Μπορεί να χωρέσει αρκετή επιστήμη και πολλή περισσότερη αγάπη σε μερικές βαλίτσες; Γίνεται να προσφέρεις γνώση και να πάρεις πίσω απέραντο ενθουσιασμό και τα πιο αληθινά χαμόγελα που έχεις δει ποτέ σου; Μπορεί ένα πλαστικό μπουκάλι, ένα ψαλίδι, λίγο βαμβάκι και ένα χάρτινο φίλτρο να αλλάξουν ζωές; Και τελικά γίνεται να είσαι ευτυχισμένος έχοντας σχεδόν… τίποτα; Πάμε να γνωρίσουμε το πρόγραμμα «SΤΕΜ in Tanzania». Η ομάδα της SciCo, μαζί με 23 ακόμη «Science Dreamers» (εθελοντές από 8 χώρες με εξειδίκευση στην επιστήμη και στην τεχνολογία, καθώς και μαθητές γυμνασίου και λυκείου) ταξίδεψαν στη μακρινή Τανζανία για να βρουν τις απαντήσεις υλοποιώντας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «SΤΕΜ in Tanzania», που όραμα έχει να ενδυναμώσει εκπαιδευτικούς της κοινότητας, ώστε να μπορέσουν να προσφέρουν μακροπρόθεσμα εκπαίδευση STEM υψηλής ποιότητας. Να μπορέσουν, δηλαδή, με απλά υλικά να καλλιεργήσουν στους μαθητές τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και την κριτική σκέψη μέσω της Επιστήμης, της Τεχνολογίας, της Μηχανικής και των Μαθηματικών. Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το SANA Tanzania και το Wheeling2help, με την υποστήριξη του Miseni Retreat, σε δύο περιόδους: 12-19 και 19-26 Αυγούστου.Γιατί στην Τανζανία; Διότι είναι μια από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι περιορισμένη και η ποιότητά της χαμηλή. Οι υποδομές είναι ανεπαρκείς. Στα περισσότερα σχολεία της επαρχίας, χωρίς πάτωμα και παράθυρα, με λακκούβες μέσα στις αίθουσες και στα γραφεία των εκπαιδευτικών, δεν υπάρχει ρεύμα, νερό και βασικές συνθήκες υγιεινής (με μεγάλες διαφορές από χωριό σε χωριό. Κάθε σχολείο αντιμετωπίζει διαφορετικές προκλήσεις και περιορισμούς). Οι τάξεις περιλαμβάνουν από 80 έως 170 μαθητές ενώ η έλλειψη εκπαιδευτικού δυναμικού, εκπαιδευτικού υλικού και βασικών αγαθών είναι πολύ έντονη. Ιδιαίτερα στην επαρχία, η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών σταματά να πηγαίνει σχολείο μετά το δημοτικό (η πρώτη τάξη είναι το νηπιαγωγείο).  Οι SΤΕΜ Educators της SciCo, επισκέφτηκαν 12 σχολεία σε 6 χωριά, όπου είχαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν εκπαιδευτικές δράσεις με σκοπό να ενδυναμώσουν τους εκπαιδευτικούς και να βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν απλές έννοιες των φυσικών επιστημών, της αστρονομίας και της υπολογιστικής σκέψης. «Είναι απίστευτο να καταλαβαίνεις ότι πολλά παιδιά στον κόσμο δεν γνωρίζουν έννοιες και πράγματα, γιατί απλώς δεν έχουν πρόσβαση στην εικόνα τους. Ακούνε για τους πλανήτες και προσπαθούν να τους φανταστούν κοιτώντας τον ουρανό, αλλά δεν έχουν δει ποτέ μια εικόνα του ηλιακού συστήματος γιατί δεν έχουν βιβλία», μας είπαν συγκινημένοι οι δεκαπεντάχρονοι Άγγελος και Θεμιστοκλής, που ταξίδεψαν μαζί με τους Science Dreamers της SciCo.   Εκτός από την επαφή με τους μαθητές, των οποίων ο ενθουσιασμός απέναντι σε κάθε τι καινούριο ήταν απερίγραπτος, ακόμη πιο σημαντική ήταν η εκπαίδευση των δασκάλων. 48 εκπαιδευτικοί από τα 12 σχολεία εκπαιδεύτηκαν πάνω στο STEM και ήρθαν σε επαφή για πρώτη φορά με τη βιωματική μάθηση. Εξαιρετικά χρήσιμος είναι ο εκπαιδευτικός οδηγός που δημιούργησε η ομάδα της SciCo με τίτλο «From motion to light», καθώς το εκπαιδευτικό υλικό που παρέχεται στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και ειδικότερα στον τομέα των φυσικών επιστημών είναι ελλιπές και δεν υπάρχει δυνατότητα για τους εκπαιδευτικούς να  αντλήσουν επιπλέον πληροφορίες, να εκπαιδευτούν σε κάτι νέο και να εμπλουτίσουν/αναβαθμίσουν την εκπαιδευτική διαδικασία.Ο οδηγός περιλαμβάνει εκτενή εισαγωγή στην εκπαίδευση STΕM και το Project Based Learning, αλλά και πάρα πολλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Αυτός ο οδηγός χαρίστηκε σε όλα τα σχολεία μαζί με βασικά STEM υλικά. «Πώς να εξηγήσεις το φαινόμενο του ηλεκτρισμού όταν το χωριό σου δεν έχει ρεύμα; Συνειδητοποιούμε ότι μόνο με τη χρήση της θεωρίας τα παιδιά δυσκολεύονται να καταλάβουν αυτό που προσπαθούμε να τους μάθουμε», έλεγαν οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί που πλέον μπορούν να οπτικοποιήσουν επιστημονικές έννοιες. «Ήταν εντυπωσιακό ότι μέσα σε μία μόνο εβδομάδα υπήρχαν εκπαιδευτικοί που, μαζί με τους μαθητές τους, όχι μόνο αγκάλιασαν τη γνώση που τους παρείχαμε, αλλά την εξέλιξαν και μας παρουσίασαν mini projects. Αυτό μας δίνει κίνητρο για τη συνέχεια», τονίζει η Υακίνθη Μπατσή, Project Leader του έργου.Ανάμεσα σε εντυπωσιακά πειράματα και διασκεδαστικές δραστηριότητες, οι STEM Educators της SciCo μάς είπαν ότι το πείραμα που ξεχώρισε ήταν το αυτοσχέδιο φίλτρο νερού. Εκπαιδευτικοί και μαθητές έμαθαν πώς μπορούν να φιλτράρουν το βρόχινο νερό με φυσικά υλικά, έτσι ώστε να το καθαρίσουν σε ικανοποιητικό βαθμό και τελικά να το χρησιμοποιήσουν για μαγείρεμα, πλύσιμο κ.λπ. (όχι φυσικά για πόση).

Μαθητές και εκπαιδευτικοί της κοινότητας βρέθηκαν πιο κοντά στη γνώση και στην επιστήμη. Ως αντάλλαγμα, πρόσφεραν στους ανθρώπους της SciCo απλόχερα αγνά χαμόγελα, πολλή αγάπη, ενθουσιασμό, αλλά και την ευκαιρία να αναστοχαστούν πάνω στα σημαντικά και στα ασήμαντα της ζωής. «Ταξιδεύεις στην Αφρική για να βοηθήσεις όσο μπορείς παρέχοντας γνώση, αλλά αυτά που παίρνεις πίσω είναι πολύ ανώτερα, σε κατακυριεύουν και σε γεμίζουν για μια ολόκληρη ζωή», αναφέρει ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος, Co-founder & General Manager της SciCo.

Τελικά, γίνεται να είσαι ευτυχισμένος και να αισθάνεσαι να τα έχεις όλα, όταν χορεύεις –κι ας μην έχεις τίποτα. «Αν με ρωτούσαν ποια υπερδύναμη θα ήθελα να έχω σε αυτή τη ζωή», είπε ο Άγγελος μιλώντας για το ταξίδι του, «θα επέλεγα αυτή του να χορεύεις όπως τα παιδιά και οι μεγάλοι που γνώρισα εκεί».Για περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα «SΤΕΜ in Tanzania» επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: https://scico.gr/activities/stem-volunteer-program-in-tanzania/

Αν σας ενδιαφέρει να συμμετέχετε στην επόμενη δράση της SciCo στην Τανζανία μείνετε συντονισμένοι στα Social Media του οργανισμού: Instagram, Facebook, LinkedIn. 

Η SciCo (Science Communication) είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που στόχο έχει την επικοινωνία της επιστήμης, τη διάδοση της STEM εκπαίδευσης και την ενδυνάμωση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και του κοινού. Ιδρύθηκε το 2008 και αποτελείται από επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς, καλλιτέχνες. Μέσα από καινοτόμες δράσεις, όπως φεστιβάλ, ψηφιακές πλατφόρμες και σεμινάρια, η SciCo έχει «συνομιλήσει» με περισσότερους από 400.000 ανθρώπους σε όλη την Ελλάδα, ενώ κινείται και εκτός συνόρων συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκά προγράμματα και δίκτυα. Το πρόγραμμα «SΤΕΜ in Tanzania» πραγματοποιήθηκε φέτος για δεύτερη φορά.