Εκτός από την ταλαιπωρία των τελευταίων τους μηνών, βρισκόμενοι στην πρώτη γραμμή, εκτός από την άοκνη μελέτη καθημερινών εκθέσεων και ερευνών, εκτός από την πίστη τους στην επιστήμη και στη λογική, όλοι αυτοί οι άνθρωποι, οι άγνωστοι μεταξύ τους, που κάπως έτυχε να γνωρίζουν εμένα και να με έχουν να τους πρήζω διαρκώς, είχαν άλλο ένα κοινό: Μου έλεγαν -και συνεχίζουν να μου λένε- όλοι ανεξαιρέτως τα ίδια πράγματα. Με τα ίδια σχεδόν λόγια, με τις ίδιες εξηγήσεις. Επομένως, αισθάνομαι προνομιούχα, διότι για κάθε απόφαση που πήραμε οικογενειακώς, για το πώς κινηθήκαμε, κινούμαστε και θα συνεχίσουμε να κινούμαστε μέχρι να γίνει επιτέλους η Covid-19 μια “απλή γριπούλα”, έχουμε την καθοδήγηση όχι ενός, όχι δυο, όχι τριών, αλλά πολύ περισσοτέρων ανθρώπων, που γνωρίζουν το ανθρώπινο σώμα και τους ιούς σαφώς καλύτερα από εμάς και που έχουν την τύχη (όπως λένε οι ίδιοι, κανείς δεν το είπε ατυχία και τους θαυμάζω ακόμα περισσότερο για αυτό) να διαβάζουν, να μαθαίνουν, να βλέπουν στην πράξη όλα όσα χρειάζεται για να δώσουν απαντήσεις.
Είναι άνθρωποι που δεν θα πουν “πρόσεχε” ή “μην προσέχεις”, “εμβολιάσου” ή “μην εμβολιαστείς”, “πήγαινε” ή “μην πας” χωρίς επιχείρημα, απλώς και μόνο για να διώξουν από πάνω τους την ευθύνη τού αν σου συμβεί κάτι (είτε από τον ιό είτε από το εμβόλιο) μελλοντικά. Αντιθέτως, έχουν μια λίστα με λόγους που θα σου εκθέσουν για τα “ναι” ή τα “όχι” που αναζητάς και θα σε αφήσουν να αποφασίσεις εσύ για τον εαυτό σου και για τους αγαπημένους σου. Δεν θα προσπαθήσουν, δηλαδή, να σε πείσουν ή να σε αναγκάσουν για τίποτα. Θα κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα απ’ όλα. Τη δουλειά τους.
Αν, λοιπόν, έχετε απορίες ή αμφιβολίες για οποιοδήποτε θέμα αφορά την πανδημία -είτε έχετε νοσήσει είτε όχι-, μη ρωτήσετε κάποιον που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τις απαντήσεις, ακόμα κι αν είναι υγειονομικός. Δεν είναι υποχρεωμένος να τις γνωρίζει. Δεν είναι η δουλειά του αυτή τη στιγμή να τις γνωρίζει. Ή είναι η δουλειά του, αλλά δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στην έκτακτη κατάσταση. Πιθανότατα, δεν του έμαθε κανείς πώς να γνωρίζει τις απαντήσεις και δυστυχώς δύσκολα θα σας το παραδεχτεί (αν και δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για αυτό). Σε κάθε περίπτωση, το ότι κάποτε τέλειωσε μια σχολή και ξέρει να κάνει καλά αυτό που κάνε, να σας ακροάζεται, να σας κάνει τεστ ΠΑΠ, να σας συνταγογραφεί φάρμακα -συστήνοντάς σας συνήθως να μη διαβάσετε τις παρενέργειες- να σας κάνει σφραγίσματα, να σας γράφει εξετάσεις, να προτείνει θεραπείες, εναλλακτικές ή μη, να σας κάνει μια αντιπηκτική ένεση, να σας κάνει φυσικοθεραπείες, να μετράει το βάρος ή τη μυωπία σας, ακόμα και να σας ξεγεννά, δεν τον καθιστά γνώστη της Covid-19, για την οποία οι πληροφορίες βομβαρδίζουν καθημερινά αυτούς που ονομάσαμε “ειδικούς”, εκτός κι αν ξημεροβραδιάζεται και μελετάει και μιλάει με τους συναδέλφους του που γνωρίζουν από πρώτο χέρι.
Για τη σωστή ενημέρωσή σας, αναζητήστε καλύτερα επιστήμονες που βρίσκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στην πρώτη γραμμή και δεν πολιτικοποιούν την πανδημία (όχι τη διαχείρισή της, την ιατρική κατάσταση καθαυτή), όποιες κι αν είναι οι πολιτικές τους θέσεις, ρωτήστε τους και ακούστε τους. Όλα μετά θα σας φανούν απλούστατα. Και δεν θα έχετε καμιά αμφιβολία για όποια απόφαση κι αν πάρετε τελικά! Εντελώς ελεύθεροι!
Υ.Γ. Και μια ακόμα διάσταση που προσέθεσε ένας παλιός συμφοιτητής, του οποίου την άποψη εκτιμώ ιδιαίτερα. Άλλη μια κατηγορία με γνώση πρώτης γραμμής, ολοκληρωμένη και έγκυρη, είναι οι ίδιοι οι ασθενείς. Η έννοια του expert patient στους κύκλους των χρονίων ασθενών δεν είναι κάτι καινούργιο. Πολλοί από τους επαγγελματίες υγείας -αυτοί της καθημερινής πρακτικής, αλλά με καθόλου ενδιαφέρον να ενημερωθούν και να ερευνήσουν- γνωρίζουν πολύ λιγότερα και αποσπασματικά από τους expert patients, ωστόσο χρησιμοποιούν την ειδικότητά τους για να απαξιώσουν τους ασθενείς. Επομένως, μιλήστε και με ανθρώπους που νόσησαν και έχουν να μοιραστούν γνώση και εμπειρία.