Καθώς τον τελευταίο καιρό κυκλοφόρησαν πολύ ωραία βιβλία για την Επανάσταση, στρώθηκα να τα διαβάσω, να ξαναθυμηθώ και να σκεφτώ, γιατί -το ομολογώ-, το θέμα δεν με είχε απασχολήσει από τότε που έκλεισα το σχολικό βιβλίο.
Ασυναίσθητα μεταφέρθηκα και πάλι πίσω στην τάξη, όπου, ενώ η μοναδική δασκάλα μας παρέδιδε, εγώ κατέγραφα με πολύ μικρά σχεδιάκια, στο περιθώριο του βιβλίου της Ιστορίας. Στις ζωντανές περιγραφές της έβλεπα πρόσωπα, τοπία, αντικείμενα, άκουγα ήχους. Όχι μόνο ημερομηνίες και μάχες.
Έτσι, μπήκα στην Επανάσταση ανατρέχοντας στο εικονογραφικό υλικό της εποχής. Πρώτα τα τοπία, ακόμα αναγνωρίσιμα, το κάστρο του Άργους, το Ναύπλιο, η Μάνη, η Ήπειρος, η Ύδρα και το Σούλι. Μέσα στα βουνά μας, στα φαράγγια, οραματίστηκα λευκές φουστανέλες, χρωματιστά ρούχα ανατολίτικα και ορμητικά άλογα. Στις λαϊκές ζωγραφιές είδα τους ανθρώπους, φαντάστηκα τις διαφορές στις ζωές τους. Οι περισσότεροι ξυπόλητοι, μα άλλοι ξαπλωμένοι πάνω στα μεταξωτά μαξιλάρια.
Ανάμεσα στη χλιδή της Ανατολής και στην εξευγενισμένη Δύση, μια χούφτα άνθρωποι, έπειτα από τετρακόσια χρόνια, μιλάνε τη γλώσσα τους, που τους ενώνει, και ξεσηκώνονται για την ελευθερία. Όσοι Έλληνες έχουν ξεφύγει από τον τόπο της καταπίεσης και κάνουν την τύχη τους στο εξωτερικό δεν αφήνουν πίσω την πατρίδα. Αγωνίζονται από μακριά και την υποστηρίζουν με κάθε τρόπο.
Δύσκολο να τα πεις όλα, πού να τα χωρέσει το μυαλό; Αναγκαστικά ξεχωρίζεις αυτά που σου είναι απαραίτητα να τα έχεις και να πορεύεσαι, να κατανοείς, να αγαπάς και να προστατεύεις.
Με ελπίδα και ανακούφιση, βλέπουμε αναλογίες στη στάση των Ελλήνων και στα γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας. Μόνο διακόσια χρόνια μας χωρίζουν από το 1821. Φαντάζομαι πόσα θα καταφέρουμε ακόμα ζώντας στον ίδιο τόπο, κάτω απ’ τον ίδιο ήλιο,  στις αμμουδιές του Ομήρου, με έγνοια για τη γλώσσα μας.

Η Σοφία Ζαραμπούκα είναι εικονογράφος και συγγραφέας. Το βιβλίο της «1821. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.