Το φυσικό περιβάλλον είναι για το παιδί ο κατ’ εξοχήν χώρος εξερεύνησης και πρόκλησης των σωματικών, διανοητικών αλλά και ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων του. Το παιχνίδι στον κήπο, στο πάρκο, στο δάσος, στην παραλία, στη φύση, διεγείρει το σώμα και την ψυχή: από την απλή κίνηση του χεριού και το τρέξιμο μέχρι την κοινωνική του αλληλεπίδραση με τους συνομηλίκους αλλά και τους ενήλικους. Μέσα από την κοινωνική συναναστροφή και τη σύνδεση μαθαίνει τις σωματικές και ψυχικές του αντοχές, τρέχει σκαρφαλώνει και προκαλεί τις σωματικές του δυνατότητες κάτι που του προσφέρει χαρά κι αυτοπεποίθηση.
Παράλληλα, το σώμα του γίνεται πιο δυνατό και υγιές ενώ αποφεύγονται τα περιστατικά παιδικής παχυσαρκίας. Το συνεργατικό και δημιουργικό παιχνίδι είναι το εύφορο έδαφος στο οποίο ευδοκιμούν οι πρώτες φιλικές σχέσεις, χτίζονται η δημιουργικότητα, η αυτονομία, η ανεξαρτησία. Τα παιδιά δεν φοβούνται να αναμετρηθούν με το χώμα, το γρασίδι, τους καρπούς, τα έντομα, την επιτυχία αλλά και την αποτυχία ενός εγχειρήματος. Οι πιθανές μεταξύ τους διαφωνίες και ματαιώσεις γίνονται ευκαιρίες ενδυνάμωσης της αυτοπεποίθησης αλλά και ρύθμισης του έντονου συναισθήματός τους.
Έρευνες που έγιναν σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (Fjørtoft & Sageie, 2000) έδειξαν ότι η καθημερινή επαφή με τη φύση ευνοεί την ψυχοκινητική τους ανάπτυξη καθώς ο συντονισμός, η ευκινησία και η ισορροπία των παιδιών που έλαβαν μέρος στην έρευνα βελτιώθηκαν σε σχέση με τα παιδιά που είχαν λιγότερη επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Άλλη έρευνα (Davis, Bernie, et al.,2006) σε παιδιά αντίστοιχης ηλικίας που φοιτούσαν σε σχολική μονάδα εκτός πόλης διαπίστωσε μεγαλύτερη οξύτητα στην προσοχή, στη συγκέντρωση και στην αντίληψη του χώρου καθώς και στη δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων σε σχέση με παιδιά σχολείων εντός της πόλης.
Επιπλέον όφελος από την εμπειρία του παιδιού με τη φύση είναι η προστασία της. Οι θετικές εμπειρίες του στο φυσικό περιβάλλον ενισχύουν την αγάπη και το σεβασμό του σ’ αυτό, εμπνέουν τις επόμενες γενιές να αναλάβουν δράσεις για την προστασία του. Το παιδί που έρχεται σε επαφή με τη φύση θα εξελιχθεί σε έναν ενήλικο με καλή σωματική και ψυχική υγεία, με λιγότερο άγχος, καλύτερη σχέση με τον εαυτό του, υγιείς και ισότιμες σχέσεις με τους άλλους, με περιβαλλοντική ευαισθησία και φροντίδα.
Η κ. Κατερίνα Χοτζόγλου είναι Κλινική Ψυχολόγος ΜΑ – Παιδοψυχολόγος MSc – Ψυχοθεραπεύτρια και Ψυχολόγος των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη.
Βιβλιογραφία
Davis, Bernie & Rea, Tony & Waite, Sue. (2006). The special nature of the outdoors: Its contribution to the education of children aged 3-11. Australian Journal of Outdoor Education.
Fjørtoft, Ingunn & Sageie, Jostein. (2000). The natural environment as a playground for children: Landscape description and analyses of a natural playscape. Landscape and Urban Planning. 83-97.