Αν πιστεύετε ακόμα ότι πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια γυναίκα, πλανάσθε πλάνην οικτράν. Η Αργυρώ Πιπίνη έρχεται να μας αποδείξει ότι πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια… γάτα. Μια χαρισματική γάτα για την ακρίβεια. Από αρχαιοτάτων χρόνων. Ήρθε η ώρα να ανοίξει η συγγραφέας τα βιβλία της, να αποκαλύψει τις πηγές της και να μας συστήσει τις σπάνιες αυτές προσωπικότητες, μέσα από τη σειρά των εκδόσεων Πατάκη «Μικρά Γατικά» και φυσικά μέσα από μια συζήτηση!

Αργυρώ, όσοι σε ξέρουν γνωρίζουν την αγάπη σου για τις γάτες. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν τη συζήτησή μας με αυτήν. Πώς ξεκίνησε, πώς και πότε έγινες cat person;

Θυμάμαι την Νταίζη, τη γάτα που είχαμε στο σπίτι μας στο Αγρίνιο. Θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια να μαζεύω και να περιθάλπω όσα γατάκια έβρισκα. Θυμάμαι το πρώτο μου λευκό γατάκι, τον Ντύλαν, που πέθανε από φυματίωση. Πάντα ζούσα με γάτες κι όταν άρχισα να συγκατοικώ με τον άντρα μου, πήραμε κοντά μας τον κατάλευκο Άριελ που έζησε 17 χρόνια περίπου. Το υπνωτιστικό τους βλέμμα, η επιφυλακτικότητά τους, η σιωπηλή τους ένταση, το γουργουρητό τους, αυτή η αύρα ηρεμίας και ελευθερίας που τις περιβάλλει, με μαγεύουν. Οι γάτες είναι ζώα ιερά, σύντροφοι ψυχής.

Πάμε τώρα στα «Μικρά Γατικά», μια νέα σειρά βιβλίων από τις εκδόσεις Πατάκη. Βιβλίων (μυθ)ιστορικών στα οποία πρωταγωνιστούν… γάτες και παρουσιάζουν τα γεγονότα με τη δική τους οπτική. Πώς είχες αυτή την ιδέα; Πώς εξελίχθηκε;

Έχω ξαναγράψει βιβλία για γάτες, το πρώτο μου βιβλίο ήταν Ο Μαξ, ο τυχερόγατος. Στα «Μικρά Γατικά» συνδύασα δυο πράγματα που αγαπώ: την ιστορία και τις γάτες. Η ιδέα βασίστηκε στην αποφθεγματική φράση «Πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια γυναίκα». Τα περισσότερα πρόσωπα και γεγονότα στα «Μικρά Γατικά» είναι πραγματικά, αλλά η λογοτεχνία βρίσκει τις ρωγμές που χρειάζεται και γλιστράει στις ιστορίες.

Περικλής και Ασπασία το πρώτο βιβλίο. Πες μας λίγα λόγια γι’ αυτό.

Γνωρίζουμε τον στρατηγό και ρήτορα Περικλή μέσα από τα μάτια της Ασπασίας, της αγαπημένης του γάτας. Περιηγούμαστε στον Χρυσό Αιώνα, συναντάμε πρόσωπα όπως ο Φειδίας, ο Αριστοφάνης, ο Αλκιβιάδης, και μαθαίνουμε τη σχέση τους με την Ασπασία. Τη γάτα Ασπασία κι όχι την Ασπασία τη… δεύτερη.

Αντώνιος και Κλεοπάτρα το δεύτερο βιβλίο. Πες μας λίγα λόγια και γι’ αυτό.

Σ’ αυτό το βιβλίο δεν υφίσταται η βαθιά έχθρα και κόντρα που συναντάμε στο πρώτο βιβλίο ανάμεσα στην Ασπασία την πρώτη και την Ασπασία τη δεύτερη. Η βασίλισσα Κλεοπάτρα δωρίζει τη νεαρή γάτα Κλεοπάτρα στον αγαπημένο της στρατηγό Αντώνιο μόλις εκείνος πατάει το πόδι του στη γη που τρέφει ο Νείλος ποταμός.

Ποιους τίτλους ετοιμάζεις τώρα. Κάποια… spoilers;

Το τρίτο βιβλίο της σειράς είναι το «Ναπολέων και Ιωσηφίνα». Λέγεται πως ο Ναπολέων μισούσε τις γάτες. Αλλά ο Ναπολέων ο Μικρός είναι ο αγαπημένος περσικός γάτος της Ιωσηφίνας. Στο επόμενο βιβλίο θα επιστρέψουμε στην Ελλάδα και μετά θα πάμε πολύ πιο μακριά. Οι γάτες είναι απρόβλεπτες και γυρίστρες.

Πώς συν-εργάζεστε με την Ιφιγένεια Καμπέρη για να έχουμε αυτό το εξαιρετικό τελικό αποτέλεσμα; Ήταν απαραίτητη προϋπόθεση της επιτυχίας να είναι γατόφιλη και η εικονογράφος;

Την Ιφιγένεια τη γνωρίζω πολλά χρόνια, αλλά η ιδέα της συνεργασίας μας οφείλεται στην Έλενα Πατάκη που σκέφτηκε ότι θα ήταν ενδιαφέρον οι εικόνες της Ιφιγένειας να ντύσουν μια δικιά μου ιστορία. Και είχε δίκιο. Η Ιφιγένεια έχει ζωγραφική φρεσκάδα, ένα είδος παιδικότητας και τρομερού χιούμορ που λατρεύω. Και είναι βέβαια λάτρης των γατών και των σκύλων ― έχει πολλές γάτες και πολλούς σκύλους. Σκεφτήκαμε κάθε βιβλίο να έχει τη δική του χρωματική παλέτα. Και στη συνέχεια η Ιφιγένεια έδωσε στις εικόνες το ύφος της εποχής, με προσθήκες σύγχρονων ζωγραφικών στοιχείων.

Στο τέλος των βιβλίων υπάρχει η ενότητα «Αυτό το ήξερες;». Γιατί θεώρησες απαραίτητο να προσθέσεις και μια πιο… επιστημονική νότα.

Οι συγγραφείς και τα παιδιά έχουν μεγάλη φαντασία. Διαβάζουν μια λέξη και σκαρώνουν ολόκληρες ιστορίες ― δεν σημαίνει πως λένε ψέματα. Σ’ όλα τα κεφάλαια των ιστοριών, αυτός που αφηγείται κλείνει το μάτι στον αναγνώστη. Πολλά απ’ όσα συμβαίνουν στα «Μικρά Γατικά» συμβαίνουν στις παρυφές της ιστορίας αλλά, όπως είπα και προηγουμένως, η λογοτεχνία βρίσκει τρόπο και γλιστράει ανάμεσα στα γεγονότα. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι μπορεί κάποιο παιδί να ήθελε να το ψάξει λίγο περισσότερο.

Ποια η σχέση σου με την Ιστορία; Διάβασες πολύ για να γράψεις τα βιβλία αυτά;

Ξαναδιάβασα ιστορία. Αγαπώ την ιστορία. Στο σχολείο υπήρχαν μαθήματα που λάτρευα· η ιστορία ήταν ένα απ’ αυτά. Μερικές ιστορικές περιόδους τις θυμόμουν αλλά είχα την ανάγκη να τις ξαναδώ. Ήθελα κάθε βιβλίο της σειράς να έχει τη μυρωδιά της εποχής του κι αυτό θα το έβρισκα διαβάζοντας και κείμενα που αναφέρονταν σ’ εκείνη την εποχή. Ελπίζω να τα κατάφερα. Αλλά και η Ιφιγένεια έκανε τη δική της έρευνα ώστε να δοθεί πειστικά η ατμόσφαιρα της εποχής πριν την υπονομεύσει εικαστικά.

Έχεις εικόνα για τη σχέση των παιδιών σήμερα με το μάθημα της ιστορίας; Πιστεύεις ότι μια τέτοια, πειραγμένη και πρωτότυπη σειρά, θα τα κινητοποιήσει να τη δουν… αλλιώς;

Δεν ξέρω ποια είναι η σχέση των παιδιών με την ιστορία· υποθέτω πως άλλα παιδιά την αγαπούν κι άλλα όχι. Ελπίζω ο τρόπος που γίνεται το μάθημα στα σχολεία να μην έχει σβήσει το ενδιαφέρον τους γι’ αυτή. Κι ευελπιστώ η σειρά να τους κινήσει το ενδιαφέρον ώστε να ψάξουν, να διαβάσουν, να κάνουν ερωτήσεις. Εκπαιδευτικοί και βιβλιοθηκονόμοι που έχουν δουλέψει το πρώτο βιβλίο, τον Περικλή και την Ασπασία, μου έχουν μεταφέρει πως ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική αυτή η ενασχόληση. Άλλωστε αυτό είναι η ιστορία ― συνεχής έρευνα.

Ασπασία… πες “αλεύρι”.
Η Κλεοπάτρα σε γυρεύει!

Πρώτες αντιδράσεις από τους μικρούς (και από τους μεγάλους) αναγνώστες;

Οι αντιδράσεις είναι θετικές, πολύ θετικές, έως ενθουσιώδεις. Η Ασπασία έχει ήδη το κοινό της, φανατικούς θαυμαστές τόσο ανάμεσα στους μικρούς όσο και ανάμεσα στους μεγάλους αναγνώστες. Η τολμηρή της προσωπικότητα, η ομορφιά της, το θάρρος της να τα βάζει με την Ασπασία τη δεύτερη, διεκδικώντας τη θέση της στην καρδιά του Περικλή, έχει κερδίσει τα παιδιά που τη λατρεύουν. Η Κλεοπάτρα έχει μαγνητισμό και μυστικισμό ως προσωπικότητα, Αιγυπτία γαρ, δεν είναι τόσο τρελό ζουζούνι όσο η Ασπασία. Αλλά δεν παύει, βέβαια, να είναι γάτα, μια γάτα που απαιτεί την προσοχή και τον θαυμασμό.

Τέλος, θα μου άρεσε πολύ να δω στα σχολικά εγχειρίδια τέτοια κείμενα σαν τα γατικά, πιο φρέσκα, πιο πρωτότυπα, χιουμοριστικά, μοντέρνα! Γιατί πιστεύεις ότι η λογοτεχνία στο σχολείο παραμένει τόσο συντηρητική; Και τι θα μπορούσαμε όλοι όσοι αγαπάμε το παιδικό βιβλίο να κάνουμε για να αλλάξει αυτό;

Πιστεύω ότι αυτή την ανάγκη πρέπει να την επικοινωνήσουν οι εκπαιδευτικοί, οι καθηγητές, οι γονείς και τα παιδιά σε υπεύθυνους που είναι πρόθυμοι να ακούσουν και να προχωρήσουν σε αλλαγές. Τα πράγματα δεν πρέπει να αλλάξουν επειδή πρέπει να τα αλλάζουμε κάθε τόσο, αλλά γιατί το σχολείο και η εκπαίδευση είναι περιβάλλον ουσιαστικής γνώσης κι όχι συλλογής πληροφοριών. Το παιδικό βιβλίο έχει προχωρήσει, σε μεγάλο βαθμό, τα τελευταία χρόνια, επειδή αφουγκράζεται κειμενικά τον αχό της εποχής, κι επειδή αναβαθμίστηκε αισθητικά. Ας το αναγνωρίσουν λοιπόν οι υπεύθυνοι κι ας κάνουν τις σωστές αλλαγές.

Τα βιβλία της σειράς Μικρά Γατικά «Περικλής και Ασπασία» και «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη.