Με ρωτάνε πολλοί πολλά για το καλοκαίρι που πλησιάζει. Για τα παιδιά το καλοκαίρι… Να πάει, να μην πάει το παιδί κατασκήνωση; Σε ποια ηλικία; Τι θα την κάνω αν δεν πάει, που δουλεύω; Να κάνει ή να μην κάνει ιδιαίτερα μαθήματα το καλοκαίρι;
Αρχίζω από το τελευταίο. Το καλοκαίρι είναι σημαντικό όσο και η σχολική χρονιά. Είναι σημαντικό γιατί διακόπτει τη σχολική χρονιά, γιατί ανακουφίζει την πίεση της χρονιάς και γιατί δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να χαρούν, να αθληθούν και να μάθουν άλλου είδους πράματα… και θάματα. Πάρα πολλά πράματα και θάματα. Εξίσου σημαντικά για τη ζωή τους. Να, όπως παραδείγματος χάριν, να μάθουν για τον έναστρο ουρανό, για τις πυγολαμπίδες, για το πώς φυτεύεις κάπαρη. Που δεν μπορείς να τη φυτέψεις γιατί μόνο τα μερμήγκια ξέρουν και μπορούν να το κάνουν! Λέγαμε όμως για το αν πρέπει να κάνουν μαθήματα το καλοκαίρι και η απάντηση είναι όχι, γιατί το ίδιο το καλοκαίρι κρύβει ήδη αρκετά μαθήματα. Και βοηθάει να χαλαρώσουν και να πάρουν δυνάμεις.
Αυτό όμως που μόλις είπα ισχύει για τα περισσότερα παιδιά. ΕΚΤΟΣ από τα παιδιά που έχουν σωστή διάγνωση σοβαρής ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ. Αυτά τα παιδιά το καλοκαίρι, επειδή μπορεί να χάσουν πολλές δεξιότητες με τις διακοπές, ίσως χρειαστεί να κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα. Βέβαια ιδιαίτερα προσεγμένα θα τα πω, ιδιαίτερα μαθήματα, με κάποια γλυκιά δασκάλα που καταλαβαίνει ότι δεν είναι η καλύτερη διασκέδαση για ένα παιδί για το καλοκαίρι. Και θα φροντίσει να είναι ενδιαφέροντα, διασκεδαστικά και αλλιώτικα από τα χειμωνιάτικα. Και εμείς να φροντίσουμε να γίνουν την κατάλληλη ώρα, που δεν εμποδίζει τις καλοκαιρινές τους δραστηριότητες. Και ίσως, αν μπορούμε, με τρόπο που να μην είναι αναγκαίο να βγει βούκινο στη γειτονιά και να το μάθουν όλοι τους οι φίλοι. Που μπορεί να τους είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο, μέχρι αφόρητο. Να, ας πούμε, νωρίς το πρωί ή την ώρα της ησυχίας το μεσημέρι. Θυμάστε ότι η μαθησιακή δυσκολία είναι κάτι σοβαρό, που το έχουν συνήθως παιδιά έξυπνα; Και ενώ εμείς ξέρουμε ότι δεν είναι ντροπή, τα ίδια τα παιδιά αισθάνονται μειονεκτικά και το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται είναι να τα κοροϊδεύουν τα άλλα παιδιά. Μπορεί να χρειάζονται ιδιαίτερα μαθήματα, αλλά χρειάζονται και προστασία από τα άλλα παιδιά, που γιατί να καταλάβουν;
Αυτά για τα ιδιαίτερα μαθήματα το καλοκαίρι.
Τώρα για την κατασκήνωση. Δεν υπάρχει μαγική ηλικία που ένα παιδί πρέπει να πάει κατασκήνωση. Δεν θα επιχειρούσα να τα στείλω πριν γίνουν οκτώ χρόνων, αλλά αυτό είναι λίγο και θέμα γούστου. Μιλάμε πάντα για την κατασκήνωση με διανυκτέρευση. Αν όμως ένα παιδί πιο μικρό επιμένει, γιατί πάει ο καλύτερός του φίλος και εμείς την εγκρίνουμε, μπορεί να δοκιμαστεί. Με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι αν αποδειχθεί πως του είναι πολύ δύσκολη, μπορούμε να τη διακόψουμε, χωρίς αυτό να χρεωθεί ως αποτυχία του. Η κατασκήνωση πρέπει να είναι μια ευχάριστη, δημιουργική εμπειρία. Και υπάρχουν παιδιά που δεν την μπορούν, ούτε σε μεγαλύτερη ηλικία. Ή και καθόλου, σε καμία ηλικία. Γιατί είναι και θέμα γούστου. Είναι και τα παιδιά άνθρωποι με τα γούστα τους. Όπως και εμείς. Δεν αρέσει σε όλους μας το κάμπινγκ, ας πούμε. Ενώ άλλοι τρελαίνονται. Και δεν το αξιολογούμε. Δεν είναι καλύτεροι άνθρωποι, ούτε πιο γενναίοι αυτοί που το αγαπούν από εκείνους που το μισούν. Είναι απλώς θέμα γούστου. Το ίδιο λοιπόν συμβαίνει και με τα παιδιά μας.
Αυτά όλα με την προϋπόθεση φυσικά ότι έχουμε κάποια επιλογή. Και τι γίνεται άμα δεν έχεις τι να τα κάνεις τα παιδιά το καλοκαίρι, όσο εσύ δουλεύεις; Όταν δεν έχεις γιαγιά και παππού να τα στείλεις; «Εδώ σε θέλω» μου φωνάζει μισο-ευχαριστημένος (που με τσάκωσε θεωρεί) ο αγαπημένος μου αντιρρησίας γονιός. Δεν με τσάκωσε όμως. Πιστεύω ότι και για αυτό το, ομολογουμένως δύσκολο, θέμα υπάρχουν λύσεις. Θέλει δημιουργική σκέψη και επιμονή. Θέλει την ικανότητα να σκεφτείς «έξω από το κουτί» που λένε. Μιας και αποκλείεται να τα αφήσουμε κλειδωμένα στο σπίτι με την τηλεόραση, κάτι θα βρούμε. Μια γειτόνισσα, ή μια φίλη να τα πάρει με τα δικά της παιδιά και εμείς αργότερα να πάρουμε τα δικά της στις δικές μας διακοπές. Μια άνεργη καλή δασκάλα που θα τη μοιραστούμε με άλλες οικογένειες της γειτονιάς. Τόσα νέα κεφάτα κορίτσια και αγόρια που ψάχνουν δουλειά… Φτάνει να είμαστε σίγουροι ότι κάτι πρέπει να βρεθεί να κάνουν τα παιδιά το καλοκαίρι στις διακοπές. Και να μην αφεθούν χύμα στη γειτονιά… να κλέβουν ποδήλατα που τα βλέπουν και τα λαχταρούν, όπως είδα να γίνεται το περασμένο Σάββατο. Ίσως γράψω για αυτό την επόμενη φορά.
Καλό καλοκαίρι!
