Ο εμβολιασμός προσφέρει σημαντικά οφέλη στο παιδί σας καθώς το προφυλάσσει από σοβαρά λοιμώδη νοσήματα και τις επιπλοκές τους. Όμως μπορεί να προκαλέσει παροδικό πόνο στο σημείο της ένεσης και μικροαδιαθεσία για σύντομο χρονικό διάστημα.
Πώς μπορείτε να μειώσετε το αίσθημα πόνου στο βρέφος-νήπιο:
Α. ΣΤΑΣΗ
- Κατά τη διάρκεια του εμβολιασμού κρατείστε το παιδί κοντά στο σώμα σας.
- Κρατήστε καλά ακινητοποιημένο το άκρο που θα γίνει το εμβόλιο. Ο πόνος αυξάνει σημαντικά όταν το παιδί μετακινείται κατά τη διάρκεια της ένεσης.
- Αποφύγετε όμως να σφίξετε υπερβολικά το παιδί στο στήθος γιατί μπορεί να του προκαλέσει δυσφορία.
- Για βρέφη που θηλάζουν, ο θηλασμός κατά τη διάρκεια ή μετά από το εμβόλιο μειώνει το αίσθημα πόνου.
- Για βρέφη που δεν θηλάζουν, χρήση πιπίλας ή μπιμπερό κατά τη διάρκεια ή μετά από το εμβόλιο μπορεί να μειώσει τη δυσφορία του παιδιού.
- Εναλλακτικά χορήγηση σακχαρόνερου που έχει παρασκευαστεί στο σπίτι (αναλογία: 1 κουταλάκι του τσαγιού ζάχαρη αραιωμένο με 2 κουταλάκια αποστειρωμένο-βρασμένο νερό) και χορήγησή του με σύριγγα ή μπιμπερό κατά τη διάρκεια του εμβολιασμού φαίνεται να μειώνει το αίσθημα του πόνου. Μην χορηγείτε σακχαρόνερο στο σπίτι μετά το εμβόλιο.
Β. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
- Παραμείνετε ήρεμοι, ψύχραιμοι και χαμογελαστοί κατά τη διάρκεια του εμβολίου. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα του γονιού και τα μιμούνται.
- Πάρετε βαθιές ανάσες πριν από το εμβόλιο χρησιμοποιώντας το διάφραγμα.
- Αποσπάστε την προσοχή του βρέφους-νηπίου μιλώντας, τραγουδώντας ή κουνώντας παιχνίδια που κάνουν θόρυβο (κουδουνίστρες, μουσικά κουτιά κ.τ.λ.).
Για μεγαλύτερα παιδιά:
α. Εξηγήστε στα παιδιά τη διαδικασία του εμβολιασμού και πόσο θα τα προφυλάξουν από το να αρρωστήσουν και να παραμείνουν υγιή
β. Μην λέτε ψέματα στα παιδιά, είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να μην τους αρέσει η ένεση.
γ. Μην κριτικάρετε τα παιδιά («μην κάνεις σαν μωρό», «τα αγόρια δεν κλαίνε»)
δ. Ζητήστε τους κατά τη διάρκεια του εμβολιασμού να φυσήξουν δυνατά σαν να «σβήνουν κεριά από την τούρτα» ή να παίρνουν βαθιές ανάσες.
- Μετά τον εμβολιασμό συγχαρείτε τα νήπια-παιδιά για το θάρρος που επέδειξαν και επιβραβεύστε τα με αγκαλιά και φιλί.
Γ. ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΩΝ (ΤΟΠΙΚΩΝ, ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ)
- Κάντε τοπική επάλειψη κατόπιν επικοινωνίας με τον παιδίατρό σας στο σημείο που θα γίνει το εμβόλιο με τοπική αναισθητική κρέμα EMLA™ (lidocaine-prilocaine) 60’ προ εμβολιασμού.
- Μην χορηγείτε πριν από τον εμβολιασμό προληπτικά αναλγητικά από το στόμα (paracetamol, ibuprofen), αλλά μιλήστε με τον παιδίατρο σας για πιθανή χορήγηση σε πυρετό ή έντονη ενόχληση στο σημείο της ένεσης. Ζητήστε γραπτές οδηγίες για την ακριβή δόση του αναλγητικού ανάλογα με τα κιλά του βρέφους-νηπίου.
Μετά τον εμβολιασμό:
Η πιο συχνή ανεπιθύμητη ενέργεια των εμβολίων είναι στο σημείο της ένεσης να παρουσιαστεί ερυθρότητα, σκληρία ή και άλγος.
- Εάν το βρέφος-νήπιο δεν δυσφορεί περιμένετε, χωρίς άλλη παρέμβαση, αφού η τοπική αντίδραση θα εξαφανιστεί μέσα στις επόμενες μέρες.
- Εάν υπάρχει έντονη τοπική αντίδραση κάνετε κομπρέσες με γάζα εμποτισμένη με κρύο φυσιολογικό ορό.
- Εάν το παιδί παρουσιάζει έντονο τοπικό άλγος ή δυσφορία μιλήστε με τον παιδίατρο σας για πιθανή χορήγηση αναλγητικού από το στόμα.
- Εάν παρατηρήσετε έντονη υπνηλία ή ανησυχία θερμομετρήστε το παιδί και σε πυρετό χορηγήστε αντιπυρετικό.
- Εάν παρατηρήσετε κάποια αντίδραση του παιδιού μη αναμενόμενη επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Αθανάσιος Μίχος, Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής-Λοιμωξιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία»