Αν πριν από έναν χρόνο κάποια μάντισσα περιέγραφε τις καταστάσεις που ζούμε τώρα λόγω της πανδημίας, το πιο πιθανό είναι πως δε θα την πιστεύαμε. Πέρασαν κάποιοι μήνες με απαγόρευση κυκλοφορίας και καραντίνα, τα παιδιά μας τώρα πηγαίνουν στο σχολείο με καλυμμένα τα προσωπάκια τους κι έχουμε περιοριστεί φοβερά όσον αφορά τις επαφές μας, την αναψυχή μας, τον τρόπο ζωής μας. Αν πριν από έναν χρόνο κάποια μάντισσα προέβλεπε αυτό που ζούμε τώρα, ποιος θα πίστευε πως αυτό θα το αντέχαμε;

Τελικά το αντέχουμε. Λιγότερο ή περισσότερο ο καθένας έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες ζωής, στους περιορισμούς, στον μόνιμο φόβο. Δε λείπουν οι θεωρίες συνωμοσίας, οι αντιρρησίες και φυσικά η διχόνοια. Μέσα σε ένα συνονθύλευμα θυμού, φόβου, λύπης και νέων απαιτήσεων καλούμαστε τώρα να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας.

Τι μπορούμε να κάνουμε για τα παιδιά μας αυτή τη στιγμή; Κάθε οικογένεια παίρνει τις αποφάσεις της, ανάλογα με τα πιστεύω της και τις συνθήκες της ζωής της. Οι γονείς χρειάζεται να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στους περιορισμούς που επιβάλλουν οι γιατροί παγκοσμίως και στις διεξόδους που χρειάζεται να έχουν τα παιδιά για να έχουν σωματική και ψυχική υγεία. Είναι πολύ δύσκολο. Μας καταβάλλει αυτή η προσπάθεια εξισορρόπησης και είναι ακόμη Σεπτέμβριος. Αυτός ο χειμώνας προβλέπεται δύσκολος και ίσως ήδη νιώθουμε εξουθενωμένοι. Ωστόσο, το γονεϊκό μας καθήκον μας καλεί να αντέξουμε, να συνεχίσουμε, να αναζητήσουμε λύσεις, να επινοήσουμε. Καλούμαστε σε αυτές τις συνθήκες να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε.

Ίσως το μοναδικό όπλο απέναντι σε όλη αυτή τη δύσκολη και περίπλοκη κατάσταση είναι η εστίαση στο παρόν. Τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να ζούμε μέρα με τη μέρα. Να έχουμε ευγνωμοσύνη για τα καλά που έχουμε. Συνήθως ξεχνάμε να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για την υγεία μας και την υγεία των δικών μας, για το σπίτι, το φαγητό και την αγάπη που έχουμε. Ίσως τώρα είναι η στιγμή να ανακαλύψουμε μικρές χαρές σε όσα πριν μας φαίνονταν λίγα. Ένας περίπατος, μια όμορφη συζήτηση, ένα βιβλίο, το παιχνίδι, ένα φαγητό μαγειρεμένο με αγάπη και ό,τι άλλο ο καθένας μπορεί να κάνει και να νιώσει καλά.  Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα, τον φόβο, τη λύπη, τον θυμό μας. Είναι αναπόφευκτο πως θα τα νιώσουμε σε μια κρίση. Είναι εξίσου σημαντικό να αναζητούμε τη θετικότητα σε όποια μικρή γωνιά μπορούμε να τη βρούμε.

Αν κάτι μπορεί να μας μάθει όλη αυτή η κατάσταση είναι το πώς να στεκόμαστε στο «τώρα». Όπως είμαστε δηλαδή. Χωρίς διαρκή προσπάθεια για εξασφάλιση, χωρίς την υπερβολή, χωρίς το περιττό, χωρίς ακατάπαυστη επιθυμία για κατανάλωση που μας άφηνε μόνιμα ανικανοποίητους. Το μέλλον είναι τόσο άγνωστο και αβέβαιο που δε χωράνε πια στη ζωή μας συνεχείς προγραμματισμοί. Πάντα ήταν έτσι. Μα τώρα πιο εύκολα το καταλαβαίνουμε. Και ίσως τελικά τα παιδιά μας εκπαιδευτούν σε αυτήν την αλήθεια. Αν κάτι μπορούμε να τους μάθουμε τώρα είναι πως να αποδέχονται την πραγματικότητα και να προχωρούν. Και μέσα σε αυτήν την πραγματικότητα να μη βουλιάζουν, να μη χάνονται αλλά να δυναμώνουν.

Η Κατερίνα Τζωρτζακάκη είναι Ψυχολόγος και Συγγραφέας.