Η διαδικασία της τουαλέτας είναι μία σημαντική ικανότητα της καθημερινής ζωής με πολλές κοινωνικές επιπτώσεις. Για να καταφέρει το παιδί να κατακτήσει αυτό το ορόσημο πρέπει να  υπάρξει εκπαίδευση τουαλέτας και να δημιουργηθεί μια ρουτίνα, έτσι ώστε να μπορεί να συμμετέχει πιο ανεξάρτητο στο σχολείο και σε άλλες κοινωνικές περιστάσεις.

Πότε το παιδί μου είναι έτοιμο

Κατά μέσο όρο η εκπαίδευση τουαλέτας ξεκινά στην ηλικία των 2 ετών και 6 μηνών, όμως τα παιδιά δίνουν ενδείξεις ότι είναι έτοιμα να ξεκινήσουν να συμμετέχουν στη ρουτίνα της τουαλέτας.

Μερικές απ’ αυτές είναι:

• Επίσκεψη στο χώρο της τουαλέτας και ενασχόληση με τ’ αντικείμενα που βρίσκονται σ’ αυτή.
• Παρακολούθηση άλλων ατόμων να χρησιμοποιούν την τουαλέτα.
• Δείχνοντας πως έχουν κενώσει στην πάνα και/ ή ζητώντας από το γονιό να τα αλλάξει.
• Δείχνοντας εκνευρισμό όταν έχουν λερώσει την πάνα.

Εκπαίδευση τουαλέτας: Δημιουργώντας ρουτίνες

Είναι σημαντικό το παιδί να γνωρίζει το σώμα του, αλλά και τα σημάδια που του δείχνουν πότε πρέπει να πάει στην τουαλέτα. Οι οικογένειες πρέπει να ενθαρρύνουν τις ρουτίνες και την εκπαίδευση τουαλέτας με συχνές και σταθερές επισκέψεις συνήθως:

• Όταν ξυπνήσει το παιδί.
• Πριν και μετά το μεσημεριανό και τον βραδινό ύπνο.
• Πριν από κάθε γεύμα.
• Πριν από κάθε δραστηριότητα παιχνιδιού.
• Πριν από κάθε έξοδο.

Παρόλα αυτά, αν ένα παιδί δείχνει σημάδια ότι θέλει να πάει τουαλέτα η οικογένεια μπορεί να το ρωτήσει αν θέλει να πάει στο μπάνιο και να το οδηγήσει σ’ αυτό.

Διαμόρφωση περιβάλλοντος

Ο χώρος της τουαλέτας πρέπει να γίνει ελκυστικός για το παιδί.

Κάποιοι πιθανοί τρόποι είναι οι εξής:

• Σκαμνάκι έτσι ώστε να μπορεί το παιδί να καθίσει στην τουαλέτα.
• Ενασχόληση του παιδιού με μια αγαπημένη του δραστηριότητα ενώ βρίσκεται στην τουαλέτα.
• Χρήση ευωδιαστών αποσμητικών – σαπουνιών, αλλά και ανοιχτόχρωμων πετσετών.

Επιβραβεύβουμε την επιτυχία

Τα ατυχήματα είναι μέρος της διαδικασίας της εκμάθησης τουαλέτας.  Οι γονείς θα πρέπει να έχουν πάντα μαζί τους μια αλλαξιά με ρούχα για τυχόν ατυχήματα. Όσον αφορά στο νυχτερινό ύπνο χρήσιμα είναι πλαστικά καλύμματα στο κρεβάτι και η περιορισμένη λήψη υγρών πριν τον ύπνο. Τα παιδιά δεν πρέπει να τιμωρούνται ποτέ για ένα ατύχημα. Αντιθέτως, πρέπει να επαινούνται για κάθε επιτυχία. Με άλλα λόγια, επιβραβεύστε τα παιδιά σας για την συμμετοχή τους στις ρουτίνες τουαλέτας, αλλά και στις επιτυχίες που σημειώνουν σ’ αυτές.

Η Ελένη Κοσμοπούλου είναι παιδιατρική εργοθεραπεύτρια και θα τη βρείτε στο Εργαστήρι Ψυχοκινητικής, στα Βριλήσσια.