Πώς θα θωρακίσουμε τα παιδιά μας από νωρίς, ώστε να είναι ικανά να συμπληρώσουν με επιτυχία το παζλ της ζωής τους; Αν θέλουμε να το πετύχουμε αυτό, χρειάζεται από γονείς να μεταβληθούμε σε προπονητές της ζωής τους. Αντί να τους δίνουμε τα ψάρια έτοιμα, να τα μάθουμε να ψαρεύουν μόνα τους. Η παιδαγωγική βασισμένη στην εξάρτηση είναι καταστροφική.

Η αυτονομία είναι το θεμέλιο για τη φροντίδα του εαυτού, την αυτενέργεια και την αυτοπεποίθηση. Στόχος είναι η ανάληψη της ευθύνης του εαυτού και των υποχρεώσεών τους εντός και εκτός του σπιτιού. Τα παιδιά χρειάζεται σταδιακά να αποκτήσουν τον έλεγχο της ζωής, της δράσης και των επιλογών τους, ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν τον δικό τους ξεχωριστό χώρο ύπαρξης στη ζωή. Εκτός από τον χώρο δράσης, δημιουργούμε χώρο για τη δική τους σκέψη, καλλιεργούμε την κρίση, δίνουμε δυνατότητα επιλογών, παρέχουμε πληροφορίες και εξηγήσεις. Αφήνουμε χρόνο για το ξέγνοιαστο παιχνίδι και τη «δημιουργική βαρεμάρα».

Θέτουμε όρια. Τα όρια είναι η βάση για τον αυτοέλεγχο, την αυτοπειθαρχία και την υπευθυνότητα. Όρια δεν σημαίνει να λέμε συνεχώς όχι. Αξιολογούμε ποιες μάχες χρειάζεται να δώσουμε, πού να δείξουμε ευελιξία και πού να παραμείνουμε ανένδοτοι. Τα παιδιά δεν πρέπει να προσβάλλονται μπροστά σε άλλους, αλλά να φιλοτιμούνται κατ’ ιδίαν.

Στην πραγματικότητα, το κέντρο βάρους πέφτει σε εμάς, τους γονείς, μια και ό,τι μαθαίνουμε στα παιδιά μας διδάσκεται περισσότερο με το παράδειγμα και λιγότερο με τα λόγια μας. Ως γονείς, χρειάζεται να ασκούμαστε περισσότερο στην αυτοπαρατήρηση και τον αυτοέλεγχο, για να μην τα επιβαρύνουμε με τις ακρότητες μας.

Λέμε την αλήθεια απλά, όπως ταιριάζει στην ηλικία τους, προκειμένου να μην εμποδίζεται η λογική και η διαίσθησή τους. Αναιρούμε την αίσθηση της παντοδυναμίας μας δείχνοντάς τους στην πράξη ότι, παρ’ όλες τις ατέλειες και τις δυσκολίες που τυχόν συναντάμε, βρίσκουμε τη δύναμη να συνεχίζουμε. Θέλουμε να έχουν χαρά. Τους μεταδίδουμε ένα αισιόδοξο και ελπιδοφόρο σκεπτικό για τη ζωή. Η στάση μας χαρακτηρίζεται από ισορροπία και δύναμη. Κάθε διάθεση αντίρρησης και διαφοροποίησης του παιδιού από τις θέσεις μας, δεν μας καταβάλλει ούτε μας θυμώνει, λόγω του ευάλωτου εγώ μας.

Τον λίγο χρόνο που περνάμε μαζί τους, είμαστε πραγματικά παρόντες και παρατηρητικοί. Λέμε πώς νιώθουμε και τα βοηθάμε να κάνουν το ίδιο. Δεν είμαστε διαδικαστικοί, κατευθυντικοί, αφηρημένοι, αδιάφορα επιτρεπτικοί. Αντιθέτως, παραμένουμε αφοσιωμένοι, διαδραστικοί, συναισθαντικοί, ευγενείς.

Το περιβάλλον που τους παρέχουμε είναι φροντισμένο και οργανωμένο. Τηρούνται ρουτίνες που προσαρμόζονται ανάλογα με τις περιστάσεις. Οι σχέσεις των μελών χαρακτηρίζονται από αγαπητικότητα, σεβασμό και δικαιοσύνη. Η αγάπη εκδηλώνεται με ζεστασιά και τρυφερότητα. Η αγάπη είναι η βάση για την αυτοεκτίμηση, τον αυτοσεβασμό και τις υγιείς σχέσεις με τους άλλους στην ενήλικη ζωή. Οραματιζόμαστε την καλύτερη δυνατή εκδοχή των παιδιών μας και στοχεύουμε σε αυτήν. Επιβραβεύουμε τα προτερήματά τους και δείχνουμε εμπιστοσύνη στον χαρακτήρα τους: όλοι είμαστε ατελείς. Έχουμε την πίστη ότι, με τον καιρό, οι αδυναμίες θα εξελιχθούν και θα πλησιάσουν το μέτρο.

Κάθε παιδί, ανεξαρτήτως ηλικίας, ευφυΐας, σωματικής διάπλασης αξίζει την αγάπη και τον σεβασμό μας.Τα παιδιά δεν μας ανήκουν, δεν είναι η προέκταση του εαυτού μας, δεν είναι η παρέα μας, δεν είναι η εκπλήρωση των ματαιωμένων ονείρων μας, δεν είναι η ψυχαναγκαστική εκτόνωσή μας, δεν είναι  η ασπίδα μας έναντι του άλλου γονιού-σογιού, δεν είναι αυτά για τα οποία θυσιαστήκαμε. Όλα αυτά δεν είναι αγάπη ανιδιοτελής. Όλα αυτά είναι χρηστική συνθήκη: σε έκανα για να μου ανταποδώσεις. Κι όμως: τα παιδιά μας αξίζει και πρέπει να νιώθουν ότι αγαπιούνται χωρίς προϋποθέσεις.

Όλα αυτά είναι μία υπενθύμιση για το πού πρέπει να στοχεύουμε. Κανένας γονιός δεν είναι τέλειος. Τα παιδιά μάς αγαπούν βαθιά και ξέρουν να συγχωρούν.  Τα παιδιά που μεγαλώνουν νιώθοντας αγάπη και χαρά έχουν τα ισχυρότερα εφόδια για να συμπληρώσουν το παζλ της ζωής τους και οτιδήποτε άλλο επιθυμούν.

Η Έφη Ανδρεουλάκου είναι κάτοχος των πτυχίων «Πρόγραμμα Ψυχολογίας» και «Φιλοσοφία-Παιδαγωγική-Ψυχολογία, κατεύθυνση Ψυχολογία» της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Η ψυχοθεραπευτική της εκπαίδευση είναι η συστημική-οικογενειακή θεραπεία, που ολοκλήρωσε στη «Μονάδα Οικογενειακής Θεραπείας» του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Είκοσι πέντε χρόνια τώρα εργάζεται με παιδιά, εφήβους, ενήλικες και ζευγάρια. Αντιλαμβάνεται το άτομο σε σχέση με το οικογενειακό περιβάλλον από το οποίο προέρχεται και από αυτό στο οποίο ζει. Παράλληλα, επικεντρώνεται στην επιτυχή δράση του ανθρώπου στο παρόν. Είναι μητέρα ενός παιδιού και ζει στην Αθήνα. Το Παζλ γράφτηκε ως επιθυμία της να μεταδώσει μέρος της εμπειρίας της στους ανθρώπους που επιθυμούν την εξέλιξη του εαυτού τους και την προσωπική ισορροπία τους. Οραματίζεται έναν κόσμο με περισσότερη αγάπη του ανθρώπου προς τον άνθρωπο.Τι σχέση μπορεί να έχει το… παζλ με τη ζωή και την πορεία μας;
Το παιχνίδι της ύπαρξης, που ο καθένας μας καλείται να παίξει, μοιάζει με παζλ. Πόσο εύκολο είναι να βάλουμε στη σειρά όλα τα κομμάτια του; Τι συμβαίνει όταν πολλά από αυτά μας φαίνονται ασύνδετα μεταξύ τους; Πώς θα βρούμε έναν τρόπο να τα ενώσουμε και να απαλλαγούμε από αδιέξοδους προβληματισμούς και αναπάντητα ερωτήματα; Στο βιβλίο της «Το Παζλ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books, η ψυχολόγος Έφη Ανδρεουλάκου επιστρατεύει τις γνώσεις και την εικοσιπενταετή εμπειρία της και μας βοηθά να ενώσουμε τα κομμάτια του προσωπικού μας παζλ. Μας δίνει τα εργαλεία για να μάθουμε ν’ απολαμβάνουμε τη ζωή, παρ’ όλες τις δοκιμασίες και τα εμπόδια στην υγεία, τα οικονομικά και στις σχέσεις και -το κυριότερο- ν’ ανακαλύπτουμε το φως που υπάρχει μέσα μας.

Μαθαίνοντας να αγαπάμε τα… κομμάτια μας
Με ιδιαίτερη ευαισθησία και αγάπη προς τον άνθρωπο, η ψυχολόγος Έφη Ανδρεουλάκου μάς δίνει τα εργαλεία προκειμένου να δούμε με καθαρή ματιά το παζλ της ζωής μας. Μέσα από τις σελίδες του Παζλ, ενισχύεται η ικανότητά μας για αυτοπαρατήρηση, ενθαρρύνεται η ανάληψη της ευθύνης του εαυτού μας και ενδυναμώνεται η θέλησή μας να εξελίξουμε τον ψυχισμό μας. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργούμε αντίδοτα για κάθε μορφή αντιξοότητας και σαν καλοί καπετάνιοι πλοηγούμαστε με ασφάλεια και αγνή, δημιουργική περιέργεια στο ταξίδι της ζωής.

Όπως σημειώνει και η κυρία Ανδρεουλάκου: «Από κάποια στιγμή και μετά, μου έγινε πολύ ξεκάθαρη η διαδρομή, πώς από εξαρτημένος άνθρωπος, γίνεσαι Δημιουργός -η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Θέλησα αυτή την κατανόηση να την αφήσω καταγεγραμμένη για τη γενιά μου και για όποιον άνθρωπο έχει το κίνητρο- τη θέληση να συνθέσει το προσωπικό παζλ της ζωής του. Για όποιον επιθυμεί να γίνει “ο καλός ο καπετάνιος” της ζωής του, να αποκτήσει αντοχές για τα δύσκολα και να απολαμβάνει τα ευχάριστα, όταν οι συνθήκες ευνοούν. Για αυτόν που επιμένει να κρατά το εσωτερικό του κέντρο, τις αξίες, τα συναισθήματα, τις ποιότητες εαυτού που έχει επιλέξει, ανεξάρτητα από τις συνθήκες γύρω του».

«Το Παζλ» δεν είναι ένας οδηγός προσωπικής ανάπτυξης που ζητά από τον αναγνώστη να τον ακολουθεί πιστά. Είναι ένας καθρέπτης που μας δείχνει όχι το ποιοι είμαστε, αλλά το ποιοι μπορούμε να γίνουμε. Και, ως καθρέπτης, λέει την αλήθεια.

Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος: To Παζλ
Συγγραφέας: Έφη Ανδρεουλάκου
Εκδόσεις: Key Books
Κατηγορία: Ψυχολογία
Σελίδες: 312
Μπορείτε να διαβάσετε αποσπάσματα από το βιβλίου στον παρακάτω σύνδεσμο: https://issuu.com/keybooks4/docs/pazl_issuu