Φέτος το δικό μου εποχικό κείμενο για την εποχική γρίπη θα βασιστεί σε έναν διάλογο μεταξύ εμού και μιας μητέρας δυο παιδιών… Για κάποιο λόγο τα κείμενα με οδηγίες δε φαίνεται να πείθουν και γι’ αυτόν το λόγο φέτος προτίμησα να θέσω όλους μας (εμένα και εσάς) ενώπιον του καθρέφτη.
Μητέρα: Έχω έναν γιο 6 ετών ο οποίος δεν έχει κάνει ποτέ του εμβόλιο έναντι της γρίπης. Θεωρείτε ότι πρέπει να κάνει;
Εγώ: Έχει το παιδί σας κάποιο χρόνιο νόσημα, όπως άσθμα, καρδιοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη; Λαμβάνει αγωγή σε μόνιμη βάση για κάποιο πρόβλημα υγείας;
Μ: Όχι, όχι! Έχει γενικά μια πολύ καλή ανάπτυξη, χωρίς προβλήματα υγείας έως τώρα.
Ε: Μήπως έχει δυσανάλογα αρκετό βάρος για το ύψος του; Το ρωτώ γιατί η παχυσαρκία είναι μια από τις ενδείξεις του αντιγριπικού εμβολιασμού.
Μ: Ορίστε… Δείτε τις τελευταίες μετρήσεις προ μηνός.
Ε: Μάλιστα, μια χαρά. Άρα, από όσα μου είπατε έως τώρα, θα έλεγα ότι δε χρειάζεται να εμβολιαστεί… Μήπως, όμως, στο σπίτι υπάρχει κάποιος παππούς ή γιαγιά; Ή κάποιο μικρότερο αδελφάκι-μωρό;
Μ: Ναι, έχω ένα μικρότερο κοριτσάκι 4 μηνών. Κάποιες φορές με βοηθά τα πρωινά και η μητέρα μου η οποία είναι 62 ετών, αλλά είναι πολύ καλά στην υγεία της.
Ε: Τότε νομίζω πως αυτό αποτελεί από μόνο του έναν πολύ καλό λόγο να εμβολιαστείτε όλοι οι ενήλικες στο σπίτι και βέβαια και ο 6χρονος γιος σας! Οι ενδείξεις του εμβολιασμού το υπαγορεύουν ξεκάθαρα. Οφείλουν να εμβολιάζονται όσοι διαμένουν μαζί με άτομα υψηλού κινδύνου, όπως άτομα πάνω από 60 ετών και κάτω των 6 μηνών. Δηλαδή εσείς, ο σύζυγος και ο μεγάλος αδελφός για να προστατέψετε το μικρό σας παιδί και η γιαγιά για να προστατέψει πρώτα εκείνη, έχοντας ηλικία πάνω από 60 ετών και βεβαία για να προστατέψει και το μωρό.
Μ: Και με τις παρενέργειες τι γίνεται; Έχω ακούσει από συναδέλφους μου στη δουλειά πως έκαναν το εμβόλιο και μετά για μέρες είχαν τρομερή αδυναμία. Άλλοι μου είπαν ότι από τότε που το έκαναν περάσαν όλες τις ιώσεις του χειμώνα. Σαν να έγιναν πιο ευάλωτοι. Υπάρχουν ωστόσο και κάποιοι φίλοι που το κάνουν κάθε χρόνο, γιατί, όπως λένε, με αυτόν τον τρόπο δεν αρρωσταίνουν ποτέ το χειμώνα! Έχω γενικά μπερδευτεί λίγο με όλα αυτά που ακούω!
Ε: Λοιπόν ας ξεκαθαρίσουμε το τοπίο. Το αντιγριπικό εμβόλιο προστατεύει μόνο από τη γρίπη, δηλαδή από ό,τι μπορεί να προκαλέσει ο ιός της γρίπης και μόνο! Και όχι οποιοσδήποτε άλλος ιός. Δηλαδή δεν σε θωρακίζει από τις λοιπές ιώσεις του χειμώνα! Δεν είναι πολυ-εμβόλιο, δεν είναι πολυεργαλείο και δεν είναι πολυβιταμίνη! Αυτό το τονίζω για να μην έχουμε ευσεβείς πόθους ότι κάνοντας το εν λόγω εμβόλιο θα βγάλουμε τον χειμώνα ατσαλάκωτοι. Προφανώς οι συνάδελφοι σας έτυχε να κολλήσουν όλες τις χειμερινές ιώσεις, εκτός από τη γρίπη πιθανώς. Το εμβόλιο όμως, ακόμη και έτσι, προστατεύοντας δηλαδή μόνο από τη γρίπη, έχει αξία, γιατί η γρίπη είναι από τις ιώσεις με την πιο θορυβώδη συμπτωματολογία (ψηλός επίμονος πυρετός, με έντονα σωματικά άλγη και αδυναμία) και τις περισσότερο συχνές επιπλοκές. Για να το πω και με άλλα λόγια: Στην ιστορία έχει μείνει γνωστή η θανατηφόρος επιδημία της ισπανικής γρίπης, ενώ ποτέ δεν κάναμε λόγο για επιδημία από ρινοϊό ή αδενοϊό. Κάτι λέει αυτό, νομίζω. Τώρα σχετικά με τις παρενέργειες και με το αν το ανοσοποιητικό τους έγινε πιο αδύναμο, έχω να πω ότι οι μόνες παρενέργειες είναι τοπικά ευαισθησία και ήπια ερυθρότητα-οίδημα στο σημείο της ένεσης, καθώς και πυρετός ή αίσθημα κακουχίας και πονοκέφαλος για μια δυο μέρες. Με απλά λόγια, οι παρενέργειες είναι αστείες μπροστά στο όφελος από τον εμβολιασμό.
Μ: Και όταν λέτε για επιπλοκές από τη γρίπη; Τι εννοείτε;
Ε: Καλή ερώτηση. Η γρίπη έχει συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα νόσησης και από άλλες λοιμώξεις, βακτηριακές. Σαν να μας κάνει ευάλωτους δηλαδή ο ιός της γρίπης στη δράση μικροβίων όπως ο πνευμονιόκοκκος και ο σταφυλόκοκκος. Γι’ αυτό και στις επιπλοκές της είναι η ωτίτιδα, αλλά και η πνευμονία και η μικροβιαιμία! Και αυτά όλα είναι πιο εύκολο να συμβούν σε άτομα πιο ευάλωτα, όπως αυτά με χρόνια νοσήματα, τα πολύ μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι, άνω των 60 ετών.
Μ: Ναι, αλλά κάθε χρόνο ακούγεται ότι το εμβόλιο «είχε πάλι χαμηλή αποτελεσματικότητα» και άρα… ενώ εμβολιάζεσαι τελικά δεν έχεις την προσδοκώμενη κάλυψη… Σωστό δεν είναι αυτό που ξέρω;
Ε: Είναι η μισή αλήθεια. Όντως το εμβόλιο σπάνια τα καταφέρνει σε ποσοστό πάνω του 70%. Σίγουρα ένα 30% των εμβολιασθέντων θα εμφανίσουν συμπτώματα γρίπης. Όμως η υπόλοιπη μισή αλήθεια είναι ότι όλοι τους θα την περάσουν πιο ήπια σε σχέση με τους μη εμβολιασθέντες και βέβαια το πιο σημαντικό είναι ότι δεν θα εμφανίσουν τις σοβαρές επιπλοκές που προανέφερα. Δηλαδή όντως το εμβόλιο δε σε προστατεύει 100% από την νόσηση, αλλά σε θωρακίζει από τις σοβαρές επιπλοκές της, το οποίο είναι και το ζητούμενο. Τελικά, αυτό που θα είχε νόημα από αυτή μας τη συζήτηση θα ήταν να συγκρατήσετε ότι το εμβόλιο από την μια δεν έχει σοβαρές παρενέργειες για να το φοβάστε και από την άλλη προστατεύει από μια άσχημη έκβαση της ίωσης. Συνεπώς ναι, οφείλουμε να προστατεύσουμε τους ευαίσθητους οργανισμούς. Δεν λέω όλους! Αλλά τους ευαίσθητους οπωσδήποτε! Μην ξεγελιέστε από το ήπιο κλίμα του φθινοπώρου και τη χαμηλή νοσηρότητα της εποχής. Όταν τον Γενάρη θα έχουμε επιδημία, θα τρέχουν όλοι να εμβολιαστούν, όπως έγινε και πέρυσι. Εσείς τότε θα νιώθετε ασφάλεια που φροντίσατε από τώρα. Και κάτι επιπλέον… Ακόμη και αν δεν είχατε απόλυτη ένδειξη για εμβολιασμό στο οικογενειακό σας περιβάλλον, δε θα σας απέτρεπα από το να εμβολιαστείτε όσοι από εσάς θέλετε. Τα εμβόλια είναι πρόληψη και αυτή δεν μπορεί κανείς να μας τη στερήσει.
Για όλους όσοι δεν συμμετείχατε στον διάλογο ώστε να θέσετε τα δικά σας ερωτήματα και θέλετε να διαβάσετε περισσότερα για τη γρίπη και λεπτομέρειες για τις ακριβείς ενδείξεις του εμβολιασμού, μπορείτε να ανατρέξετε στη σελίδα του υπουργείου:
Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος MD, PhD, είναι Επιμελητής Β΄ Παιδιατρικής ΓΝ Σύρου, iordanispapado@hotmail.com, Facebook: μικρο σονοκομειο
