Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, η βασική αιτία που προκαλεί κακοσμία στόματος στα παιδιά είναι μικρόβια που αναπτύσσονται στο στόμα και παράγουν δύσοσμες θειούχες πτητικές ενώσεις. Τα αίτια της κακοσμίας προέρχονται κατά 90% από καταστάσεις που βρίσκονται μέσα στο στόμα και κατά 10% από αίτια εκτός του στόματος.

Οι λόγοι που αναπτύσσονται τα μικρόβια μέσα στο στόμα, έχοντας ως συνέπεια τη δυσοσμία στη στοματική κοιλότητα, είναι οι ακόλουθοι:

1. Κακή στοματική υγιεινή και εκτεταμένες τερηδόνες.
2. Τα παιδιά αναπνέουν μόνιμα από το στόμα αντί από τη μύτη με αποτέλεσμα να στεγνώνει το στόμα (ξηροστομία). Αυτό συμβαίνει στα παιδιά με υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), αλλεργική ρινίτιδα και ιγμορίτιδα. Η ξηροστομία προάγει την ανάπτυξη των μικροβίων που προκαλούν τη δυσοσμία. Είναι πιο έντονη το πρωί, καθώς η παραγωγή του σάλιου είναι μειωμένη κατά τη διάρκεια του ύπνου. Με την πάροδο όμως της ημέρας, η έκκριση του σάλιου αυξάνεται και σε συνδυασμό με τη λήψη τροφής/ νερού και τον καθαρισμό των δοντιών, η κακοσμία ελαττώνεται. Το ίδιο συμβαίνει όταν το παιδί έχει βουλωμένη μύτη από κάποιο κρυολόγημα.
3. Αμυγδαλίτιδα. Όταν οι αμυγδαλές μολυνθούν, προκαλείται πολλές φορές πύον και κακοσμία. Επίσης, στις αμυγδαλές παγιδεύονται πολλές φορές μικρόβια και άλλα υλικά όπως νεκρά κύτταρα, βλέννα και τροφές προκαλώντας επίσης δυσοσμία.
4. Παρουσία ξένου σώματος στη μύτη. Πολλές φορές τα παιδιά βάζουν ένα πολύ μικρό αντικείμενο στη μύτη. Αν το ξένο σώμα μείνει πολλές μέρες στη μύτη, προκαλείται μόλυνση και έντονη μυρωδιά.
5. Πρόσληψη φαγητών που μπορεί να προκαλέσουν δυσοσμία όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι και άλλα μπαχαρικά.

Η κακή αναπνοή σπανιότερα οφείλεται σε αίτια εκτός της στοματικής κοιλότητας. Η κακοσμία μπορεί να προέρχεται από το στομάχι και την παλινδρόμηση που συχνά εμφανίζουν τα παιδιά. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις οφείλεται σε γενικευμένα αίτια όπως παιδικός διαβήτης (διαβήτης τύπου 1), ουρολοιμώξεις, ηπατική ανεπάρκεια και μεταβολικά νοσήματα.

Αντιμετώπιση της κακοσμίας

Το πρώτο βήμα για να αντιμετωπιστεί η κακοσμία στόματος είναι να αναζητήσουμε την αιτία που προκαλεί άσχημη μυρωδιά στο στόμα του παιδιού. Εάν αποκλειστούν τα οδοντιατρικά αίτια, ο παιδίατρος και στη συνέχεια ο ΩΡΛ και ο γαστρεντερολόγος θα διερευνήσουν και θα αντιμετωπίσουν την κακοσμία με την κατάλληλη φαρμακευτική ή και χειρουργική αγωγή. Σε γενικές γραμμές, το παιδί δεν πρέπει να παραμελεί τη στοματική του υγιεινή πλέοντας τα δόντια του πρωί και βράδυ. Επίσης, εάν το παιδί έχει οξεία ρινίτιδα και ρινική απόφραξη, καλό είναι να ξεπλένει τη μύτη τακτικά με φυσιολογικό ορό έτσι ώστε να παραμείνει ανοικτή. Τέλος, προσέχουμε τη διατροφή χορηγώντας πολλά υγρά, όσο το δυνατόν περισσότερα φρούτα και λαχανικά και μειώνοντας σημαντικά τα λίπη των τροφών.

Ο Γρηγόρης Γρηγοράκης είναι Παιδοδοντίατρος, απόφοιτος της Οδοντιατρικής του ΑΠΘ με μεταπτυχιακές σπουδές στην παιδοδοντία στο πανεπιστήμιο Tufts της Βοστώνης και εξειδίκευση στην οδοντιατρική αντιμετώπιση ατόμων με ειδικές ανάγκες στο University of Toronto.