Ο «φύλακας Άγγελος» των παιδιών στο Διαδίκτυο, ο Υποστράτηγος Μανώλης Σφακιανάκης της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας μιλάει στο kids@safety για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο και τονίζει προς τους γονείς: «Μην ανεβάζετε φωτογραφίες των παιδιών σας στα social media».

Δίνει συμβουλές για την ασφαλή χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά, τονίζοντας ότι δεν θα πρέπει να συναναστρέφονται online άτομα που δεν γνωρίζουν και στην προσωπική τους ζωή και παρουσιάζει την «Ψηφιακή Αλάνα» μέσα στο www.cyberkid.gr , όπου τα παιδιά μπορούν να παίζουν τα αγαπημένα τους ηλεκτρονικά παιχνίδια με απόλυτη προστασία από τους κινδύνους που παραμονεύουν στο web.

Από την εμπειρία σας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος στο Internet για τους ανηλίκους ποιος είναι, με δεδομένο ότι το Διαδίκτυο είναι αχανές; Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους ανήλικους στο Internet είναι να τους προσεγγίσει κάποιος άγνωστος ενήλικας με κακές προθέσεις προσποιούμενος ότι κι αυτός είναι ανήλικος. Οι διάφοροι «κακοί» στο Διαδίκτυο προσεγγίζουν παιδιά συνήθως μέσα από τα διάφορα εικονικά δωμάτια επικοινωνίας (chatrooms) και μέσα από τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Προσποιούνται ότι είναι συνομήλικοι και έτσι τα παιδιά ξεγελιούνται και τους προσθέτουν στη λίστα των επαφών τους. Οι «κακοί» συνομιλούν με τα παιδιά, τα πείθουν να στείλουν προσωπικές πληροφορίες όπως είναι το κινητό τους τηλέφωνο και η διεύθυνση του σπιτιού τους, ενώ έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις που τα παιδιά πείθονται να ανοίξουν την κάμερα και να στείλουν βίντεο και φωτογραφίες όπου απεικονίζονται γυμνά. Η συμβουλή μας για τα παιδιά είναι ποτέ να μην συνομιλούν στο διαδίκτυο με κάποιον που δε γνωρίζουν και στην προσωπική τους ζωή.

Γιατί το Internet είναι τόσο θελκτικό στα μάτια των παιδιών; Το διαδίκτυο είναι ένα υπέροχο πολυεργαλείο με εφαρμογές σε κάθε πτυχή της ζωής του ανθρώπου. Αναμφίβολα διευκολύνει τη ζωή μας.  Ενισχύει την αμφίδρομη επικοινωνία, αποτελεί πυλώνα της γρήγορης ενημέρωσης, είναι αιτία για τη  δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δίνει πρόσβαση σε πηγές πολυμέσων. Από την άλλη πλευρά το διαδίκτυο εγκυμονεί πληθώρα κινδύνων. Η πρόκληση στο Διαδίκτυο είναι να μπορούμε να γνωρίζουμε τους πιθανούς κινδύνους όπως επίσης και τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης αυτών και να έχουμε επιλογές για αποφυγή τους και τερματισμό τους. Κατά συνέπεια η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος λέει ναι στο Διαδίκτυο αλλά με ασφάλεια.

Πώς εξελίσσονται τα “κρούσματα” εγκληματικότητας μέσω Διαδικτύου που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με παιδιά; Είναι ανοδικοί οι δείκτες και γιατί; Καθώς η χρήση του διαδικτύου από τους ανήλικους αυξάνεται, είναι ανοδικοί οι δείκτες των κρουσμάτων εγκληματικότητας μέσω διαδικτύου. Το έγκλημα πλέον ξεφεύγει από την παραδοσιακή μορφή του και μεταφέρεται στο διαδίκτυο, γίνεται ηλεκτρονικό.

Είθισται οι γονείς να «ανεβάζουν» φωτογραφίες των παιδιών τους στα social media. Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό; Είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς όταν ανεβάζουμε φωτογραφίες στο διαδίκτυο και σε κάποια social media αποποιούμαστε τα πνευματικά μας δικαιώματα για να γίνουμε μέλη. Ο καθένας μπορεί με ένα δεξί κλικ να τις κατεβάσει στον υπολογιστή του και να κάνει ακόμα και μοντάζ, χωρίς να φέρει καμία ποινική ευθύνη. Επομένως, ποτέ φωτογραφίες των παιδιών μας στο διαδίκτυο.

«Ψηφιακή Αλάνα»

Πώς πρέπει να ενημερώνουμε τους ανήλικους χρήστες του Διαδικτύου και των social media για να αποφεύγουν τις online “παγίδες”; Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κάνει διάφορες προληπτικές δράσεις, για να ενημερώνει τους ανήλικους χρήστες και τους γονείς. Το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, μέσω της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, διοργανώνει ημερίδες σε όλη την Ελληνική Επικράτεια, έχοντας ως στόχο την ενημέρωση μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών για τα φαινόμενα διαδικτυακής βίας, τους κινδύνους που ελλοχεύουν στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και γενικά την πρόληψη και την αντιμετώπιση των κινδύνων που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια όλης της σχολικής χρονιάς πραγματοποιήθηκαν, κάθε εβδομάδα (Τρίτη και Πέμπτη), με ιδιαίτερη επιτυχία ενημερώσεις σε χιλιάδες σχολεία ανά την επικράτεια, μέσω της υιοθέτησης της τεχνολογίας των τηλεδιασκέψεων με παράλληλη σύνδεση σε πολλαπλά σημεία. Η τηλεδιάσκεψη γίνεται σε πραγματικό χρόνο και επιτρέπει να πραγματοποιηθεί παρουσίαση, συνομιλία, ερωτήσεις και απαντήσεις μεταξύ ομιλητών και ακροατών που βρίσκονται σε απόσταση.

Στο www.cyberkid.gr παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με το πως μπορεί να εκμεταλλευτεί όλη η οικογένεια τα θετικά των σύγχρονων τεχνολογιών που μας περιβάλλουν και φυσικά του διαδικτύου. Στο πλαίσιο της συνεχούς ενημέρωσης και ανάπτυξης του ιστότοπου www.cyberkid.gr δημιουργήθηκε πρόσφατα η ενότητα «Ψηφιακή Αλάνα», όπου τα παιδιά μπορούν να παίζουν τα αγαπημένα τους ηλεκτρονικά παιχνίδια με απόλυτη προστασία από τους κινδύνους που παραμονεύουν στο διαδίκτυο. Τα παιχνίδια, 31 στο σύνολό τους, έχουν σύγχρονα γραφικά και γρήγορη εξέλιξη ώστε να διατηρούν το ενδιαφέρον των παιδιών αμείωτο μέσα στην Ψηφιακή Αλάνα. Η εφαρμογή Cyberkid για κινητά δημιουργήθηκε με σκοπό να ενημερώνει καθημερινά τους γονείς και τα παιδιά κάθε οικογένειας για την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε αυτό. Παράλληλα, είναι μία διαδραστική εφαρμογή, η οποία δίνει την δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μέσω της γραμμής CYBER ALERT αλλά και μέσω αποστολής άμεσου μηνύματος email, με τη χρήση ενός κουμπιού, ενώ υπάρχει η δυνατότητα ψυχαγωγίας μέσω των διαφόρων παιχνιδιών.

Πιο δεκτικοί σε ενημέρωση και συμβουλές, αλλά και στην εφαρμογή τους είναι οι γονείς ή τα παιδιά; Αντίστοιχα, ποιοι είναι πιο ενημερωμένοι; Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά είναι δεκτικοί σε ενημέρωση και συμβουλές. Πιο ενημερωμένα όμως είναι τα παιδιά, τα οποία από πολύ νωρίς πλέον χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και είναι εξοικειωμένα με αυτό.

Τι κάνει έναν άνθρωπο, ανεξαρτήτου ηλικίας να μοιράζεται τόσο εύκολα τα προσωπικά του δεδομένα online (να “φορτώνει” φωτογραφίες του ή προσωπικά βίντεο, να δηλώνει ανά πάσα στιγμή που βρίσκεται, να μοιράζεται σκέψεις και συναισθήματα); Κάτι που δεν θα έκανε με έναν άγνωστο στο δρόμο… Οι λόγοι που οι άνθρωποι μοιράζονται τα προσωπικά τους δεδομένα στο διαδίκτυο είναι πολλοί. Καταρχήν, Το γεγονός ότι συνδεόμαστε στο διαδίκτυο από ένα ασφαλές περιβάλλον, όπως είναι το σπίτι μας, μας κάνει πιο ευάλωτους στο να δίνουμε τα προσωπικά μας δεδομένα. Επίσης, η ανάγκη προβολής και επίδειξης στους φίλους μας αλλά και η άγνοια των κινδύνων που κρύβει το διαδίκτυο. Η συμβουλή μας είναι ποτέ να μη μοιράζεστε τα προσωπικά σας δεδομένα στο διαδίκτυο.

Το περιεχόμενο της συνέντευξης αναδημοσιεύεται από την ιστοσελίδα www.kidsatsafety.gr, όπου μπορείτε να βρείτε ενημέρωση για θέματα που τα παιδιά σε σχέση με τις νέες τεχνολογίες, όπως το διαδίκτυο και το κινητό. Γονείς, μαθητές και δάσκαλοι μπορούν να αναζητήσουν και να μοιραστούν στο www.kidsatasafety.gr και στο facebook:/KidsatSafety χρήσιμες πληροφορίες, ειδήσεις και οπτικοακουστικό υλικό με συμβουλές, συνεντεύξεις επιστημόνων και φορέων, αλλά και στοιχεία από έρευνες σχετικά με τη συμπεριφορά των παιδιών στο διαδίκτυο και τη χρήση του. 

Ποιος είναι ο Μανώλης Σφακιανάκης: Ο Υποστράτηγος Μανώλης Σφακιανάκης είναι ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας. Το 1981, εισήχθη στη Σχολή Ανάλυσης και Προγραμματισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ένα χρόνο αργότερα κατατάχθηκε στην Ελληνική Αστυνομία. Η εκπαίδευση του συνεχίστηκε μετά τις σπουδές του, με διάφορα σεμινάρια και μετεκπαιδεύσεις στον τομέα των εγκλημάτων και της τρομοκρατίας στον Κυβερνοχώρο (Πλαστικό Έγκλημα, Πρόληψη Εγκλήματος), στο Λονδίνο και το FBI. Από το 1995, ξεκίνησε τη Μονάδα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, την οποία το 2004 αναβάθμισε σε Τμήμα, το 2011 σε Υποδιεύθυνση και το 2014 σε Διεύθυνση, η οποία σήμερα στελεχώνεται από πολυάριθμο εξειδικευμένο προσωπικό με ειδικές γνώσεις και μεταπτυχιακές σπουδές σε διάφορους τομείς της Πληροφορικής. Κατά τη διάρκεια της θητείας του και υπό την αδιάκοπη εποπτεία του, η Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος έχει προλάβει και εξιχνιάσει ένα τεράστιο αριθμό αυτοκτονιών σώζοντας χιλιάδες ανθρώπινες ζωές συμπολιτών μας σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ έχει οδηγήσει ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης εκατοντάδες παιδόφιλους. Επιπλέον, με δική του πρωτοβουλία και υπό την καθοδήγηση του δημιουργήθηκε η ιστοσελίδα Cyberκid, καθώς και η ομώνυμη εφαρμογή για έξυπνα τηλέφωνα (smartphone app) με σκοπό να ενημερώσει και να προστατέψει πρωτίστως τα παιδιά αλλά και τους γονείς από οποιουδήποτε είδους απειλές που μπορεί να συναντήσει κάποιος στο Διαδίκτυο. Μάλιστα η εφαρμογή παρέχει, μέσω ειδικού πλήκτρου, τη δυνατότητα πραγματοποίησης κλήσης στο τηλεφωνικό κέντρο CyberAlert της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος που λειτουργεί όλο το 24ώρο, προκειμένου να καταγγέλλονται ύποπτα περιστατικά προς περαιτέρω διερεύνηση. Λόγο της αποτελεσματικότητάς του, ο ελληνικός Τύπος τον έχει αποκαλέσει πολύ συχνά «Πουαρώ του διαδικτύου» και «Φύλακα Άγγελο».