Οικονομική κρίση, πανδημία, πόλεμος, ενεργειακή κρίση, παιδοκτονίες. Όπου κι αν κοιτάξουμε γύρω μας βλέπουμε ειδήσεις θλιβερές, εικόνες ζοφερές… Στις συζητήσεις μεταξύ ενηλίκων, κουβεντιάζουμε μαζεμένοι, χαμηλόφωνα, μη μας ακούσουν τα παιδιά, με τα κεφάλια σκυμμένα. Πού πήγε η ευτυχία που όλοι περιμέναμε να έρθει; Πώς μπορούμε να είμαστε χαρούμενοι με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας; Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την ψυχική μας ανθεκτικότητα μπροστά στα δεινά που δεν μας αφήνουν να χαλαρώσουμε ούτε στιγμή; Έχουμε δικαίωμα στην ξεγνοιασιά ή πρέπει να αισθανόμαστε τύψεις για κάθε μας χαμόγελο;

Τα ερωτήματα αυτά μας ταλανίζουν καιρό τώρα. Και φυσικά, παίρνει η μπάλα και τα παιδιά μας, που αν είναι μικρά διαισθάνονται τη διαρκή ανησυχία και το άγχος μας, ενώ αν είναι μεγάλα γνωρίζουν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ότι ο κόσμος γύρω μας βιώνει μια διαρκή κατάπτωση, σε κάθε επίπεδο. Είναι, όμως, χρέος μας, ημών των γονέων, και ταυτόχρονα και γιατρειά μας, να μην τα αφήσουμε να φαρμακωθούν από τις κρίσεις που μας ταλανίζουν, είτε σε προσωπικό είτε σε οικογενειακό είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο. Αν καταρρεύσουμε, υπό το βάρος της καθημερινότητας, θα καταρρεύσουν κι εκείνα μαζί μας, και δεν τους αξίζει. Χρειάζονται ενδυνάμωση για να αντέξουν το χτες, το σήμερα και κυρίως το αύριο. Γιατί αυτά θα κληθούν σύντομα να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο.

Πώς, όμως, θα μπορούσαμε να τα ενδυναμώσουμε; Υπάρχει κάποιο μαγικό εργαλείο που σβήνει τη δυστυχία και φέρνει την ευτυχία, ιδιαίτερα όταν ξέρουμε πως δεν είναι σχεδόν καθόλου στο χέρι μας (σε ατομικό επίπεδο) η σωτηρία του κόσμου; Ποια είμαι εγώ; Πώς θα φέρω στον τόπο μου οικονομική ευμάρεια; Πώς θα διώξω τον κορονοϊό; Πώς θα σταματήσω τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία; Πώς θα εξασφαλίσω φτηνότερο ρεύμα και καύσιμα; Πώς θα εξασφαλίσω ότι δεν θα ξαναζήσουμε στυγερές δολοφονίες παιδιών από την ίδια τους τη μάνα; Φαίνεται πολύπλοκο, σύνθετο, ακατόρθωτο. Όμως αυτό δεν πρέπει, σε καμία των περιπτώσεων, να ισοδυναμεί με παραίτηση.

Ο καθένας από εμάς έχει προσωπική δύναμη και αυτήν οφείλει να χρησιμοποιήσει για τον ίδιο και να μεταλαμπαδεύσει στα παιδιά του. Και, όπως έχουμε γράψει πολλές φορές, τα βιβλία είναι οι καλύτεροι σύμμαχοί μας για να τους εμφυσήσουμε ιδέες, αρχές και τρόπους ζωής, ώστε τελικά όλοι μαζί, μικροί και μεγάλοι, να τον αλλάξουμε τον κόσμο. Να τον βελτιώσουμε. Ένα βιβλίο έχω, λοιπόν, αυτό το διάστημα ως οδηγό μου για να αντέξω και για να βοηθήσω τον γιο μου και την κόρη μου να αντέξουν κι εκείνοι. Ένα συμβολικό παραμύθι, γραμμένο και εικονογραφημένο από τη Μαρίνα Γιώτη: Τα Φλαφ της ευτυχίας.

Τι είναι τα Φλαφ;

Τα Φλαφ είναι κάτι φανταστικά κίτρινα ουράνια σώματα, που λάμπουν στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος. Τα Φλαφ φέρνουν την πραγματική ευτυχία σε όποιον τα αγγίξει. Μοιάζουν να βρίσκονται πολύ μακριά, ΟΧΙ δεν είναι δυνατόν να τα αποκτήσει κανείς. Τουλάχιστον, αυτό νομίζει ο… Ο-ΧΙ, ένας μικρός εξωγήινος που μέρα νύχτα ονειρεύεται να είχε ένα Φλαφ δικό του για να γίνει ευτυχισμένος. Αλλά ο Ο-ΧΙ κάνει λάθος. ΟΧΙ μόνο είναι δυνατόν να αποκτήσει το δικό του Φλαφ, αλλά καταφέρνει και το αποκτά πανεύκολα, εκεί που δεν το περιμένει. Τι τύχη! Η ευτυχία έρχεται αμέσως. Μα δεν κρατάει για πολύ…

Αχαριστία

Ο Ο-ΧΙ βαριέται το Φλαφ του σχεδόν αμέσως. Ξέρετε τι μου θύμισε; Ό,τι -λογικά- και σε εσάς. Τον ενθουσιασμό των παιδιών μας με ένα καινούργιο παιχνίδι, το οποίο ονειρεύονταν και τελικά απέκτησαν εύκολα, ενθουσιασμό που ξεφουσκώνει με την ίδια ευκολία. Ο Ο-ΧΙ παρατάει το Φλαφ του, που χάνει φυσικά την εγγενή λάμψη του -χαλάει-, και αρχίζει και πάλι να επιθυμεί Φλαφ. Τα άλλα Φλαφ. Τα όμοια με το δικό του. Η μόνη τους διαφορά είναι ότι εκείνα δεν τα έχει. Του φαίνονται ομορφότερα, πιο λαμπερά και πιο λειτουργικά. Και είναι και πάλι δυστυχισμένος. Τόσο δυστυχισμένος με το κακό που του συνέβη και με το ελαττωματικό του Φλαφ, που το πετάει κατσουφιασμένος στην αυλή του.

Και τότε εμφανίζεται ένα κορίτσι, η ΝΑ-Ι, που παίρνει το Φλαφ, το αγκαλιάζει, το ξεσκονίζει και… το συνεφέρει. “Για δες”, του λέει,”ζεσταίνει, φωτίζει, λάμπει το Φλαφ σου”. “ΟΧΙ”, είναι ανένδοτος ο ΟΧ-Ι. “Είναι χαλασμένο”. Μα, ΝΑΙ, καθώς το κοιτάζει, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι τόσον καιρό δεν έβλεπε μπροστά του. Ενώ είχε την ευτυχία μέσα στην αγκαλιά του, ΝΑΙ, μα την έψαχνε αλλού. Η ΝΑ-Ι δεν δέχεται να της χαρίσει το Φλαφ του, αλλά του προτείνει κάτι καλύτερο: να το μοιραστούν. Και το μοίρασμα αυτό αποδεικνύεται θαυματουργό. Τους ταξιδεύει στα πιο τρελά τους όνειρα!

Ευγνωμοσύνη

Το Φλαφ ήταν πάντα στο πλευρό του ΟΧ-Ι και τον περίμενε να καταλάβει πως είχε όλα όσα χρειαζόταν για να είναι ευτυχισμένος. Όμως, ο ΟΧ-Ι μάλλον δεν είχε διδαχτεί την ευγνωμοσύνη, αυτή την ιδιαίτερα σημαντική αρετή που δυστυχώς δεν καλλιεργούμε, όσο πρέπει, στα παιδιά μας. Ίσως γιατί και η δική μας η γενιά δεν τη διδάχτηκε, λόγω των στερήσεων με τις οποίες είχαν μεγαλώσει οι παππούδες και οι γονείς μας, που βιάστηκαν να μας παράσχουν τα πάντα και εμείς τα θεωρήσαμε δεδομένα. Κακομάθαμε.

Και έπειτα, τα κακομαθημένα παιδιά μεγαλώσαμε και θελήσαμε με τη σειρά μας να προσφέρουμε στα δικά μας παιδιά πιο πολλά κι από τα πολλά, κυρίως υλικά αγαθά, χωρίς να τους μάθουμε να τα εκτιμούν. Γιατί έτσι είχαμε μάθει; Για να ξεπεράσουμε τις παροχές των γονέων μας;  Κι όλο αυτό το κάναμε όχι μόνο σε μια εποχή κρίσης, με κόστος στο ουσιαστικό μας ευ ζην, αλλά και χωρίς να τους εξηγήσουμε πως το “ευχαριστώ” δεν είναι μόνο μια τυπική λέξη, που οφείλουμε να λέμε όταν μας προσφέρουν κάτι, αλλά είναι μια έννοια που πρέπει να βιώνουμε βαθιά. Γιατί έχει μια δύναμη μαγική. Γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο και οφείλουμε να είμαστε ευγνώμονες ακόμα και για το πιο απλό πράγμα. Αυτό ακριβώς μας υπενθυμίζει η Μαρίνα Γιώτη. Και μας προστατεύει, γιατί καμιά φορά μας το υπενθυμίζει η ζωή η ίδια, με τρόπο σκληρό.  [Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη που μας έδωσε η δημιουργός.]

Η ευγνωμοσύνη τρέφει την ψυχή μας και όπως αποδεικνύεται από μελέτες, που μάλιστα πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά, συνδέεται άμεσα με την ευτυχία. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι η καλλιέργεια της ουσιαστικής ευγνωμοσύνης από νωρίς, βοηθά τα μικρά μας να γίνουν πιο ευτυχισμένα και ως παιδιά και όταν μεγαλώσουν και να ενισχύσουν ταυτόχρονα την πνευματική τους ευελιξία, να βελτιώσουν τη διάθεσή τους και να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους ευκολότερα.   

Ναι, η καθημερινότητα το 2022 είναι για τους περισσότερους από εμάς ζοφερή και, πέραν των όσων συμβαίνουν γύρω μας, ακόμα και σε προσωπικό/οικογενειακό επίπεδο υπάρχουν πάντα προκλήσεις, μπλοκαρίσματα και επιπλοκές. Δεν είναι όλα στο χέρι μας. Ειδικά, όσα βρίσκονται στο μεγάλο κάδρο. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες που έχουν προκύψει ή που μπορεί να προκύψουν είναι το πραγματικό τεστ ψυχικής ανθεκτικότητας, μικρών και μεγάλων. 

Ας κάνουμε, λοιπόν, μια παύση. Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να δούμε τη ζωή μας από διαφορετική σκοπιά, εκφράζοντας ευγνωμοσύνη για τα πράγματα που έχουμε και για τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν. Χρειάζεται μόλις ένα λεπτό, εξηγεί στο σημείωμά της η δημιουργός, για να αλλάξουμε την οπτική με την οποία βλέπουμε τον κόσμο και να αποδεχτούμε τα πράγματα όπως είναι, αντί να αναζητάμε αυτά που θα μπορούσαν να είναι. Οι δυσκολίες είναι σίγουρα πολλές, οι προκλήσεις τεράστιες, όμως μπορούμε να φέρουμε την ευτυχία μέσα στο σπιτικό μας, δίνοντας αξία πρώτα απ’ όλα στα απλά, στα λίγα και καλά, χωρίς ακόρεστες επιθυμίες και απληστία, χωρίς να ζηλεύουμε όσα έχουν οι άλλοι, χωρίς να αποζητάμε το ανέφικτο, χωρίς να κλαίμε για το παρελθόν, χωρίς να φοβόμαστε το μέλλον, ζώντας στο παρόν με ενσυνειδητότητα, νιώθοντας πιο ικανοποιημένοι στο σήμερα και κοιτάζοντας μπροστά με αισιοδοξία. 

Υ.Γ 1. Δοκιμάστε να καταγράψετε, όλοι μαζί, οικογενειακώς, τα όμορφα πράγματα στη ζωή σας, αρχίζοντας από το γεγονός ότι έχετε ο ένας τον άλλον. Σημειώστε κάθε μέρα κάτι καλό που σας συνέβη, όσο ασήμαντο κι αν σας φαίνεται με μια πρώτη ματιά. Ευχαριστήστε τον Θεό/το σύμπαν/τον άνθρωπο που σας πρόσφερε τη χαρά. Ένα νόστιμο πιάτο φαγητό, ένας ικανοποιητικός βαθμός, ένα τηλεφώνημα, ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα βιβλίο, ένα δώρο, ένα φιλί, μια ανάρρωση…

Υ.Γ 2. Βρείτε ένα δικό σας Φλαφ, ένα αντικείμενο που μπορείτε να φέρετε συνεχώς μαζί σας και να σας γεμίζει με ευγνωμοσύνη, αγάπη, δύναμη. Σε 21 ημέρες, θα δείτε διαφορά! Και θα έχετε πλέον υιοθετήσει μια ολοκαίνουργια στάση ζωής. Σαφώς πιο θετική. Για να αντιμετωπίσετε καθετί αρνητικό. Θα εκπλαγείτε!

Υ.Γ 3. Η Μαρίνα Γιώτη, στα Φλαφ της Ευτυχίας, μας θυμίζει και μια ρήση του Σωκράτη: “Αυτός που δεν είναι ευχαριστημένος με αυτό που έχει, δεν θα είναι ούτε και με αυτό που θα ήθελε να έχει”. Για φιλοσοφήστε το λίγο παραπάνω…

Υ.Γ 4. Το βιβλίο περιλαμβάνει και ασκήσεις ευγνωμοσύνης από την εκπαιδευτικό και Kids Life Coach Γεωργία Σολωμού. Την ευχαριστούμε πολύ!

Τα Φλαφ της Ευτυχίας, της Μαρίνας Γιώτη, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.