Η θεατρική ομάδα Hippo Theatre Group, συνεχίζοντας με το ιδιαίτερο είδος σωματικού θεάτρου που η ίδια έχει επινοήσει (kinemo), επιστρέφει στο Θέατρο Σταθμός με τη νέα, διαδραστική παράστασή της «Αδέσποτα», από 1 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή στις 15:00.
Πρόκειται για ένα θεατρικό έργο γραμμένο από τους Φώτη Δούσο, Αλέξανδρο Ράπτη και Καλλιόπη Φύκαρη με βασικό θέμα την ευαισθητοποίηση των μικρών παιδιών απέναντι στα αδέσποτα ζώα. Χρησιμοποιώντας την έντονη σωματικότητα, την υψηλή ενέργεια, την ιδιαίτερη κινησιολογία και τη διαρκή διάδραση με το κοινό, η παράσταση προσφέρει στους μικρούς θεατές ένα θέαμα γεμάτο εκπλήξεις, ανατροπές, χιούμορ και συγκίνηση. Το Τaλκ μίλησε με τον Φώτη και τον Αλέξανδρο για τη νέα τους δουλειά και το σύγχρονο παιδικό θέατρο.
1.Φώτη και Αλέξανδρε, Αλέξανδρε και Φώτη, βρισκόμαστε στο κλασικό ετήσιο ραντεβού μας στην αρχή της θεατρικής σεζόν. Οι παλαιότεροι γονείς και τα πιο μεγάλα παιδιά προφανώς σας γνωρίζουν. Όμως, ας ξεκινήσουμε με μια ανασκόπηση στην πορεία σας στο παιδικό θέατρο για να σας γνωρίσουν οι καινούργιοι (και να σας ξαναθυμηθούν οι παλιοί).
Φ.Δ.: Φτιάξαμε την ομάδα το 2009. Ήταν μια εποχή που το παιδικό θέατρο είχε αρχίσει να αποβάλει σιγά σιγά τις παθογένειες που το ταλαιπωρούσαν για δεκαετίες (προχειρότητα, διδακτισμός, έλλειψη επαγγελματισμού κ.ά.). Νέες τάσεις πήραν να αναδύονται. Ίσως συμβάλαμε και εμείς λίγο σε αυτό. Όταν ξεκινήσαμε, δεν νοούνταν παιδικό θέατρο χωρίς φανταχτερά και εντυπωσιακά σκηνικά. Τώρα έχει εμπεδωθεί μια νέα ιεράρχηση των βασικών υλικών μέσα από τα οποία φτιάχνεται μια παράσταση για παιδιά. Η εντυπωσιοθηρία έχει αρχίσει να εγκαταλείπεται και υπάρχει μια στροφή προς το ουσιαστικό. Ασχολούμαστε λοιπόν με το θέατρο για παιδιά και για ενήλικους και με το εκπαιδευτικό δράμα. Έχουμε παίξει σε πολλά μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού, σε σχολεία, σε φεστιβάλ, σε πανεπιστήμια. Τι είμαστε; Ένα σύγχρονο «μπουλούκι» οι παραστάσεις του οποίου χωράνε μέσα σε μερικές βαλίτσες και έτσι μπορούν ανά πάσα στιγμή να πάνε παντού.
Α.Ρ.: Φτιάξαμε την ομάδα την εποχή της οικονομικής κρίσης. Ξεκινήσαμε να κάνουμε παραστάσεις με λιτά μέσα και κυρίως χρησιμοποιώντας το σώμα, τη μουσική, τον σκηνικό ρυθμό και την υψηλή ενέργεια. Έτσι, διαμορφώσαμε ένα δικό μας υποκριτικό ύφος, το οποίο συνδέθηκε άρρηκτα με το ταξίδι και τη συνεχή μετακίνηση. Οι παραστάσεις μας ταξίδεψαν παντού στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γνωρίσαμε ένα μεγάλο αριθμό από εκπαιδευτικούς και ήρθαμε σε επαφή με πάρα πολλές εκπαιδευτικές κοινότητες. Μέσα από την τέχνη μας προσπαθήσαμε να συμβάλλουμε και μεις στο έργο τους για μια ισορροπημένη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παιδιών. Η πορεία μας συνεχίζεται προσπαθώντας πάντα να κρατάμε το επίπεδο των παραστάσεων μας υψηλό και πάντα με σεβασμό προς το θεατή.
- Φέτος, επανέρχεστε στο Θέατρο Σταθμός με τα “Αδέσποτα”. Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία και το πώς γράφτηκε.
Φ.Δ: Η αρχική ιδέα ανήκει στη συνεργάτιδά μας Σίσσυ Ιγνατίδου, που μας πρότεινε να κάνουμε ένα έργο για τα αδέσποτα ζώα της πόλης. Αρχικά ψάξαμε να βρούμε κάτι έτοιμο (όταν βρίσκεσαι σε συνεχή κατάσταση writer’s block, τα ξέρεις, Πελιώ, τα λέω κάθε μέρα στα social media!) δεν ξεκινάς εύκολα να γράψεις καινούργιο έργο. Όμως βρήκαμε ελάχιστα πράγματα. Και σίγουρα όχι κάτι που να μας ταιριάζει. Πολλά από τα έργα που ασχολούνται με ευρύτερα θέματα οικολογίας παραείναι διδακτικά. Εμείς θέλαμε να κάνουμε μια πιο ελεύθερη και πιο βαθιά προσέγγιση.
Α.Ρ.: Με αφορμή την υπέροχη και πρωτότυπη ιδέα της Σίσσυς, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε πάνω στο κείμενο και την παράσταση και το αποτέλεσμα ήταν πολύ όμορφο εξ αρχής. Η σκέψη μας για τα “Αδέσποτα” ήταν να εισάγουμε – παράλληλα με τη θεατρική δράση- και αρκετές εκπαιδευτικές διαδραστικές δραστηριότητες. Στη συγκεκριμένη παράσταση, μας ενδιέφερε να πετύχουμε τη συναισθηματική και νοητική εμπλοκή των παιδιών με τη θεματική των αδέσποτων ζώων, με στόχο να συμβάλουμε όσο μπορούμε στην ευαισθητοποίηση τους πάνω σε αυτό το πολύ σημαντικό ζήτημα.
- Έχετε αναπτύξει ένα ιδιαίτερο είδος θεάτρου, το Kinemo. Μιλήστε μας για αυτό. Πώς το εφαρμόζετε στα “Αδέσποτα”.
Α.Ρ: Τα “Αδέσποτα” όπως και κάθε μας παράσταση διέπεται από τις αρχές του kinemo. Το kinemo βασίζεται στην πολύ υψηλή ενέργεια και τον γρήγορο και καλοκουρδισμένο ρυθμό. Στις αυστηρές δομές και την εσωτερική πειθαρχία του ηθοποιού. Είναι μια μέθοδος σωματικού θεάτρου που αφήνει χώρο στη φαντασία του θεατή και προσφέρει τη δυνατότητα μιας διαισθητικής επικοινωνίας μεταξύ ηθοποιών και κοινού.
Φ.Δ.: Το kinemo εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε είδος θεάτρου. Είναι μια μέθοδος υποκριτική, αλλά ταυτόχρονα και ένα εργαλείο που δίνει λύσεις και κατευθύνσεις στη σκηνοθεσία και τη σκηνογραφία. Έχει να κάνει με τα υψηλά επίπεδα ενέργειας που εκλύονται κατά τη διάρκεια μιας παράστασης και τους τρόπους που τιθασεύεται αυτή η ενέργεια και αποκτά αισθητικό σχήμα, ρυθμό και νόημα.
- Η Αθήνα είναι μια πόλη αφιλόξενη όχι μόνο για τα ζώα, αδέσποτα και δεσποζόμενα, αλλά και για τους ανθρώπους της. Πώς μπορούμε να το εξηγήσουμε αυτό στα μικρά παιδιά;
Α.Ρ.: Το σύγχρονο αστικό περιβάλλον της Αθήνας είναι, όντως, αρκετά αφιλόξενο. Εμείς, ως άνθρωποι της τέχνης, αλλά και γενικότερα ως πολίτες πρέπει να συμβάλλουμε σε μια ανανεωτική προσπάθεια αλλαγής, ώστε να το αλλάξουμε αυτό. Θα έλεγα ότι είναι ένας ευγενής στόχος να καταφέρουμε να εμπνεύσουμε τα παιδιά, δηλαδή τους μελλοντικούς πολίτες αυτής της χώρας, έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθούν πάνω σε καίρια ζητήματα, όπως αυτό των αδέσποτων ζώων και των άστεγων ανθρώπων. Αν μπορέσουμε να κάνουμε το ελάχιστο δυνατό, δηλαδή να καλλιεργήσουμε το αίσθημα της αλληλεγγύης στα μικρά παιδιά, από κει και πέρα όλα θα είναι σίγουρα καλύτερα.
Φ.Δ.: Οφείλουμε, εκπαιδευτικοί, γονείς, λογοτέχνες και άνθρωποι του θεάτρου που ασχολούμαστε με το παιδί, να δείξουμε τη δέουσα κοινωνική και οικολογική ευαισθησία. Τα προβλήματα αυτά θα πρέπει να έρθουν στην πρώτη γραμμή της σύγχρονης παιδαγωγικής μέριμνας. Και να αντιμετωπιστούν με την αίσθηση του επείγοντος.
- Στην παράστασή σας, παρουσιάζονται στα παιδιά ο δήμαρχος και ο γραμματέας του. Πώς τους έχετε σκιαγραφήσει και από πού εμπνευστήκατε;
Α.Ρ.: Ο Δήμαρχος και ο Γραμματέας του είναι σύμβολα εξουσίας, αλλά ταυτόχρονα και οι πολιτικοί που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πράγματα. Τα παραδείγματα ζουν ανάμεσά μας. Στη δική μας προσέγγιση οι χαρακτήρες αυτοί παρουσιάζονται γκροτέσκοι και με αρκετά στοιχεία διαφθοράς.
Φ.Δ.: Όπως έχουν παρατηρήσει φίλοι που έχουν δει την παράσταση, αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της φιλοζωίας και τα ευρύτερα οικολογικά θέματα που μας απασχολούν μέσα από ένα πολιτικό πρίσμα. Δεν τα παρουσιάζουμε αποχρωματισμένα, άτονα, ουδέτερα. Υπάρχουν ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Και πρέπει αυτό να γίνει κατανοητό από τα παιδιά. Για να μπορέσουν να αντιδράσουν πιο συνειδητά και πιο αποτελεσματικά.
- Τι θεωρείτε ή τι ελπίζετε ότι μπορεί να κάνει ένα παιδί, ως άτομο, για κινητοποιήσει την κοινότητα για θέματα περιβάλλοντος; Μπορεί μια θεατρική παράσταση να του αλλάξει τον τρόπο θέασης του δημόσιου χώρου και ουσιαστικά να το πολιτικοποιήσει;
Φ.Δ.: Μία όχι. Αλλά πολλές;
Α.Ρ.: Αν ένα παιδί αρχίσει να προβληματίζεται πάνω σε περιβαλλοντικά ζητήματα έχει γίνει η αρχή. Έστω και μία παράσταση να μιλήσει για τέτοια θέματα είναι επίσης μία αρχή. Όσο περισσότερες τόσο το καλύτερο. Το θέατρο, ναι, μπορεί να μας αλλάξει.
- Προφανώς, δεν απευθύνεστε μόνο στα παιδιά, αλλά και στους συνοδούς τους, κυρίως σε γονείς και εκπαιδευτικούς. Καταρχάς, πιστεύετε ότι οι ενήλικοι στην Ελλάδα είναι ευαισθητοποιημένοι αναφορικά με τα αδέσποτα; Και ποια είναι η σχέση τους με τον δημόσιο χώρο, όπου μεγαλώνουν τα παιδιά που φροντίζουν; Πώς μπορεί η παράστασή σας να τους αγγίξει και να τους οδηγήσει να υιοθετήσουν νέες, καλύτερες συνήθειες στην καθημερινότητά τους;
Φ.Δ.: Τα τελευταία χρόνια η ευαισθητοποίηση του κόσμου έχει αυξηθεί. Αυτό φαίνεται από τη μηδενική ανοχή που δείχνει ο κόσμος (αλλά και ο νόμος πλέον…) σε περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, όσο και από τα κεσεδάκια με φαγητό και νερό που βλέπουμε συχνά στις εισόδους των πολυκατοικιών. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί συνεχώς σε αυτή τη χώρα ιδιώτες και απλοί πολίτες να επωμίζονται το βάρος αντιμετώπισης συλλογικών προβλημάτων.
Α.Ρ.: Υπάρχουν πολλοί γονείς που ενδιαφέρονται για το θέμα των αδέσποτων ζώων. Άνθρωποι που αγαπάνε τα ζώα γενικά. Και που φροντίζουν να μιλάνε γι’ αυτά στα παιδιά τους. Η παράσταση μας, βοηθάει στη συνέχεια και την εμβάθυνση μιας τέτοιας συζήτησης.
- Είστε αισιόδοξοι για το μέλλον; Έχουμε συνειδητοποιήσει οι μεγάλοι τι κόσμο κληροδοτούμε στα παιδιά μας; Προλαβαίνουμε να αλλάξουμε νοοτροπία και ζωή;
Φ.Δ.: Δεν ξέρω αν προλαβαίνουμε. Πάντως, δεν μας παίρνει να κάνουμε και αλλιώς.
Α.Ρ.: Το μέλλον είναι αβέβαιο. Και τα σημάδια των καιρών δυσοίωνα. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε όσο ζούμε είναι να αγωνιζόμαστε για ένα καλύτερο αύριο για όλους, ο καθένας με τον τρόπο του.
- Τέλος, γιατί θα προτείνατε σε έναν γονιό ή εκπαιδευτικό να έρθει με τα παιδιά ή τους μαθητές του στην παράσταση;
Φ.Δ.: Γιατί μιλάει για ένα θέμα που καίει. Για κάτι που δεν μπορούμε να το αγνοούμε άλλο. Για κάτι που έχει να κάνει με την ιδιότητά μας ως πολιτών αυτής της χώρας, ατόμων αυτής της κοινωνίας και ως πλασμάτων αυτού του κόσμου. Αλλά – εξίσου σημαντικό – μικροί μεγάλοι θα διασκεδάσουν με την ψυχή τους στην παράσταση.
Ταυτότητα παράστασης «Αδέσποτα»
Κείμενο: Φώτης Δούσος, Αλέξανδρος Ράπτης, Καλλιόπη Φύκαρη
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ράπτης – Φώτης Δούσος
Βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Καλακίδης
Ιδέα: Σίσσυ Ιγνατίδου
Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων: Καλλιόπη Φύκαρη
Σκηνικά – Κοστούμια: Κατερίνα Χατζοπούλου
Μάσκες: Ζενεβιέβ Αθανασοπούλου
Μουσική: Αλέξανδρος Ράπτης
Ενορχήστρωση: Μάριος Αποστολακούλης
Κίνηση: Αλέξανδρος Ράπτης, Φώτης Δούσος
Χορογραφίες: Μίκα Στεφανάκη
Οργάνωση Παραγωγής: Αλέξανδρος Ράπτης
Αφίσα: Χρυσούλα Κοροβέση
Παραγωγή: Hippo Theatre Group
Επικοινωνία: Ευαγγελία Σκρόμπολα
Πού: Θέατρο Σταθμός, Μεταξουργείο – Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα 10437, 2105230267.
Πότε: Κάθε Κυριακή στις 15:00.
Παίζουν: Βέρα Κατσιμπάρου, Κυριακή Λεγάκη Κριμιτζά
Διάρκεια: 55′ χωρίς διάλειμμα
Ηλικίες: 3-12 ετών
Το κείμενο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΩΔΩΝΗ
Photo Credit: Ben Gregory-Ring