδήγησες την εικονογράφηση του βιβλίου; Θες να μας μιλήσεις λίγο για το ζωάκι σου;
Ούτως ή άλλως η έμπνευση για τον Ντο είναι από το ένα μου “παιδί”, την Μούφα. Σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να είχα ένα σκυλάκι τέλειο, λευκό μαλτεζάκι ή λαμπραντόρ. Ήθελα να κάνω τα παιδιά να αγαπήσουν τα διαφορετικά σκυλάκια και κατά συνέπεια πλάσματα. Και αυτά έχουν πολύ ομορφιά. Τα μαύρα, τα κουτσά, με τα στραβά αυτιά κλπ.
7. Στα σχολεία, υπάρχει φιλοζωική εκπαίδευση; Φιλοδοξείς το βιβλίο σου να το βιβλίο σου να γίνει εργαλείο διαπαιδαγώγησης για γονείς και εκπαιδευτικούς;
Μακάρι. Εγώ από μεριάς μου έκανα ό, τι μπορούσα για να το κάνω πιο απλό και διασκεδαστικό. Θεωρώ ότι υπάρχει στα σχολεία κάποια φιλοζωική εκπαίδευση, αλλά πολύ φοβάμαι ότι σε αρκετές περιπτώσεις “γκρεμίζεται” μετά στο σπίτι. Δηλαδή το να πει ένα παιδί ότι στο σχολείο μάθαμε να βάζουμε νεράκι στα αδέσποτα της γειτονιάς και η μαμά να απαντήσει “όχι, είναι κακά και βρώμικα και άρρωστα και θα σε δαγκώσουν”. Φυσικά και θέλει προσοχή και επιτήρηση όταν ένα παιδί έρχεται σε επαφή με ξένα σκυλιά, αλλά όχι να προκαλείται τρόμος ή σιχαμάρα στο παιδί για αυτά.
8. Πιστεύεις ότι οι Έλληνες, ως λαός, είναι φιλόζωοι; Γιατί άραγε κάποιοι άνθρωποι κακοποιούν τα ζώα και πώς μπορούμε να εξηγήσουμε τη συμπεριφορά αυτή στα παιδιά;
Οι Έλληνες ως λαός είμαστε πολύ ευαισθητοποιημένοι γενικά. Απλά πιστεύω ότι πολλές φορές δεν κάνουμε την σκέψη, από απλή συμπόνια, να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα στην ουσιαστική βοήθεια, που σε τελική ανάλυση μπορεί να είναι μια πολύ μικρή και απλή πράξη. Τώρα, η κακοποίηση είναι έγκλημα. Οπότε, όπως εξηγείς στα παιδιά τι είναι ο φόνος, ή η οποιαδήποτε κακοποίηση σε άνθρωπο, έτσι πρέπει να εξηγείς και για τα ζώα. Προσωπικά πιστεύω ότι όταν ένας άνθρωπος κακοποιεί ζώα δεν αντιμετωπίζεται το ίδιο με το αν θα κακοποιούσε (ενήλικους) ανθρώπους, είναι πολύ άνιση μάχη. Πέρυσι είχε γίνει μια εκπαίδευση στη Ελληνική αστυνομία, για το πώς η κακοποίηση των ζώων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ενδοοικογενειακή βία. Εύχομαι να αλλάξουν τα πράγματα στην Ελλάδα σύντομα και να αντιμετωπίζεται το συγκεκριμένο θέμα με την σοβαρότητα που του αρμόζει.
9. Τέλος, ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον; Να περιμένουμε άμεσα και άλλο παραμύθι;
Ήδη έχω ετοιμάσει κάτι τελείως διαφορετικό. Ένα bedtime story. Για μένα ο κοινός παρονομαστής σε αυτά που γράφω και θέλω να ταξιδέψουν παραέξω από εμένα είναι το συναίσθημα. Επειδή όμως πάντα όταν απευθύνεσαι σε παιδιά, πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός, πάντα θέλω να συμβουλεύομαι και ειδικούς για να είμαι σίγουρη ακόμα και ότι όλες οι λέξεις που χρησιμοποιώ είναι 100% κατάλληλες και αφήνουν θετικά συναισθήματα και σκέψεις στο παιδί. Στο μυαλό μου έχω βέβαια να γράψω ιστορίες που θίγουν και άλλα σπουδαία για μένα θέματα, όπως το περιβάλλον ή η διαφορετικότητα. Αλλά περιμένω να μου έρθει και η έμπνευση για να πω “αυτό είναι”, όπως έκανα με το Σοφάκι και τον Ντο.
Κατρίνα Τσάνταλη
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα
