Ζούμε σε εποχές δύσκολες. Τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο λαμβάνει χώρα ένας πόλεμος, προβεβλημένος από τα ΜΜΕ, και κάμποσοι ακόμα, μικρότεροι, με όπλα ή και χωρίς, για τους οποίους έχουμε μικρή ιδέα ή δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα. Οι πόλεμοι ξεκινούν και από ανισότητες. Κι εμείς, οι ενήλικοι, που δεν φανταζόμασταν ποτέ όταν ήμαστε μικροί πως θα ζούσαμε σε ένα τόσο δύσκολο παρόν ως μεγάλοι και συνεχίζουμε να ονειρευόμαστε ένα καλύτερο μέλλον, έχουμε την υποχρέωση να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα εφόδια εκείνα, ώστε να χτίσουν έναν κόσμο αλλιώτικο, απαλλαγμένο από κάθε λογής κακό. Μπορεί να ακούγομαι ρομαντική, ιδεαλίστρια, εκτός τόπου και χρόνου, αλλά, σας το ορκίζομαι, πιστεύω στη δύναμη των γενιών που έρχονται. Πιστεύω ότι μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για την ισότητα και να βάλουμε ένα λιθαράκι για να καταπολεμήσουμε τις προκαταλήψεις, ώστε να φτιάξουμε έναν διαφορετικό κόσμο. Πρόσφατα ήρθε στα χέρια μου, ένα βιβλίο για τον σεβασμό και τις ίσες ευκαιρίες. Τίτλος του; “Είμαστε όλοι ίσοι”. Και υπότιτλος; “Θέλετε να βοηθήσετε στη δημιουργία ενός πιο ισότιμου κόσμου;” Μα ποιος θα απαντούσε αρνητικά; Πάμε να το γνωρίσουμε!
Τι είναι η ισότητα; Ποιους αφορά; Τι σημαίνει ισότητα για τον κάθε πολίτη του κόσμου; Πώς εμφανίστηκε η ανισότητα; Ποια είδη ανισότητας και διάκρισης υπάρχουν στην κοινωνία; Γιατί υπάρχει προκατάληψη και τι μπορούμε να κάνουμε για να την εξαλείψουμε; Τι σημαίνει στερεότυπο, πώς δημιουργείται και πώς καταρρίπτεται; Ποιοι άνθρωποι χαρακτηρίζονται ακριβιστές; Το “Είμαστε όλοι ίσοι”, των Shannon Weber και Jade Orlando, απευθύνεται σε παιδιά από 10 ετών και δίνει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, προκειμένου να κατανοήσουν κοινωνικά θέματα, ενώ παράλληλα δίνει κίνητρα για να γίνουν υπέρμαχοι της δικαιοσύνης και της ισότητας. Δυστυχώς, από τα σχολικά μαθήματα κοινωνικής και πολιτικής αγωγής λίγα έχουμε να περιμένουμε. Είναι συχνά υποβαθμισμένα σε σχέση με τα πρωτεύοντα μαθήματα (“Δεν κάναμε ΚΠΑ, αλλά επανάληψη μαθηματικά”, πόσες φορές το έχουμε ακούσει…), ενώ τα βιβλία δεν είναι ούτε εκσυγχρονισμένα ούτε ελκυστικά. Όσο για τα περίφημα και πολυπροβεβλημένα εργαστήρια δεξιοτήτων; Δεν βιάζομαι να τα καταδικάσω, αλλά ακόμα είναι στα σπάργανα και πόρρω απέχουν από αυτό που θα θέλαμε να είναι.
Το πολύχρωμο Είμαστε όλοι ίσοι είναι εδώ για να δημιουργήσει νεαρούς ακτιβιστές, παιδιά με γνώση και κατανόηση της ιστορίας, οπότε και έτοιμα να μην την αφήσουν να επαναληφθεί ούτε ως τραγωδία ούτε ως φάρσα, μέσα από παραδείγματα ανθρώπων που έχουν προασπίσει την ισότητα και έχουν κάνει εκστρατείες για αλλαγές στην κοινωνία – όπως στο παρελθόν η Αν Χάτσινσον, ο Νέλσον Μαντέλα, η Ντολόρες Χουέρτα, ο Σεζάρ Τσάβες, η Σόφι Σολ και η Φρίντα Κάλο ή η μικρή μις Φλιντ, η Μαλάλα Γουσαφζάι και η Γκρέτα Τούνμπεργκ σήμερα. Οι μικροί αναγνώστες θα μάθουν [και οι μεγάλοι θα κάνουν επανάληψη] την ιστορία των Σουφραζετών, τι συνέβη στο Στόουνγουολ, πώς ξεκίνησαν και ποια είναι η σημασία των Pride, γιατί δόθηκε η μάχη κατά του Απαρτχάιντ ή πώς προέκυψε το (πολύ πρόσφατο) κίνημα Black Lives Matter. Μικροί [και μεγάλοι] θα διαβάσουν, ακόμα, για θέματα όπως ο ρατσισμός, η δουλεία (και όσα μύρια έχει κληροδοτήσει στις σύγχρονες κοινωνίες, παρά την κατάρτισή της −που μάλιστα δεν ισχύει και τελείως), ο φεμινισμός (που αφορά ΚΑΙ τα αγόρια και τους άντρες), ο ακτιβισμός υπέρ των ατόμων με αναπηρίες, η ομορφιά και οι μύθοι της, η συναίνεση, η σεξουαλικότητα, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, οι θρησκείες, το λευκό προνόμιο, η ξενοφοβία, ο πατριωτισμός, το μεταναστευτικό και το προσφυγικό ζήτημα, το εργατικό κίνημα, τα στερεότυπα και οι κοινωνικές και ταξικές προκαταλήψεις.
Σε έναν ισότιμο κόσμο όλοι θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται με σεβασμό και καλοσύνη· να έχουν ίσες ευκαιρίες, να αποδέχονται τη διαφορετικότητα και ταυτόχρονα να ζουν ειρηνικά, αξιοποιώντας όσο το δυνατόν καλύτερα τη ζωή τους. Τι λέτε; Μπορούμε να καταφέρουμε κάποια στιγμή να βροντοφωνάξουμε [και να είναι αλήθεια] πως είμαστε όλοι ίσοι; Το βιβλίο αυτό είναι μια έκκληση για δράση προς τους νεαρούς μελλοντικούς ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο, στους οποίους μάλιστα προσφέρει και 16 σελίδες με προτάσεις δράσης, θέματα συζήτησης, τεστ γνώσεων και ερωτήσεις για να εκφράσουν τις σκέψεις και τις παρατηρήσεις τους, έτσι ώστε να συνειδητοποιήσουν πράγματα και γεγονότα που συχνά περνούν απαρατήρητα και να κινητοποιηθούν για να αλλάξουν τα κακώς κείμενα. Εμείς το διαβάσαμε παρέα, μαμά και παιδιά −11μιση και 14 ετών− για να συζητήσουμε και λίγο περισσότερο ή για να αναζητήσουμε περισσότερες πληροφορίες ή για να κάνουμε διάφορες συνδέσεις με το σήμερα. Πλέον θα παραμείνει στη βιβλιοθήκη και τα παιδιά θα μπορούν να επανέρχονται μόνα τους, όσο συχνά θέλουν. Κλείνοντας το βιβλίο, συνειδητοποίησα για ακόμα μια φορά πως η γνώση είναι δύναμη. Γνώση, λοιπόν, ας προσφέρουμε στις νέες γενιές για να τις ενδυναμώσουμε μέχρι τελικά να είμαστε όλοι ίσοι.
Διαβάστε: Είμαστε όλοι ίσοι, των Shannon Weber και Jade Orlando, Εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση Χριστίνα Ελιασά
